• RUB:
    5.17
  • USD:
    515.89
  • EUR:
    536.32
Басты сайтқа өту
Қылмыс 26 Сәуір, 2023

Бидай контрабандасы өршіп тұр

277 рет
көрсетілді

Ауыл шаруашылығы министрлігі сәуірден алты ай мерзімге дейін ел аумағына сырттың бидайын автокөлікпен әкелуге тыйым салғаны белгілі. Алайда соған қарамастан шекараның арғы бетінен астыртын бидай алып өтпек болған жүк көліктерінің легі толастамай тұр.

Мәселен, 21 сәуірде шекарашылар мен мемлекеттік кіріс депар­та­ментінің мамандары «Қайрақ» ше­кара бекетінен арпаның астына би­дай жасырып өтпек болған екі жүк көлігін ұстады. Ұсталған жүк көлік­теріне 60 тоннадан астам би­дай тиел­ген. «Тауардың ілеспе құжа­тында автокөліктер арпа алып келе жатыр деп ресімделген. Алайда жүк­ті піспек құралмен тексеру бары­сын­да тіркемедегі тауардың беті жұ­қа­лап арпамен жабылған бидай екені анықталды. Мемлекеттік шекара­дағы көлеңкелі тауар айналымын анық­тап, жолын кесу жұмыстары тұрақ­ты жүргізіледі және алдағы уақыт­та күшейтіле түседі», деп хабар­лады облыстық мемлекеттік кіріс депар­таментінің баспасөз қызметі.

Қаржылық мониторинг агентті­гі­нің Қостанайдағы облыстық депар­таменті 24 сәуірде Ресей Феде­ра­циясынан ­автомобиль транспортымен астыртын астық тасумен айналысып кел­ген қылмыстық топты қолға түсірге­нін мәлімдеді. Аталған топ 2021-2022 жылдар аралығын­да Өзбекстан Республикасына Ресей­ден заңсыз әкелінген 4,8 мың тонна астықты экс­порттап жіберген. Сырттан әкеп, сыртқа сатқан әккі­лердің сауда айна­лымындағы тауар­дың құны 500 млн теңгеден асып жы­ғылады. Шекара­дан саңылау тапқан қыл­мыстық топ ас­тық экспорттау кезінде халықара­лық транзиттік та­рифті төлемеу үшін отандық шаруа қожалықтарының жалған шот-фак­тураларын пайдаланып отырған. ­Яғни Ресейдің арзан бидайын қазақ­тың сапасы жоғары сары бидайы деп көрсетіп, көлемі 88 млн теңгеге жуық транзиттік тарифтен жалтарып кеткен. «Қазір сотқа дейінгі тергеу жүріп жатыр. Конституцияның 77-бабына және Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 19-бабының 1-бөліміне сәйкес қыл­мысы дәлелденіп, сот үкі­мімен жаза тағайындалмайынша, кү­діктілер кінәсіз деп есептелінеді», деп хабарлады Қаржылық мониторинг агенттігінің баспасөз қызметі.

Өткен жылы бір тоннасының құны 170-185 мың теңгеге дейін ша­рықтап кеткен бидай бағасы биыл 80-85 мың теңгеге дейін құлдырап, 18 сәуірде әупірімдеп барып 91 мың теңгеге келіп тұрақтаған. Осының сал­дарынан былтыр аста-төк өнім алғанымен, бағаға көңілі толмаған бірқатар жергілікті шаруашылық әлі күнге дейін бидайын өткізбей, қам­бада сақтап отыр.

«Қостанайдың бидайын әлі ешбір диірмен дұрыс бағаға сатып алып жатқан жоқ. Осы күнге дейін кілең Ре­сейдің бидайын алып келді. Өйткені оның сапасы төмен болғанымен, құны арзан. Тіршілік үшін өткізіп жатқандар бар шығар, біз өзіміз был­тырғы бидайымызды әлі сақтап отырмыз. Өйткені лайықты баға жоқ. Біздің диірменшілерге де керегі – арзан бидай. Олар елдің азық-түлік қауіпсіздігі деген мәселеге көп бас қатыра қоймайды. Ресейдің бида­­йын Тәжікстан, Өзбекстан, Ауғанстан асырып, оңай олжаға кенелгені­не мәз», дейді тәжірибелі диқан ­­Ыбы­раш Естаев.

Әйтеуір шекаралас елдерден ке­йінгі жылдары кіріп кеткен бидай­дың контрабандалық импорты отан­дық астық нарығын едәуір шы­ғын­ға ұшыратқаны анық. Ауыл ша­руа­­шылығы вице-министрі Ербол Тас­жүрековтің айтуынша, келтірген мәлі­мет бойынша, заңсыз импорт көлемі жылына 1,5-2 млн тоннаға жетеді. Салдарынан мемлекетке жыл сайын 500 млн доллар шамасында шығын келіп отыр.

 

Қостанай облысы