Бүгінгі өзбек поэзиясының аса көрнекті өкілі, Өзбекстанның Мемлекеттік гимнінің сөзін жазған Өзбекстанның халық ақыны Абдулла Арипов ұзаққа созылған ауыр науқастан соң 76 жасында АҚШ-тың Хьюстон қаласында дүниеден озды.
Абдулла шайырдың шығармалары туысқан өзбек поэзиясының тұтас бір дәуірін қамтиды десек болады. Ұлттық поэзияның рухын асқақтатқан ақынның шығармалары оқырмандары тарапынан да, мемлекет тарапынан да жоғары бағаланды.
Қашқадария облысының Қасан ауданында дүниеге келген Арипов жастайынан әдебиетке, білімге құштар болды. Орта мектепті алтын медальмен бітірді. Әдебиетке деген құштарлығы оны Ташкент мемлекеттік университеті өзбек филологиясының журналистика бөліміне әкелді. Жоғары оқу орнын да үздік бітірген болашақ ақын еңбек жолын «Ёш гвардия» баспасында редактор болып бастап, кейін Ғафур Ғулам атындағы әдебиет және өнер баспасында редактор, бас редактор, «Шарқ юлдузи» («Шығыс жұлдызы») журналында бөлім меңгерушісі болды.
Ақын қай жерде де өзбек әдебиетінің беделін биіктету үшін тынымсыз еңбек етті. Өзбекстан Жазушылар одағында әдеби консультант болғанда да, «Гулхан» журналының бас редакторы болғанда да Арипов өзінің еңбекқорлығымен танылып, журналдың мазмұнын биіктетті. Ұзақ жыл Өзбекстан Жазушылар одағын басқарды.
А.Ариповтің ел үшін атқарған қызметі өз алдына да, жазған шығармалары бір төбе. Шайырдың 1965 жылы жарық көрген «Кішкентай жұлдызша» кітабы өзбек поэзиясына болмысы, көркемдік қолтаңбасы бөлек ерек ақынның келгендігін әйгілегендей еді. Ақынның поэзия әлеміндегі кеңістігі тақырыптық жағынан да, көркемдік жағынан да барған сайын кемеліне келіп, толыса берді. «Менің рухым», «Өзбекстан», «Отан самалы», «Өткен жылдардың арманы», «Мінәжат» шығармалары өзбек оқырмандарының іздеп жүріп оқитын туындыларына айналды.
А.Ариповтің қолтаңбасы туған халқының тағдыр-талайымен тікелей байланысты. Оның «Ұлы Тимур» поэмасын жұртшылықтың сүйіп оқитыны да сондықтан. Әрине, бұл шығарма Өзбекстан тәуелсіздік алғаннан кейін дүниеге келген-ді.
Тәуелсіздік алғаннан кейін демекші, А.Арипов – 1992 жылы Өзбекстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің он бірінші сессиясында қабылданған Өзбекстан Республикасы Мемлекеттік гимні сөзінің авторы.
Абдулла Арипов Өзбекстан парламентінің бірінші, екінші шақырылымдарының депутаты болып сайланды. Шайырдың өзбектің әдебиеті мен өнерін дамытудағы еңбегі жоғары бағаланып, әуелі Хамза атындағы Өзбек КСР-і Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, Өзбек КСР-інің халық ақыны (1983) атағына ие болса, ел тәуелсіздік алғаннан кейін Әлішер
Науаиы атындағы Өзбекстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды (1994). Ал 1998 жылы оған «Өзбекстан Батыры» атағы берілді.
Ғабит ІСКЕНДІРҰЛЫ,
«Егемен Қазақстан»