Оралдық Алексей мен Наталья балаларына: «Біздің Отанымыз – Қазақстан. Осы қазақ жерінің топырағында дүниеге келдік. Сендердің бәріңнің туған жерлерің Орал болғанымен, осы Ақжайыққа деген махаббатты тұтас елге, қазақ халқына деген құрметке ұластырыңдар», деп үнемі айтып отырады. Әкесі мен анасының өнегесін қыздары Екатерина да бала кезінен көкейіне тоқып өсті. Екатерина деп отырғанымыз – дүбірі мен жаңғырығы әлі толық басыла қоймаған Рио Олимипиадасының қола жүлдегері Екатерина Ларионова.
Катяның бойындағы отаншылдық сезімнің тереңдігіне тегі орыс, ресейлік болғанымен, АҚШ атынан шыққан 29 жастағы әлем чемпионы Елена Пиражконың жауырынын жерге тигізгенде барша қазақстандық жанкүйер айқын көз жеткізді дей аламыз. Балуан қыздың сол сәттегі қуанышы көз алдымызда жатталып қалды. Жеңіске жеткенін ести сала, Катя халықаралық жарыстарға барғанда жанынан тастамай алып жүретін Қазақстанның Көк туын тез алып шығып, құлашын кеңге жайып төбесінен асыра көтерді. Ендігі бір сәтте тізерлеп отыра қалып сүйді. Артынша Көк туды төбесінде желбіреткен күйі күрес кілемін айнала жүгірді. Қазақстандық жанкүйерлер отырған трибунаға жақындап, басын иген кезде Катяның жанарында қуаныштың көз жасы мөлт етті.
Балуан қызымыз елге оралысымен біз оған хабарласып, сол сәтте қандай сезімде болғанын, не ойлағанын сұраған едік. Бізді тәнті еткені, Екатерина ең алдымен елін ойлапты. Байтақ Қазақстаны көз алдына келіпті. Содан кейін кіндік қаны тамған Оралы, әкесі әрі жаттықтырушысы Алексей Ларионов...
– Қазақстан құрамасының бас бапкері, екінші жаттықтырушы Қайрат Сағадиев те есіме түсті. Өзіңнің жеңіске жетуің үшін тер төккен, еңбек еткен жандардың бәрі көз алдыңа келеді. Әрине, бәрінің бастауында Отаным – Қазақстаным тұр, – дейді Катя.
Екатеринамен сөйлесіп отырып, оның соншалықты отаншыл, шыншыл адам екендігін аңғарасыз. Ол үшін елдігімізді, тәуелсіздігімізді білдіретін әрбір нышан қастерлі. «Автобуста келе жатып еденде жатқан бақырды көрсем, оны еңкейіп алудан арланбаймын. Керісінше, бақыр тиын екен деп еңкейіп алмай қоюдан арлану керек. Себебі, онда Елтаңбамыз бедерленген,– дейді Е.Ларионова. – Менің ендігі арманым – Олимпиада алтынына қол жеткізу. Қазақстанның Әнұранын шырқату, Туымызды биікке көтеру.
Рио Олимпиадасынан кейін есімі байтақ елге жайылған Екатерина көп балалы отбасында туып-өскен. Алексей мен Наталья Ларионовтардың тұла бойы тұңғышы. Артынан ерген Нұрлыбек, Дәулет, Алексей және Матвей есімді төрт інісі бар. Осы материалды әзірлеу кезінде «Қазақпараттың» өңірдегі өкілі, белгілі журналист Ғайсағали Сейтақ екеуміз Катяның әкесімен сөйлесіп, екі баласының есімі неліктен қазақша қойылғаны туралы сұраған едік. Олимпиада жүлдегерінің жеке бапкері Алексей Станиславович ағынан жарылып баяндап берді:
– Мұның сыры мынада. Мен жас кезімде атақты қазақ балуаны Дәулет Тұрлыхановпен дос болып, бірге жүрдім. Екеуміз Алматыдағы спорт ротасында бірге қызмет еттік. Екеуміз де классикалық күрес, яғни грек-рим күресінен бір салмақта күрестік. Оқу-жаттығу жиындарында жұбымыз жазылмайтын.
Дәулет боз кілемде үнемі менің алдымды орап кетіп жүрді. Сөйтіп, сол кезеңде мен Қазақстандағы екінші нөмірлі балуан атандым. Жасөспірімдер арасында екі мәрте ел чемпионы, Азия біріншілігінің жүлдегері атансам да, көп ұзамай күресті қойып, бапкерлікті қолай көрдім. Ал Дәулет кейін 74 килоға ауысып, КСРО-ның 7 дүркін чемпионы болды. Әлем чемпионатында жеңіске жетті, Олимпиаданың екі дүркін жүлдегері атанды. Дәулет боз кілемде қарсылас шақ келтірмеді, өз салмағында бәрін алып ұратын. Осы атақ-даңқына қарамастан, ол мені ұмытқан емес. Кезінде Қазақстан чемпионы болғанымды айтып, Оралдан пәтер алуыма да көмектесті. Осындай шынайы, адал достықты мен қалай ұмытайын?! 1999 жылы өмірге келген ұлымның есімін досымның құрметіне Дәулет деп қойдым.
Даңқты балуанның есімін иеленген Дәулет қазірдің өзінде грек-рим күресінен жасөспірімдер арасында халықаралық аренада олжа салып жүр. Спорттағы дарынды балаларға арналған интернаттың 11-сыныбында оқиды. Ата-анасы 2003 жылы туған інісі Алексейді де ағасының қасында болсын, күрес әліппесін үйренсін деп сол мектеп-интернатқа беріпті.
Алексей Станиславович:
– Катяның ізін баса келген тете інісінің есімін бала кезімізден бірге өскен досым Нұрлыбек Райымқұловтың құрметіне Нұрлыбек деп қойдық. Кенжеміз Матвей 5-ке енді толды. Балаларымның есімін қазақша қойғаным – көңілі кең даладай дарқан мінезді, құшағы кім-кімге де айқара ашық қазақ халқына деген құрметім, – дейді.
Ел мерейін асқақтатқан балуан қыздың отбасымен емен-жарқын шүйіркелестік. Бақыт ұялаған, шаттық кернеген Ларионовтар шаңырағынан көңіліміз тоғайып, кеудеміз толып шықтық. Өмірге Катядай қайсар, байыпты, келбеті мен көркем мінезі үйлескен ерлі-зайыпты Алексей мен Наталья Ларионовтарға деген ризашылық сезім қалды көкейде.
Темір ҚҰСАЙЫН,
«Егемен қазақстан»
Батыс Қазақстан облысы