Елдегі бүкіл несие біткеннің барлығын қоса есептер болсақ, қазақстандықтар екінші деңгейлі банктерге 8,2 трлн теңге қарыз екен. Ипотека да, жай тұтынушылық несие де соның ішінде. 8,2 трлн дегеніңіз бір ай бұрынғы көрсеткіштен – 3,3, бір жыл бұрынғыдан бақандай 23 пайызға көп.
Ал енді бөліп жіктейтін болсақ, осы қарыздың 4,8 триллионы тұтынушылық мақсатта алынған. Бұл да бір ай бұрынғымен салыстырғанда 3,3, бір жыл бұрынғымен салыстырғанда 16,3 пайызға өсіп отыр. Ипотекалық займ да қалыс қалар емес. Баспаналы болу жолындағы займдар бір жылда 35,5 пайызға бір-ақ секірген. Несие сегментінің осыншама қарқынмен дамып, тауарлық несие секторының кеңейіп, жаңа банктік өнімдердің пайда болып, автонесиелеу мен ипотека көлемінің күн санап өскеніне қарамастан, Қазақстанның көрсеткіші Ресейден әлдеқайда төмен. Ranking жобасы осыған назар аударыпты.
«2020 жылдың қорытындысы бойынша жеке тұлғалар несиесінің ІЖӨ-дегі үлесі 10,7 пайызды құраса, Ресейде бұл көрсеткіш 18,7 пайызға тең. Тұтынушылық несиелердің ІЖӨ-дегі үлесі 6,2 пайызды құраса, Ресейдегі үлесі 10 пайызға жуықтайды. Арменияның көрсеткіші Ресейден де жоғары. Онда жеке тұлғалардың несиесі ІЖӨ-нің 27 пайызына жеткен. Белоруссияда 10,6 пайыз деңгейінде. Тек Қырғызстанның ғана көрсеткіші өте төмен – 2,9 пайыз. Онда қаржы жүйесі мен несие нарығы өте әлсіз», делінеді хабарламада.
Жоба зерттеуінше, біздегі несиелеу деңгейі Ресеймен ғана емес, өзге елдермен салыстырғанда да төмен. Халықаралық валюта қорының дерегінше, 2019 жылы қарыз құнды қағаздары мен үй шаруашылықтарындағы несие көлемінің жалпы жиынтығы ішкі жалпы өнімнің 9,74 пайызын құрапты. Ресейде бұл көрсеткіш 19,07 пайызға тең болса, өзге елдерде одан бірнеше есе жоғары, мәселен АҚШ-та – 75,34, Канадада – 101,23 пайыз.
«Мемлекеттік ақшаны қоса алғанда банктер мен қаржы институттарынан берілетін бөлшек несиенің өсімі – кез келген елдің экономикасы мен қаржы секторының даму көрсеткіші болып саналады. Әзірге елдегі бөлшек несие деңгейі төлемді кешіктіру тұрғысынан қауіпті болып саналмайды. Биылғы мамырдың қорытындысы бойынша барлық несие түрі бойынша төлемді кешіктіру небәрі 4,6 пайызды құраған. Былтыр ол көрсеткіш 5,8 пайыз болған еді», деп жазады агенттік.