Мемлекет басшысының 1 қыркүйекте жария еткен «Жаңа жағдайдағы Қазақстан: іс-қимыл кезеңі» атты Қазақстан халқына Жолдауы ауқымы жағынан да, алға қойған жоспарлы шаралар жағынан да ел дамуының жаңа кезеңі үшін маңызды құжат болып отыр.
Жолдаудың басым бағыттары еліміздің экономикалық ахуалын қалпына келтіріп, халықтың əлеуметтік жағдайын арттыруға, əділетті басқару жүйесін қалыптастыруға арналған.
Халықтың әлеуметтік тұрмыс-тіршілігін жақсарту, олардың құқықтарын қорғау, заң үстемдігін қамтамасыз ету, жемқорлыққа қарсы күресті күшейту туралы Президенттің берген тапсырмалары алдағы уақытта еліміздің жаңаша дамуына қарқын беретіні анық.
Жолдауда айтылған негізгі бағыттардың бірі мемлекеттік басқарудың жаңа үлгісін құруға қатысты болып отыр. Пандемия кезінде қашықтан жұмыс істеу мемлекеттік аппаратты оңтайландыруға болатынын көрсетіп берді. Осыған орай, Жолдауда Мемлекет басшысы мемлекеттік қызметкерлер санын қысқарту арқылы мемлекеттік қызмет жұмысын жетілдіруді тездетіп қолға алуды тапсырды. Биыл мемлекеттік қызметшілер санын 10 пайызға, ал 2021 жылы 15 пайызға қысқарту жоспарлануда. Мұны жүзеге асыруда қызметтерді цифрландырудың тиімді жақтары да қолданылады.
Мемлекеттік аппаратты оңтайландырудан үнемделген қаражат қалған мемлекеттік қызметшілердің жалақысын көтеруге бағытталады. Осы тұста Мемлекет басшысының Жолдаудағы «Еңбекақысы аз мемлекеттік қызметтің қоғам үшін пайдасынан зияны көп. Бұл мəселеге жете назар аудармау кері кетуге, біліктілік пен бастамашылдықтан айырылуға, сондай-ақ ең сорақысы, жемқорлыққа əкеп соқтырады», деген пікірі мемлекеттік қызметшінің бәсекеге қабілетті болуы үшін нарықтың сұранысына сай еңбегін бағалаудың қажет екенін айқын көрсетіп тұр. Яғни ел Президенті бүгінгі күн шындығының тамырын дөп басып отыр. Бұл пікірлердің барлығы біздің алдағы жұмысымызда ескерілетін болады. Осы орайда айтылған мəселелерді шешу үшін 2021 жылғы 1 шілдеден бастап мемлекеттік қызметшілердің жалақысы факторлық-балдық шкала негізінде төленбек. Бұл мемлекеттік қызметшілердің құлшынысын арттырып, жауапкершілігін нығайта түседі деп күтілуде.
Жолдауда айқын көрсетілгендей, «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» – шын мəнісінде, «Əділетті мемлекет» құруға бағытталған идея. Сондықтан «мемлекеттік қызмет қол жетпейтін жабық кастаға айналмауға тиіс» деп Президент мемлекеттік қызметті қайта құру қандай бағытта жүру керектігін нақты белгілеп берді. Барлық мемлекеттік органдар осы көзқарасты берік ұстана отырып, алдағы уақытта жұмыс жасауы тиіс. Əділдік болмаған жерде қоғамда үндестік болмайтынын, халық сеніміне ие болудың мүмкін еместігін түсінуіміз қажет. Адамдардың наразылығын тудыратын да осы əділдіктің ескерілмеуі. Олай болса, азаматтардың мəселесін шешуде дұрыс жəне əділ шешім шығару мемлекеттік қызметшінің басты ұстанымы болуы маңызды.
«Əділдік – қоғам дамуының маңызды шарты. Əділеттілік – əсіресе, ел-жұрттың тағдырын шешу үшін аса қажет қасиет», деп Президент атап өткендей, әділдікке ұмтылу – барлық қоғам мүшелеріне ортақ құндылық болуы шарт. Түбі адамды адам ететін басты сипаттардың бірі осы – əділет. Кезінде Абай атамыз да адамды адамшылыққа жеткізетін махаббат пен əділет екенін айтып кетті емес пе?!. Жолдауда айтылған өзекті пікір «Жауапты мемлекет – жауапты қоғам – жауапты адам» жүйесін берік орнату бүгінгі күні əділетті мемлекет құрудың шарты болмақ.
Əділдіктің жауы жалғандық. Жалғандық туралы халқымыз «қырқын мінсең де қыр астырмайды...» деп айтып кеткен ғой. Жолдауда айтылған білімді болу, ерінбей еңбек ету, кез келген істі кəсіби дағды арқылы жүзеге асыру, адалдық, ұқыптылық, тиянақтылық адам капиталын қалыптастырудағы басты құндылықтарымыз болуы керек. Осы қасиеттерге тоқтала келе, Мемлекет басшысы: «Бəріміз нағыз қазақты дəл осындай кейіпте көргіміз келеді. Біз сонда ғана бəсекеге қабілетті мемлекет, зияткер ұлт қалыптастыра аламыз», деп қоғамға бой түзеп, өркениетті ұлт болу бағдарын көрсетіп берді. Əр мемлекеттік қызметкер əділдікті ту етіп ұстанса, қоғамдағы келеңсіздіктер шешілер күн алыс емес. Ең бастысы, əділдік бар жерде наразылық, түсінбестік болмайтыны анық.
Дархан ЖАЗЫҚБАЕВ,
Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасының орынбасары