Трамп тағы қателесті

Бұл жолғы даудың басы Трамптың Ауғанстанға қатысты мәселелерде Қазақстан да ақша бөлсін дегенінен шықты. 2018 жылы қаңтарда Пентагондағы мәжілісте штаб басшылары Ауғанстанға көмек көрсету шара­ларын талқылайды. Нақты­сын айтқанда, АҚШ-тың Ауған­станға бөлетін қаржысы сөз бола­ды. «Біз өзімізге емес, бас­қа­ларға көмектесіп жатырмыз. Мысалы, Қазақстан – өте қуатты мем­лекет. Соңғы сапарымда қазақ­стандықтардың алғысын естіп қайттым. Бірақ ендігі кезекте неге олар бізге ақша төлемейді? Бұл күреске неге олар да атсалыс­пайды?», дейді Дональд Трамп.

Қазақстанның Сыртқы істер министрлігі бұған қатысты пікі­рін білдірді. Министрлік өкілі Айбек Смадияровтың айтуынша, АҚШ президенті қателескен  болуы керек. «Дональд Трамп Қазақ­станға келмеген. Басқа ел­мен шатастырса керек. Өйт­кені біздің тарапымыздан Ауған­станға гуманитарлық, ағарту­шылық, техникалық көмектер көрсетіледі. Бұл аймақтық қауіп­сіздік орнатудағы ортақ мін­детіміз. Мұны АҚШ үкіметі жоғары бағалайды деп ойлаймын», деді. 

Дональд Трамп мемлекет басына келгелі бері бірнеше рет елдің күлкісіне қалған-ды. Осыдан бірнеше ай бұрын Ақ үйде кадрлар саясаты жөніндегі консультациялық кеңестің отырысында АҚШ президенті Apple компаниясының басшысы Тим Куктың да атын шатастырған болатын. Трамп мырза Ақ үйге компанияның оқу-ағартушылық жобаларын таныстырғалы келген атақты менеджердің тегін шатастырып, компаниясының атымен, яғни «Тим Эппл» деп сөзін жалғастырды. Жалпы, компания басшысының тегін компания атымен ауыстыру Дональд Трамптың әдетіне айналған­дай.  Наурызда Lockheed Martin әскери-өнеркәсіптік корпорация басшысы Мэрилин Хьюсонмен кездесуде  де оған «Мэрилин Локхид» деп сөзін арнаған болатын.

АҚШ президенті мемлекет­тердің де атауын жиі шатастырады. 2017 жылы БҰҰ-ның Бас Ассамблеясындағы отырысында Африка елдері басшылары­ның алдында сөз сөйлеп тұрып материктегі Намибия мемлекетін бірнеше рет Намбия деп атады.

АҚШ халқы Трампты қате­мен жазады деп те жазғырған бола­тын. Twitter желісіндегі парақ­шасында кей-кейде түсінік­сіз жазбалар көрініс табады.  Мәсе­лен, медиа нарықтағы мәселелер туралы жазбасында еш сөздіктен табылмаған «covfefe» дегенді қолданады. Бұл әлем халқы үшін әлі де анықтамасы табылмаған сөз болды. Бірақ АҚШ басшысы үнсіз қалған жоқ. Бірнеше миллион халықтың назарына ілігіп үлгерген жазбаны өшіріп, орнына әлгі сөздің баламасын өздеріне тауып алуға ұсынды. Бүгінде аталған сөз ең танымал хештегтердің біріне айналды. АҚШ ақпарат агенттіктері Трамп президенттікке келген алғашқы кезде оның жазбаларының қатесін тауып жариялаудан жарысатын. Дегенмен қазір президенттің бұл олқылығы үйреншікті болғаны сонша, көптің назарын аудармайды. 

Трамптың салғырттығы тек өз халқын емес, ханзадаларды да таңғалдырды. Ол Уэльс ханзадасына жолдаған құттықтау хабарламасында Уэльс сөзін қате жазып, «Уэльс ханзадасының» орнына «Киттер ханзадасы» дейді. Оған қоса «кеңес» пен «прокурор» сөздерін жиі шатастырады.

Жер-су, кісі аттарынан бөлек өзінің жақындары туралы дерек­­терден де жаңылады.  Бір сұх­батында Германияны тие­сілі ақыны төлемеді деп жаз­ғырып отырып, «Менің де әкем Германияда туған. Сондықтан Ангела Меркель мен Германия үкіметін сыйлаймын», дейді. Деректерге сүйенсек, Трамптың әкесі Фред 1905 жылы Нью-Йоркте дүниеге келген. Прези­денттің мұндай қателікті жіберу себебі белгісіз.

Дональд Трамптың мұндай қылықтары саясаткерлер үшін де қалыпты. Оның кей кезде қол алысуды ұмытып кететініне, тіпті керісінше ұзақ қол алысып тұрып алатынына саясат әлемін­дегілер үйренгендей. Кітапта көрсетілген «Қазақстанға өкпесі» де Трамптың қателері тізіміне қосылатыны сөзсіз.