Он екі тілде көмекші құрал шығарды

Мемлекет басшысының тапсырмасымен қызмет ете бастаған Халықаралық «Астана» қаржы орталығы қазақ тілінің кең қанат жаюына қомақты үлес қоса бастады. Осыдан үш жыл бұрын бастау алған игі іс бүгінгі таңда халықаралық шеңберде жүзеге асырылу үстінде. Аталған орталықтағы әкім­шілік департаменті дирек­торы­ның орынбасары Шерубай Құр­манбайұлының айтуынша, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті мен Абылай хан атындағы Қазақ халықаралық қатынастар және әлем тілдері университеті, Л.Н.Гумилев атын­дағы Еуразия ұлттық университеті, С.Аманжолов атындағы Шы­ғыс Қазақстан мемлекеттік уни­­верситеті мен КИМЭП және Қазақ гуманитарлық заң университеті сынды еліміздегі белді оқу орын­дарының 40-тан астам авторлық топ өкілдерінен құралған оқыту­шылар қауымы­ның атсалысуымен таяуда ғана он екі тілде ақпар бе­ретін көмекші құрал жарық көрді. Ұйымдастырушылардың түсіндіруінше, тіл үйретуге үн­дейтін жобаның авторлық тобына білім беру саласында ұзақ жылдан бері еңбек етіп келе жатқан ғалым, оқытушылар мен тәжірибелі ұстаздар қауымы қа­тыстырылған. «Олардың көпшілігі Шығыс пен Батыстың ілім-білімін оқып-тоқыған ізденушілер. Әсіресе, қытай, корей, жапон ғалымдарын көбірек тарттық. Ондағы көзделген мақсат – осындай көмекші құрал­дар арқылы тіліміздің қолданыс аясын мейлінше кеңейте түсу», – деді Ш.Құрманбайұлы. Келер жылы Қазақстанда өтетін ЭКСПО-2017 көрмесіне шет мемлекеттерден мыңдаған туристер мен инвесторлар ке­летіндігін ескерсек, ана тіліміздің қолданыс аясын кеңейту бағы­тында бұл расымен де дер кезінде қолға алынған жоба екені даусыз. Оның үстіне халықаралық деңгейде жұмыс істейтін қаржы орталығының ұйытқысымен жарық көрген көмекші құрал 12 тілде әр сөздің аудармасы мен түсіндірмесін ұсынады. Олар негізінен қазақша – орысша, қытайша – қазақша, корейше – қазақша, үндіше – қазақша және кері бағытта дайындалған. Осылайша, түрлі ұлт өкілдерінің өзара түсінісуіне себепкер болатын көмекші құрал қазірше бір мың данамен шығарылған. Десек те, алдағы уақытта үшбу дүниенің электронды нұсқасын тарату ойда бар. Әрқайсының көлемі он баспа табақтан тұратын бұл тілдескіш құралдан бөлек, жұмыс тобы осы күндері 50 баспа табақтан тұратын орысша-қазақша-ағылшынша қар­жы, банк саласындағы терминдер сөздігін дайындауда. Сөз­дікте 40 мыңнан астам сөздер қамтылады деп жоспарланған. Мамандар тілдескіш құралда әлемге ең кең таралған он екі тіл қамтылғанын айтады. Сонымен қатар, қаржы, банк саласындағы қызметкерлерге қазақ тілін оқытуға арналған оқулықтар шығаруда. Еуростандартқа лайықталып, «Қазтест» жүйесіне негізделген бес деңгейлі оқу құралдары жеке-жеке кітап ретінде дайындалуда. Оған қоса оқулықтардың қосымшасы ретінде жұмыс дәптері мен оның CD дискілерінің аудио нұсқасы да тіл үйренушілердің назарына ұсынылады деп күтілуде. «Бізде қаржы мен экономика саласы қазақша сөйлемей, мемлекеттік тіл толыққанды қол­данысқа енбейді дегенді жиі айтады. Расымен де, осы сөздің жаны бар. Ақиқатында бұл еліміздің ең негізгі салалары болғандықтан, осы олқылықтың орнын толтыру мақсатымен қолға алынған жобалар еді. Осындай қадаммен мемлекеттік тілдің тынысын тарылтпай, есесіне қаржы секторында қазақ тілінің қолданыс аясын кеңейтуді көздейміз», – деді филология ғылымдарының докторы Ш.Құрманбайұлы. Нұрлыбек ДОСЫБАЙ, «Егемен Қазақстан»