Әлем сахнасында – Абай күні

Париждегі еске алу

Хакімнің 179 жылдығына орай Қазақстанның Фран­ция­да­ғы елшілігі қатысуымен Париж ақын­дарының алаңында еске алу шарасы өтті.

Шараға Қазақстан елшілігінің ұжымы, Парижге келген отан­дас­тарымыз, Қазақстан ұлт­тық құрамасының 2024 жылғы Олимпия ойындарына қа­тыс­қан спортшылар, сон­дай-ақ қазақ диаспорасының өкіл­де­рі қатысып, жүрекжарды лебіз­де­рін білдірді. Абай күнінің маңызына мән беріліп, рухани мерекеде қазақ және француз тіл­дерінде өлеңдер оқылып, ақын­ның қара сөздерімен жал­ғасты.

Сондай-ақ француз әде­бие­тінің ұлы жазушыларына ар­налған ескерткіштер орна­лас­қан Square des poètes саяба­ғын­да Абайдың бюсті ашылып, өлең-жырдан өрнек шашылды.

Бразилиядағы достық форумы

Бразилияның Леблон ауда­ны­ның қалалық саябағында орналасқан Абай бюстіне гүл шоқ­тарын қою рәсімі өтті. Іс-ша­раға Қазақстанның Бразилиядағы елшісі Болат Нүсіпов қатысып, «Бразилия-Қазақстан» достық форумы аясында ұлтымыздың ұлы ақынының 179 жылдығы келелі мерекеге айналды.

Кездесуде достық қо­ғамының мүшелері, сондай-ақ Рио-де-Жанейро қаласы әкімдігінің өкілдері бас қосты. «Бразилия-Қазақстан» достық форумының атқарушы директоры, профессор Эдельсио Америко қонақтарға португал тілінде Абайдың «Қара сөздер» жинағынан үзінділер оқыды. Абайдың бюсті Рио-де Жанейроның орталық ауданында 2023 жылы «Бразилия-Қазақстан» достық қоғамы мен қала әкімдігінің қолдауымен тұрғызылған болатын. Әзірге бұл – Оңтүстік және Солтүстік Америка елдеріндегі жалғыз Абай ескерткіші. Хакімнің «Қара сөздер» жинағын португал тіліне аударған, Флю­ми­ненсе университетінің профессоры Эдельсио Америко ма­ңызды шара алдағы уақытта жалғасын табатынын айтты.

Мажарстандағы мереке

Мажарстан астанасы Буда­пешт қаласының Варош­лигет орталық саябағында Абай күні аталып өтілді.

Сал­танатты іс-шараға Ма­жарстан Сыртқы істер ми­нистрлігінің Ресей және Орта­лық Азия департаментінің директоры Габор Надь, Түркі мем­лекеттері ұйымының бас хатшысы Кубанычбек Омуралиев, ТүркПА бас хатшысы Мехмет Эр Суррея, Халықаралық түркі академиясының президенті Шахин Мустафаев, ТҮРКСОЙ бас хатшысы Сұлтан Раев, ТМҰ Будапешт қаласындағы Еуропа өкілдігінің басшысы Иштван Вашари, Мажар жазушылар одағының төрайымы Кинга Ерөш, «Барыс» мажар-қазақ қорының төрағасы Андраш Гал, сонымен қатар Мажарстанда тұратын отандастар мен студенттер қатысты.

Еліміздің Мажарстандағы елшісі Абзал Сапарбекұлы өзі­нің сөзінде жинал­ған­дар­ды мəн-маңызы жоғары, рухани мерекемен шын жүректен құттықтады. Дипломат Мем­лекет басшысының шеші­мімен 10 тамыз «Абай күні» деп бел­гі­леніп, хакім Абай тек қана Қазақстанда ғана емес, сондай-ақ шетелдерде де еске алынып, түрлі мәдени іс-шаралармен аталып өтілетінін жеткізді. Елші, Шандор Петөфи мажарлар үшін қандай ұлы ақын болса, Абай да қазақ халқы үшін кемеңгер, өзінің тарихи ізін қалдырған ұлы тұлға екенін баяндап берді.

Мажар жазушылар одағы­ның төрайымы Кинга Ерөш өз кезегінде Абай ескерт­кі­ші­нің Будапешт төрінде орна­тыл­ғанына 10 жыл толғанын атап өтіп, ұлы даладан шыққан дара перзенттің өлеңдері адам­гершілік пен парасатқа толы екенін айтты. Сөзінің соңында ұлы ақынның «Ғылым таппай мақтанба» атты өлеңін мажар тілінде оқып, хакім жырларының адамгершілік пен гуманизм тұрғысынан маңызын ерекше атап өтті.

ТМҰ мен ТҮРКСОЙ бас хатшылары Кубынычбек Омура­лиев пен Сұлтан Раев қазақ десе бірден Абай, Абай десе бірден қазақ халқы еске түсетінін, оның мол мұрасы тек қазақ халқының ғана емес, күллі адамзаттың, түркі әлемінің рухани нәрі екенін баян етті.

Іс-шара соңында Абай өлеңдері қазақ және мажар тіл­дерінде мәнерлеп оқылып, «Көзім­нің қарасы» әні мажар халқының танымал әншісі Тамаш Пальчоның орындауында көптің қошеметіне бөленді.