19 Тамыз, 2016

Білімді елдің болашағы баянды

484 рет
көрсетілді
8 мин
оқу үшін
ERA_0460+Кеше Астанадағы Тәуелсіздік сарайында білім беру қызметкерлерінің республикалық Тамыз кеңесі өтті. Оның жұмысына Премьер-Министрдің орынбасары Дариға Назарбаева қатысып, сөз сөйледі. Алқалы жиын еліміздегі ең үздік 25 оқушының ортаға шығуымен басталды. Алғырлығымен айналасынан ат оздырған өнегелі өрендер атынан мінбеге көтерілген Дархан Сағындықов болар баланың міне­зін байқатты. Періште пейілден айтыл­­ған уыз лебіздері көпшілік көңі­лін көншітіп тастады. «Біз тәуел­сіздік рухында тәрбиеленген ұрпақ­тың өкіліміз. Әртүрлі пәндер бо­йын­ша халықаралық олимпиа­да­лар мен ғылыми жобалар бай­қауы­ның жеңімпаздарымыз. Озат оқуымыз арқылы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев бастаған мемлекетіміздің мерейін көтеруге өз үле­сімізді қосамыз. Осы орайда жетелі жеткіншектер өсіруге өмір­лерін арнаған ұлағатты ұстаздары­мызға алғысымыз шексіз!». Сала жұмысын саралаған Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиев егемендік алғаннан бергі 25 жыл ішінде атқарылған ауқымды жұмыстарды нақты деректермен айшықтады. Ендігі басты міндет – қазақ­стандық білім сапасын дамыған елдердің деңгейіне жеткізу. Бұл ретте өзгелерден үйренетін үрдіс­терді мейлінше меңгере отырып, өзіміздің ұлттық ерекше­ліктерімізді сақтауға барынша мән берілмек. Бірінші кезекте, мем­лекеттік тілді одан әрі дамы­ту­ға және жаңа әдістемелерді енгі­зу­ге айрықша назар аударыла­ды. Бүгінгі таңда мектеп оқушыларының 70 пайызы қазақ сыныптарында оқиды. Биыл жоғары оқу орындарына бөлінген гранттардың 80 пайызы қазақша білім алатын мамандық иелерінің еншісіне тиді. Мектепке дейінгі мекеме­лер­дің инфрақұрылымын жетіл­діруге қомақты қаржы салынуы да жарнамалауға лайық жақсы­лық­тың белгісі. «Балапан» бағдар­ла­ма­сы­ның арқасында жекеменшік сектор­дың да белсенділігі арта түсті. Соның нәтижесінде 2200 бал­а­бақша мен орталықтар бой көтер­ді. Игілікті іс жалғасын табары­на сені­міміз мол. Қазір қал­­та­сынан қар­жысын шыға­рып, мемлекеттік тапсырысты орын­дауға талпынған кәсіп­кер­­лерге қолайлы жағдай жасауд­ың қосымша мүмкіндіктері қарастырылуда. Орта білім беру саласындағы негізгі жетістіктердің бірі ретін­де 2016 жылы мұғалімдер жалақы­сы­ның көтерілгенін алға тарт­қаны­мыз абзал. Өйткені, бұл өте маңызды мәселе. Енді педагог­тары­мыз­дың еңбекақы­сымен бірге, олардың шәкірттеріне бере­тін білім сапасы да артып жатса, әрине, нұр үстіне нұр. Министр, сондай-ақ, білім берудің өзекті проблемаларына тоқталып, күрмеуі қиын күрделі түйіндерді шешудің тиімді жолдарын тілге тиек етті. Мәселен, орта білімнің жаңартылған мазмұнына көшу, 12 жылдық оқыту үлгісінің артықшылықтарын жұртшылық­қа түсіндіру, орыс тілінде білім беретін мектептерде қазақ тілін оқыту әдістемесін жетілдіру, ҰБТ-дағы өзгерістер секілді тағы да басқа күн тәртібіндегі күйіп тұр­ған жайттарға жан-жақты тоқ­та­лып, алдағы атқарылар міндет­терді межеледі. Жаңа оқу жылында өркенді өзгерістердің одан әрі өріс алатындығына сенім білдірді. Қарағанды қаласындағы Н.Нұрмақов атындағы ма­ман­­дан­­дырылған мектеп-интер­наты физика пәнінің мұғалімі Әйге­рім Кенжалиева республи­ка­мыз­­­дағы ретімен жүзеге асырылу үс­тін­дегі реформаларға қол­­дау біл­дірді. Себебі, мұның бәрі оқу-тәр­бие ісін ілгерілетуге сеп­­ті­­гін ти­гі­зеді. Жас маман заман тала­бына сай болу үшін өзі­нің ар­найы курс­тарға қатысып, ағыл­­шын тілін­­де сабақ беретіндей дең­гейге жет­кенін мақтанышпен әңгі­меледі. Оның ойынша, адам тал­пын­са алмайтын асуы жоқ. Парламент Мәжілісі Төр­аға­сы­ның орынбасары Влади­мир Божко «Мәңгілік Ел» жалпы­ұл­т­тық патриоттық идеясының аза­мат­­­тық қоғамды дамытудағы рөлі тура­­лы орнықты ой толғады. Мем­ле­­кет басшысының бастамасы­мен қа­­бы­л­­данған тарихи құжат қазіргі таң­да ұлттық идеяға айналғаны анық. Татулық пен тұрақтылық салтанат құрған Қазақстанда әралуан ұлт өкілдерінің бейбіт күннің астын­да бесік тербетіп, берекелі тір­лік кешуі қалыпты көрініске ай­нал­ғалы қашан. Кейінгі толқын өкілдерін отан­­сүй­­гіштікке баулуда өрен­дері­міз­ге өткен тарихымызды, тұғы­ры биік тұл­ғаларымызды таныту тәріз­­ді тағылымды шаралар­ға көп­­теп көңіл бөлу керекті­гін ес­ке сал­­­ған Пар­ламенттегі төмен­­­гі п­а­ла­та­ның вице-спикері Ал­­ма­­­­ты­­­­дағы бірқатар жоғары оқу орын­­­­дарын­дағы сауалдама қо­­ры­­­тын­­­­ды­лары ойдағыдай болмағанына қынжылыс білдірді. Ең сорақысы сол, бірқатар сту­дент­­­тер кешегі Екінші дүние­жүзі­­лік соғыста ерліктің қайт­алан­­­­бас үлгісін көрсеткен қазақ­­ст­а­н­­­­дық қаһармандар – Бауыр­жан Момыш­­ұлының, Талғат Бигел­динов­­тің, Рақымжан Қошқар­баев­­­тың, Сергей Луганс­кийдің, Лео­нид Беда­ның, Сағадат Нұрма­ған­бетов­тің – кім екендерін біл­ме­ген. Бұл енді, ел ертеңі сана­ла­тын жас­­тары­мызға жарас­пай­тын қы­лық. Сондықтан балабақ­ша­лар­да, мек­­теп­терде, университет­тер­де мұн­­дай жетесіздікке жол бермеу үшін жүйелі жұмыс жүргізіл­гені жөн. Жарыссөзге шыққан Ұлттық ғылым академиясының президенті Мұрат Жұрынов, Астана қалалық ата-аналар кеңесінің төрайымы Анар Төлебаева, Оңтүстік Қазақ­стан облысы әкімінің орынбасары Ұласбек Сәдібеков және басқалар ұрпақ тәрбиесіне қатысты көптің көкейіндегі әңгімені қозғады. Келелі кеңесті қорытын­ды­ла­ған Үкімет басшысының орын­басары Дариға Назарбаева сал­мақты ой сабақтап, білім беру ісін­дегі өзекті проблемалар­ға бай­­ла­­ныс­­ты пікірлерімен бөлісті. – Мен бүгін біздің қоғам­ды толғандыратын біраз мәселеге тоқталғым келеді, – деді ол. Бірін­шіден, мұғалім маман­дығының абыройын көтеруі­міз керек. Мек­тептердің материал­дық-тех­ни­калық базасын нығайту жұмыс­тарын жалғастыра беру қажет. Бұл үшін білім мекеме­лерінің ұйымдастыру-құқықтық мәрте­бесін айқындап алуға тиіс­піз. Қаржыландыру жүйесін же­тіл­­­­діру мақсатында барлық мек­теп­­­терді төлқұжаттау жоспарлануда. Екіншіден, мемлекет пен биз­­нес­­тің әрекеттестігіне кең өріс аш­қан дұрыс. Өйткені, қазір эко­но­­ми­ка қиын кезеңді бастан кешуде. Біз­дің қоғам балабақ­ша­лар мен ме­ктеп­тер салу қайырым­дылық қада­мы екенін түсінді. Бизнес өкіл­­дері өздерінің әлеу­мет­тік жауап­­­­кер­­ші­ліктерін жете сезіне­тіні қат­­ты қуантады. Осы орайда, инвес­­тор­лардың қызығушылығын ту­ды­ру өте маңызды. Мемлекеттің мін­деті – халық қажетіне қаржы­ла­рын жара­та­тындарға ыңғайлы жағдай жасау. Үшіншіден, оқулықтар мен оқу жоспарының сапасын жақ­сартқан дұрыс. Себебі, бала­мыз­дың оңды оқулықпен қамтамасыз етілгенін әрқайсымыз қалаймыз. Биылдан бастап бірінші сынып­тың оқушылары бірыңғай базалық оқу­лықпен оқитын болады. Олар­ды дайындау барысында бұған дейін айтылған кемшіліктер ес­керіл­ді. Бұл жұмыстар жоғары деңгейде орындалуға тиіс. Біз ақпараттық технологиялар заманында өмір сүрудеміз. Интерактивті тақталар, мультиме­дия­лық құрал-жабдықтар мұғалім­дердің жұмысын жеңілдетеді. Төртіншіден, Ұлттық бірыңғай тестілеу тәртібі де өзгереді. Биыл ҰБТ жаңа форматта ұйым­дасты­рылады. Бесіншіден, үштұғырлы тілді енгізуге көңіл бөлінеді. Бұған бай­ла­нысты біраз дау-дамай туын­дауына бәріміз кінәліміз. Оны мо­йын­дауға тиіспіз. Үш тілде білім беру кезең-кезеңмен жүзеге асады. Бұған байланысты түсіндіру жұмыстарын әлі де жүргізе беру керек. Дүрбелең жасауға еш негіз жоқ. Қазақ тіліне ешқандай қауіп төн­­­бейді. Керісінше, орыстілді мек­­­­­теп­­­­терде мемлекеттік тілді оқы­ту­­­ды күшейту жоспарланып отыр. Қазақ әдебиеті мен тарихы бұл мек­­­теп­терде қазақ тілінде оқытыл­мақ. Алтыншыдан, Қазақстандағы әрбір жетім бала отбасында өсуі үшін жағдай жасауымыз қажет. Бұл бағыттағы жұмыстар да өз жемісін беруде. Елімізде алғаш рет балалар үйінің жабылу үдерісі байқала бастады. ERA_0407Жетіншіден, техникалық және кәсіби білім көкжиегі кеңеймек. Бүгін­гі таңда мектеп бітірген көп­те­ген ұл-қыздарымыз белгілі бір бі­лік­­­тілікке ие бола алмай жүр. Олар­­ға мемлекет есебінен тегін кә­сіп­­тік-техникалық білім алу мүм­кін­дігі тудырылады. Ол үшін қолда­ныс­тағы заңнамаға өзгеріс енгізу қажет. Жалпы алғанда, ойға алған жоспарлар жетерлік. Оның бар­лы­ғын орындауға болатынына менің сенімім мол. Осылайша ой толғаған Дариға Нұрсұлтанқызы, Тамыз кеңесіне қатысушы барлық ұстаздарды жаңа оқу жылының басталуы­мен құттықтап, еңбектеріне табыс тіледі. Талғат БАТЫРХАН, «Егемен Қазақстан»