Мың жасаған тұт ағашы

Түркістан қаласының ір­гесінде Қарнақ деген ауыл бар. Қожа Ахмет Ясауи кесе­несіндегі атақты «Тай­қазан» осы ауылда құйыл­ған. Қарнақтың тағы бір ерек­шелігі, мұнда елдің айтуы бо­йынша 1300 жылдан бері өсіп келе жатқан тұт ағашы бар. Мәдени құнды­лық­тарды түгендеу, құ­жат­қа түсіру мақ­сатында құ­рылған экс­пе­диция құра­мында болға­нымызда осы тұт ағашына арнайы бардық. Бес-алты адам қол ұстасып құшағын жайса да еніне еркін бойламайды. Осындағы ескі көз ағай­ын­­­дардың сөзіне қа­ра­ған­да, бұл тұт ағашын мұ­сыл­мандықты уағыздаушы дін­дар Имам Бақли еккен көрінеді. Енді бірі Пайғам­барымыздың әскер сардары қадаған шыбықтан өнген деседі. Бүгінде ортасын шірік кеу­леп бой-бой жарылып жат­са да жан-жағындағы бұ­талар жыл сайын бүр­шік жарады. Талай ға­сырды артта қалдырған көнекөз ағаштың жа­пы­рағын жұлған адамдар өте жайсыз түс кө­ріп, қи­ыншылықтарға ұшы­райды екен. Сондықтан да тұрғын­дар мен саяхатшылар бұған зиярат етіп келеді. Бұл енді біздің кейбір ағайындар айтатындай Аллаға серік қосу емес, халқымыздың ырым-нанымы. Қалай дегенде де табиғаттың бір құпиясы осы тұт ағашының әлі күнге дейін өмір сүруінде болса керек. Бақтияр ТАЙЖАН, «Егемен Қазақстан» Оңтүстік Қазақстан облысы