Батыс Қазақстан облыстық тарихи-өлкетану музейінің қорында белгілі Сартай батыр Байжанұлының ашамайы сақталған. Бұл ашамайды Есет батыр немересі үшін арнайы шаптырған екен.
Сартай – Кіші жүздің үлкені – Әлімнен тарайтын Жақайым аталығынан. 15 жасында Аңырақай шайқасына қатысқан деп айтылатын Сартай батыр туралы Нұрмағамбет Қосжанұлының «Сартай батыр немесе мың бала» дастаны сақталса, кейін осы оқиға желісімен кинорежиссер Ақан Сатаев «Жаужүрек мың бала» фильмін түсірген.
Сартай батырдың баласы Көкебай Амангелді Иманов бастаған ұлт-азаттық көтеріліске қатысқан. Көкебай қайтыс болған соң, жәдігер оның баласы Құлназарға берілген. Оралдағы музей қорына 1985 жылы Қызылорда облысы Аралқұм ауданында тұратын Құлназардың ұлы Матығұл есімді азамат тапсырған екен.
Айта кетейік, ашамай – жас бала ат жалын тартып мінгенде алғаш тақымы тиетін ағаш ер. Сартай батырдың ашамайы қайыңнан шауып жасалған екен.
Сартай Байжанұлы шамамен 1711-1785 жылдар арасында өмір сүрген десек, бұл құнды жәдігерге үш ғасырдан асып бара жатыр екен.
Батыс Қазақстан облысы