Елбасының алдымызға қойған міндеттерін, Бас Прокурордың тапсырмаларын ескере отырып, ағымдағы жылдың бірінші тоқсанында көліктегі қауіпсіздікті одан әрі қамтамасыз ету, қылмыс және жемқорлықпен күрес, көлік жүйесінде құқық қорғау мен заңдылықты нығайту мен көлік прокурорларының жұмысында жүйелілікті қамтамасыз ету бойынша ұйымдастыру-тәжірибелік кешенді шаралар қабылданды.
Бұл орайда әлеуметтік-экономикалық салада заңдылықты қадағалауды іске асыру барысында 1 123 заң бұзушылық анықталып, 462 прокурорлық қадағалау актілері енгізілді, түрлі жауапкершілікке 499 тұлға тартылып, 14 сотқа дейінгі тергеу басталды.
Сондықтан да, еліміздің Ата Заңымен кепілдендірілген азаматтардың құқықтары сақталуының қадағалануына аса көңіл аударылады. Қабылданған шаралар негізінде 4 мыңнан аса азаматтың конституциялық құқықтары қорғалып, 66 млн. теңге сомаға жалақы бойынша берешек өтелді.
Бизнес субъектілерінің заңды мүдделерін және құқықтарын қорғау басым маңызға ие. Кәсіпкерлер құқықтарының бұзылуы туралы шағын топтармен 15 дабыл тіркеліп, оның 7-еуі расталды. Сөйтіп, көлік прокурорларының актілері бойынша 13 лауазымды тұлға тәртіптік жауапкершілікке тартылды.
Бұған қоса, көліктегі қозғалыс қауіпсіздігі саласында да елеулі жұмыстар атқарылып, 258 тұлға заң бұзушылықтары үшін әртүрлі жауапкершілікке тартылды.
Көлік прокурорларының негізгі бағыты Бес институттық реформаны іске асыру бойынша «100 нақты қадам» Ұлт Жоспарын іске асыруға және прокурорлық қадағалаудың пәрменділігін одан әрі арттыруға бағытталады. Мұнда біздің басты міндетіміз тиімді көлік дәлізін құру, халықаралық әуе хабын, әуе тасымалын мемлекеттік реттеу пәрменділігін жақсарту, сонымен қатар, мемлекет қаржысын мақсатсыз пайдалану фактілеріне жол бермеу үшін құқық қорғау органдарының үйлестіру рөлін көтеру болып отыр.
Сондықтан да негізгі күш мемлекеттің экономикалық мүддесін қорғауға, мемлекет бюджетін қамтамасыз етуге бағытталды. Келтірілген залалдың орнын өтеу көлемі 484 млн. 933 мың теңгені құрады, оның ішінде 415 млн. 553 мың теңге мемлекет бюджетіне салық және басқа да төлемдер ретінде өндірілді.
Бас көлік прокуратурасы органдарының актілері бойынша кеден саласында мемлекет бюджетіне 303,8 млн. теңге өндірілді. Мысалы, Маңғыстау көлік прокуратурасының ұсынысы бойынша «FortressHoldingLimited» ЖШС-нен мемлекет кірісіне 247,7 млн. теңге салық және кедендік төлемдер өндіріп алынды. Бұл сома бұрғылар қондыруды дұрыс декларацияламау нәтижесінде анықталды. БКП-ның ұсынысы бойынша «Астық-Логистик» ЖШС-нен мемлекет бюджетіне 171,2 млн. теңге салық және кедендік төлемдер өндірілді, өйткені, кәсіпорын импортталған тауарлардың кедендік бағасына негізсіз реттеу жүргізген.
Көлеңкелі экономикаға қарсы күрес барысында көлік прокурорларымен жалған кәсіпорындарды анықтау және олардың мемлекеттік тіркеуін жарамсыз деп тану туралы талап арыздар енгізу бойынша жұмыстар жалғастырылуда. Сот шешімдерімен прокурорлардың осындай 10 талап арыздары қанағаттандырылды. Қазіргі таңда жалған кәсіпорындар контрагенттерінің салықтық есептерін түзеу бойынша шаралар қабылдануда.
Бұдан басқа, атқару өндірісінің заңдылығын қадағалау саласында прокурорлардың актілері бойынша мемлекет кірісіне 1 млрд. 034 млн. теңге өндірілді. Қадағалаудың басым бағыттары бойынша жұмыстар жалғасуда.
Ыбырай ТІЛЕУҒАЛЕЕВ,
Қазақстан Республикасының Бас көлік прокуроры