Мен Астанадағы университеттің бірін гуманитарлық мамандық бойынша биыл ғана бітірген түлекпін. Бүгінгі таңда телеарна мен интернеттен, өзге де ақпарат көздерінен әрқилы мәліметтерді санамызға сіңіріп жатырмыз. Әсіресе, Алматы қаласында 26 жастағы тепсе темір үзетін жігіттің қарудан оқ жаудырып, қоғам тыныштығын бұзуы мені қатты алаңдатты. Бейкүнә адамдарды жер жастандырып, ананы жесір, баланы жетім атандырды. Осылайша, өзінің адамдыққа жат жауыздығымен нешеме отбасын қайғыдан қан жұтқызды. Ендігі жерде кез келген қоғамның саналы мүшесінің көкейінде «мұндай сорақылық қалайша орын алды?» деген сауал туындайтыны анық. Осындай жайттың алдын алудың қандай алғышарттары мен жастармен жұмыс жүргізудің қандай тиімді тетіктері бар деген сынды мәселелер кім-кімді де толғандырады.
Жалпы, елдегі мемлекеттік идеологиямен жауапты мамандар айналысып жатқан болар. Десек те, қазіргі қоғамның жастары тиісті деңгейде ұдайы көңіл бөліп отыруды қажет ететіндігін атап өткім келеді. Әсіресе, ақпараттық кеңістік шекарасыз, бүркемесіз жатқан бүгінгідей аумалы-төкпелі уақыттың өтпелі кезеңінде жүрген өрендеріміз үшін сын сағаты туғандай. Оларды қалай қарай бейімдесең, солай қарай бой түзейтін осы бір «жұмсақтығы» мен «бейімделгіштігін» біз мейлінше өз пайдамызға қарай бұра білуіміз керек. Сонымен қатар, 17 мен 35 жас аралығындағы арнаулы білімі немесе тұрақты жұмысы жоқ жастар мәселесін шешуді ешқашан назардан тыс қалдыруға болмайды. Сол секілді қала жастары мен ауыл жастары арасындағы көзқарас айырмашылығының алшақтығына да жіті көңіл бөлу қажет шығар деп ойлаймын.
Біздің мемлекетіміздің бұл мәселеде оңтайлы әрекет етуге қауқарлы екендігіне көзім жетеді. Әлеуметтік мәселенің оң шешімін табуды ұйымдастыру мен жастарды жұмыс орындарына бағыттауда, оларды жаңа ортаға психологиялық бейімдеуде қазірдің өзінде аз шаруалар атқарылып жатқан жоқ. Тіпті, бұл ретте үлкен қалалардағы кісі қарасы көп шоғырланған қоғамдық орындарда әлеуметтану саласының білікті мамандары мен заңгерлері және психологтары тегін қабылдау жүргізіп жататын сәттер де аз емес. Тығырыққа тіреліп, тұйықта қалған жандар үшін қызметтің бұл түрі керек-ақ. Ең болмағанда рухани дағдарысқа ұшыраған адамның жан дүниесіне үңіліп, психологиялық тұрғыда бір сәт сергітудің өзі кісі баласына күш-қуат беретінін көпшілік қауым біле бермесе де, оның дұрыстығы ғылымда дәлелденген.
Сонымен қатар, жастар үшін материалдық қажеттіліктің қолжетімсіздігі олардың көпшілігінің үмітін үзіп жіберетінін қаперден шығаруға болмас. Мәселен, көңілден шығарлық қызметке орналасу арқылы, ұзақ жылдар табанды еңбек нәтижесінде тұрмыс жағдайын түзеудің сенімді желісін мемлекеттік құрылымдар құрып бергені ләзім. Егер осындай желі арқылы қоғам белсендісіне айналған жастар легі көп болса, онда біз соңғы кездері өмірімізде орын алып жатқан түрлі келеңсіздіктердің алдын алушы едік.
Өйткені, кез келген жанның көңілінен шығар тұрақты қызметі болса, ол өзін және отбасын жан-жақты толық қамтамасыз етеді. Ал ондай азаматтың көңілі қашан да жайлы әрі маңайына қайырымды келетіні бесенеден белгілі.
Фариза МҰХАМЕДҚАЛИ
АСТАНА