Жаңашылдыққа бет бұрған мәслихат

Жергілікті мәслихаттарға ен­гізіле бастаған жаңа жүйе – рес­публика бойынша қолға алын­ған қанатқақты жоба. Өңірлік депутаттар корпусының жаңа тұжырымына сүйенсек, жоба негізгі үш бағыттан тұрады. Әуелі халықпен жұмыс істеудің әдіс-тәсілдері жаңаша форматқа көшіріледі. Бұл ретте ел сеніп сайлаған азаматтардың көпшілікке қолжетімді әрі ашық болуы талап етіліп отыр. Жұртшылықтан келіп түскен шағымдар мен ұсыныс-тілектерді талдап, оларды бағалауға басымдық беріледі. Талдауға басымдық бере отырып, тұрақты комиссиялардың арнайы жұмыс кестесі түзіледі. «Ашық әкімдік» кеңселерінде азаматтарды қа­былдау жүргізіліп, әр жұма күні депутаттар тек өз партияларының жұмысымен шұғылданбақшы. Яғни халық­пен кездесіп, көшпелі кездесу­лер ұйымдастырады. Еңбек қауіп­сіздігін ұйымдастыру, еңбек заңнамасының сақталуы мен отбасы-демографиялық саясаты бойынша депутаттық топтар, сондай-ақ жас саясаткерлер клубы мен ақсақалдар кеңесі құрылады деп көзделіп отыр.

– Біз бұрынғы ескі таптаурын тәсілдерден арылуымыз керек. Әрбір мәселені талдай отырып, өмірдің кез келген саласындағы, оның ішінде денсаулық сақтау, білім, құрылыс, өзге де секторлар болсын, әуелгі бетте ше­шілуге тиіс түйткілдерді анық­тау­дың мүмкіндігі туады. Жыл соңына дейін алғашқы талдауларымыз да пайда болады деп үміттенеміз. Жұртшылықпен  байланыс жақсаруының нәти­жесінде мәслихаттар қабыл­дайтын шешімдердің 90 пайызы халық сұранысы мен олардың қажеттіліктеріне орай жасалмақ. Азаматтармен жұмыс істейтін жаңа сектордың құрылуы мәсли­хат­тардың жұмысын қолжетімді әрі ашық ете түседі. Ал өз кезе­гін­де әріптестеріміз сайлаушы­лары қандай қиындықтарға жиі ұшырасатынына, олардың ұсы­ныс-тілектерін уақтылы біліп, қабылданған шаралардың тиімді атқарылуына бақылау жасай алады, – дейді Павлодар облыстық мәслихатының төрағасы Илья Теренченко.

Тиімділік тұрғысын сөз етер бол­сақ, депутаттар туралы мәлі­мет­тер ұялы телефондардағы ақ­параттық қосымшаларда кө­бі­рек болуы талап етіледі. Мә­се­лен, үлкен шаһарларға танымал «2 GIS» қосымшасы бүгінде Павлодар тұрғындары үшін кә­дімгідей депутаттық анық­та­маға айналып үлгерді. Онда әр азамат өзі тұратын округтің шекарасын қарап, сол аумақтан қалалық мәслихатқа сайланған депутаттың аты-жөнін, байланыс нөмірлері мен әлеуметтік желі­дегі парақшаларын, қабылдау кес­тесі мен мекенжайларын көре алады.

Павлодар қалалық мәслиха­тының төрағасы Қобыланбек Қожиннің айтуынша, қосым­ша­дағы бұл жаңашыл­дық­тар үшін бюджеттің бірде-бір тиы­ны шығын болмапты. Ноу-хауға Көкшетау мен өзге де қа­ла­лар­дағы депутат әріптестері қы­зы­­ғу­шылық танытып отырған сы­ңай­лы. «Біз қанатқақты негізде WhatsApp қосымшасы арқылы жиі қойылатын сауалдарға авто­маттандырылған жауаптар тізбе­гін іске қостық. Алдағы уақытта қай депутат нендей мәсе­ле­мен шұғылданып жат­қа­нын да аңғаратын боламыз. Жаңа­шыл­дық­тар одан әрі жетіл­ді­ріле тү­сіп, оңтайлы цифрлық тәсілдер ен­гізіле береді», дейді ол.

Екінші бағыт облыстық мәс­ли­хат­тың жергілікті мәс­лихат­тармен бірлесуіне арналып отыр. Облыстық мәс­лихаттың де­путаты Асылбек Туғанбай өз әріп­тестері үшін бұл үлкен мүм­кіндіктер тудыратынын жет­кізді. Кей жағдайда аудан-қалалардағы мәслихат депутаттары мәселені шешу барысында тығырыққа тірелетіні белгілі. Мұндай сәтте облыстық және жергілікті мәслихаттардың халық қалаулылары бір топқа бірігіп, түйткілдің түйінін тар­қа­ту­ға әрекеттеніп көреді. Егер оны облыс деңгейінде шешу мүмкін болмаса, бірлескен топ әрі қа­рай Парламент Мәжілісіндегі әріп­тестерінен көмек сұрайды. «Де­путаттар сайлау ал­­дында берген уәделерін орындау үшін формалды жауаптарды доғаруы керек. Жұртшылықтың сенімі мен жауапкершілігі бәрі­нен жоғары. Мысалы, өзімді Павлодар қала­сын­дағы №5 округ­тің тұр­ғын­дары сайлады. Жауап­кер­­ші­лі­гіме Сарыарқа, МДС, «Дис­пет­чер», «Зеленстрой» шағын аудан­дары еніп отыр. Биыл жаз бойы «Зеленстройда» кәріз жүйесі салынып, мердігер оның құрылысында көп ақау жіберді. Де­путаттар үнемі бақылау жүр­гізіп, ақыры жауапты компания әу бастағы кемшіліктерін түзетті. Азаматтар ұсыныс-тілек­те­рін айтқанда оларды әуелі анықтап, талдап барып қана ше­шім қабылдаған абзал. Оның үстіне биыл өңірде құрғақшылық болып, көп фермердің егіні күйіп, шабындықтардың басым бөлігінде шөп шықпай қалды. Мәс­лихаттағы аграрлық мә­се­ле­лер жөніндегі тұрақты ко­миссияның мүшесі ретінде шаруа­ларға көмек көрсетуге ба­ғыт­талған іс-шаралардың басы-қасында жүрдік. Көп дүние депутаттардың қолында емес, әйтсе де өз құзыретіміздің шең­бе­рінде жұмысымызды адал атқаруға тырысамыз», дейді ха­лық қалаулысы.

Жаңа форматтағы бағыттың соңғысы – жергілікті депутат­тар корпусының білімін көтеру. Бұл үшін мемлекеттік қызмет академиясының мамандарын ша­қырып, депутаттар үшін арнайы семинарлар жүр­гізіледі. Бес саусақтың бір­дей болмайтыны сияқты, әр де­пу­таттың білім-білігі де әр­түр­лі. Соған сай олар­дың ха­лық­пен жұмыс істеу­дегі сауат­тылы­ғын көтеру, құзыретін арттыру көзделіп отыр. Мысалы, өңір­де кейінгі жылдары тұрғын үй-ком­муналдық шаруа­шы­лық сала­сын­дағы түйткілдер 5-6 есеге кеміген. Бұған дейін мәс­­лихатқа сайланған аза­мат­тың көбі осы салаға маман­дан­­ға­нын өмірдің өзі талап ететін. Ал қазіргі күні керісінше денсаулық сақтау, МӘМС, білім беру сала­ла­рын­дағы мәселелер көбейе түс­кені бай­қалады. Яғни депутаттар ендігі жерде осы бағыттарға кө­бірек көңіл аударуға тиіс. Жо­ғарыда айтқандай, халықпен жұмыс істеудің әдіс-тәсілдері талдау тұрғысынан жаңарғанда ғана белгілі бір нәтижелерге иек артуға болады. Сондықтан мәс­ли­хаттардың тұрақты комиссия­ларында көтерілетін мәсе­лелер азаматтардың талап-тіле­гінен, көшпелі кездесулерден кейін құралуы шарт.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өз Жол­дауында мәслихаттардың өзек­ті мә­се­ле­лерді шешіп, ай­мақ­тардағы тұр­мыс сапасын жақ­сартуға әсер ете алатынын баса айтқаны мәлім. «Азамат­тардың өкілді билікке деген сенімін нығайту үшін мәсли­хат­тарға баса мән берген жөн. Мықты мәслихаттар өзекті мәселелердің шешімін табуға және аймақтардағы тұрмыс са­пасын жақсартуға әсер ете ала­ды», деген еді Президент. Жолдау жүктеген міндеттер қа­зіргі күні Ертіс-Баян өңіріндегі мәслихаттарда қанатқақты тұр­ғыда жүзеге аса бастағаны көп­ші­лікті қуантып отыр. Саяси тұр­ғыдан жаңаруы нәтижесінде мәслихаттар жергілікті өзін-өзі бас­қару жүйесіндегі шешуші буын­ға айналады деген сенім зор.

Павлодар облысы