Бақытымды еңбектен таптым

Біз білетін депутат Бағила Баймағамбетова – бойында қа­зақтық қаны бар, айтар ойы бар, жанымен жұртыма қызмет етсем дейтін қазақтың қайраткер қыз­дарының бірі. Содан да болар, оның еліміздегі жоғары заң шы­ғару органы – Парламент Мә­жілісінде өз орны бар. 154 мем­лекеттің парламентарийлері енетін Парламент­ара­лық Ке­ңес­те Әйел­дер­дің үйлестіру комитеті­нің мүше­сі, біздің Мәжіліс пен Ресей Фе­дерациясының Мемлекеттік Ду­ма­сы арасындағы Пар­ламент­аралық ынтымақтастық жөнін­дегі комиссияның тең төр­айымы Бағила Бірмағамбет­қызы­ның жоо бітірген соң ал­ғаш­қы еңбек жолы мектепте фран­цуз тілі пәні­нің мұ­ғалім­дігінен басталыпты. – Егер өткен өміріме көз салсам, қазақтың небір марқасқа ұлдарымен, аймаңдай қыз­дары­мен дәмдес-тұздас, қадірлес-сый­лас, қызметтес болыппын. Олар­дың арасында өмірден оз­ған­дары қаншама. Сырағаң мен Ғафаң–Сырбай Мәуленов, Ғафу Қайырбеков, Әзекең – Әзірбай­жан Мәмбетов, Шайсұлтан Шаяхметов, Бәйкен Әшімов сынды асқар таудай ағаларымның «қа­рындасым» деген жылылығын сезіндім. Барлығы күні бүгін­гідей көз алдымда. Ең бір қатты толқыған сәт­терің кейде көз алдыңнан кино­лентадағыдай сырғып өтіп жа­та­ды. Мен қарапайым отбасында тәрбиелендім, институтты бітіріп жұмысқа тұрғанымда әкем Бір­мағамбет милициялығынан зей­неткерлікке шыққан бола­тын. Бі­рақ мектептен бір жыл­дан кейін мен Жітіқара қалалық комсомол комитетінің хатшылы­ғына шақы­рыл­дым. Сөйтіп, қа­ла­лық кеңес­тің ең жас депутаты болдым. 30-ға енді қарағанымда об­лыс­тық депутаттар кеңесі төр­аға­сы­ның орынбасары болып таға­йын­далып, артынан Қос­танай об­лыс­тық партия коми­те­тінің хат­шы­лығына ұйғарыл­дым. Ол кезде әрине әрбір үлкен қызмет Мәс­кеу­дің рұқсатынсыз жүзеге аспай­тыны белгілі, сол жолы Кремльге барғаным есімнен кетпейді. Сонда алғаш рет Кремльдің үлкен-үлкен зал­дарын көргенім, ОК хатшысы­ның қабылдауында болуым ертегідегідей әсер етті. Жаңа айт­тым ғой, қарапайым отба­сында өстім деп, ал мен үшін мұндай жағдай өмірі болмайтындай кө­рі­нетін. Бір қызығы, қабылдаған хатшы: «Сіз Ресеймен көрші жатқан орыс тілділер көп облыс басшысының бірі боласыз, сон­дықтан осы орынға шо­винизммен, ұлтшылдықпен ауыр­­­май­тын сіз тәрізді адамдар­дың келгені дұрыс», – деді. Бұл мен үшін үлкен ойланарлық сабақ болды. Ресейде отырып, біздегі қан­дас­тары­ның жағдайын қамдаға­ны үлкен саясаттың қайда жатқанын ұқтырды. Жұмысқа бар ықыласыммен кірістім, біздің Қостанай өңірі, жо­ғарыдағы хатшы айтқандай, қаза­ғы азайған жер бол­д­ы ғой. Сон­дықтан ұлттық мә­дениетке, тарихқа, әдебиетке қатысты шараларды өт­кізу­д­е өзге қазағы көп аймақтардай емес, көп еңбектенуге, тер төгуге, жүгі­ру­ге тура келетін. Әлі есімде, Би­аға­ның – Бейімбет Май­линнің 100 жылдығын өткіз­геніміз. Біз мерейтой өткізіп қана қоймай, Биағаңның кіндік қаны тамған ауылын қайта көтеруді мақ­сат еттік. Апта сайын Әйет өзенінің бо­йында жатқан сол ауылға барып, ұйымдастыру жұмыс­тарына ақ тер, көк тер болып кірістік. Содан Қос­танайда алғаш рет респуб­ликалық дәрежеде үлкен той өтті. Қостанай­лықтар өмірі жүздерін көрмеген ұлтымыздың талай зия­лы тұлға­ларының Қостанай топы­рағына та­бандары тиді.Үлкен ша­ра­ны өткі­зіп, ауылдың қайта тірілгенін көріп, Биағаның ұрпақ­тарын қадірлеп шы­ғарып салып тұрып, өзімнің осы іске қатысқаныма қуандым. Осын­дай әрбір жасаған шаруадан халық рухани азық алып, жаны байып жат­қанына қалай қуанбайсың. Тағы бір осындай сәт жа­дым­нан кетпейді. Ол – дүние жүзі қа­зақ­тарының алғашқы құрыл­тайы. Қаншама қуаныш, ақжарма пейіл, атажұртқа алыстан аңсап жеткен жұрттың жүректерін сыз­датып келген сағынышының нө­сері төгілген күндер. Біздің Қос­танай облысы кәдімгідей киіз үйден үлкен қалашық құрды. 20 жүк көлігімен артынып-тарты­нып, сойыс мал­дарын да өзіміз алып барғанымыз есімде. Қос­та­найлықтар қазақша қонақ қабыл­дауды онша білмейді екен деп айтпасын деп намысқа ты­рысып, ұшақпен сол құ­рылтай күн­дерінде елден қымызға дейін ал­дырып тұрдық. Францияда, Гер­манияда тұратын қазақтарды кү­тіп, алдарына табақ-табақ ет тар­тып, ұлттық тағамдарымызды жай­натып, ән-жырымызды айтқан соң, мей­ман­дарымыз риза көңіл­мен ат­танды. Сонда жауап­ты­лар­ды об­лыс­тағы шаруашы­лықтар­дың ішінен бойларында қаны бар жігіттер бас­қаратын кеңшарлар­дан іріктедім. Кілең намысты азаматтар жүк­телген міндеттерді мін­сіз атқарып шықты. Жалпы, облыс әкімінің орын­басары болып жүргенімде, біраз қолынан іс келетін қазақ қыз­дары мен жігіттерінің қыз­меттің бас­қышпен көтері­луіне қолым­нан кел­генімді жасадым. Мен осы жұмысқа кіріскенімде әлеу­мет­тік салаларда бір де бір ұлты қазақ басшы жоқ екен. Енді, міне, қара­саңыз, қанша басшылар өсіп шық­ты, олардың біразы: «Бізді Бағила өсірді», деп айтып жатады. «Осы сіздің анаңыз бар емес пе, нешеге келді?» – дедім Ба­ғила Бірмағам­бетқызына. «Иә, мамам бар, ол кісі 86-да. Аты – Князь, ата-анасы баласы тұрмаған соң ырымдап солай қой­ған екен. Барлығы Кінәз деп атап кеткен. Ал шы­нында мамам Кінәз десе кінәз, үлкен отба­сының ұйытқы­сы, үйі­міздің қа­шан­­нан келе жатқан дәс­түрлерін сақ­тап, бала­ла­ры­ның, не­мерелерінің, құ­да­лары­ның барлығы­ның басын қосып отырады. Әр­бір жаңа жыл, үлкен-кіші мерекелер анам отыр­ған үй­де қарсы алы­на­ды. Жаңажы-л­дық дас­тарқанға міндетті түрде жиналу – әулетіміздің бұлжымай­тын заңы. 40-тан астам адам жиналамыз. Жалпы, үлкен қа­рия­лар елдің тілекшісі ғой. Оның үстіне үлкен кісілер ақса­қалдық, болмаса ел анасы дейтіндей болса, онда ол–тұтас ұлт­тың олжасы. Маған Өмірбек Бәйгелди ағаның ақса­қал­дық қа­­лы­бы керемет ұнайды. Қан­дай өнеге боларлық, елге қа­жетті ой айтатын нағыз үлкен адам. Ол кісі мені көрген са­йын: «Бағила, қалқам, жағ­да­йың қа­лай, анаң­ның ден­сау­лы­ғы жақсы ма?» –деп сұрап жата­ды. Аға­ларым анамның аманды­ғын сұ­рап жатқанда ішім елжіреп тұра­ды. Кенже­ғали аға Са­ға­диев, Әбіш аға Кекілбаев, Қуа­ныш Сұлтан­ұлы ол кісінің жағдайын біліп жатады. Анама осындай кісілер сізді сұрады десем, ол кісі бата­сын беріп, тілектерін тілейді. Мына дүниеде негізі адам­дар­дың бір-біріне ешқандай есепсіз тілектестігіне, жанашыр­лығына жететін еш­теңе жоқ қой». Б.Баймағамбетова, сонымен қатар, бойындағы барымен, білімімен, жинақтаған тәжіри­бе­сі­мен шын мәнінде халықтың шамалы бір кәдесіне жарасам деп жүреді. Алдына келген адам­­ды дұрыстап тыңдап, қолынан келген көмегін жасауға тырыса­ды. «Нұр Отанның» қоғамдық қабылдауына келгендердің ша­руа­­сымен кейде арнайы министрлерге барудан ерінбейді. Өмірі­мізге еніп жатқан қажетті заң­дардың қабылдануына өз үлесімді үзбей қосып жүрмін деп есептейді. Ал Қостанайға бара қалса, дүкенге, базарда болсын жұрт­шылық танып, қа­сына жина­лып, сол жерлерде кішігірім митинг өткізіп жатады. «Жаратқан иемнің берген несі­бесіне ризашылығымды біл­діруден жазбаймын», дейді депутат Бағила Бірмағам­бет­қызы. Анар ТӨЛЕУХАНҚЫЗЫ.