Өмірде не нәрсені болсын жүрегімен елжіреп қабылдайтын адамдар болады. Эмоциясы, жанайқайы, мимикасы, ойы мен сезімі менмұндалап сыртына атойлап шығып тұратын ондайларды көбіне өнер ошақтарында жолықтыратыныңыз рас. Көз жасына тез ерік беретін кісіні әдетте жүрегі тым нәзік адам екен деп бағалайтынымыз тағы бар.

Сезімге бөлейтін өнердің құдіретіне құлдық ұрдық! «Қыз Жібек» фильміне кемсеңдемейтін кісі бар ма, сірә? Жүрегі тас адам болмаса, «Қараш-қараш оқиғасы», «Көксерек», «Заманай» мен «Қош бол, Гүлсары»... экрандық туындылары да тап солай, жанарыңызға жас тұндырады, жүрегіңіз жаздағы уылжыған өріктей езіледі, ішкі сезімдер сапырылысып, алай-дүлей күй кештіреді. Бұрын үндінің фильмдерін тамашалап та ағыл-тегіл жылаған ғой сол кездің адамдары. Қазір айтсаң, күлкілі... Бір тамшы жас көкірегіңізді көктемгі жасындай күңірентеді. Ал «Абай», «Ана-Жер-Ана»... спектакльдерін сүлесоқ, бер жағыңмен тамашалау тағы мүмкін емес. Бұлардан қазақтың сөз өнері құдіретінің қандай киелі, қасиетті екенін пайымдайсыз. Негізі айтпағым, қазіргі орындалып жүрген әндердің жеңіл-желпі ырғаққа бой алдырып, байырғы тамырынан тым алшақтап кеткендігі туралы болатын. Бүгін қарап отырсаңыз, той-томалақта мәтіндері мәнсіз, көңіл сергітетін, ойсыз-мұңсыз сарындағы әуендер жиі орындалады. Той – қазақтың қазынасы дейміз-ау, алайда бар гәп сондағы орындалатын әндерде ғой. Ойлы әннен гөрі тойлы әндерге көбірек бет бұруымыздың себебі неде? Өйткені, біріншіден, ән нағыз пайда табудың, бизнестің көзіне айналып отыр. Тұмсығымызды жарқабаққа соқтырып, жаралайтын тұсымыз осы. Бірқатар әншілер Еуропаның даңғаза әуеніне еліктеп, соларша ашық-шашық киініп, елірме үнге екі қолдарын ербеңдетіп ән салуды мәдениеттің биік сатысына көтерілу деп санайды. Сосын кейде бер жақта – әнші, ал ар жағында бір топ биші алқын-жұлқын, өз-өздерін жеп, мән-мағынасыз құр бекер билейтініне күйінесің. Ән мен би үйлессе, неміз бар өкпелеп. Мәселен, шетелдің әншілері бұл жағынан қамшы салдырмайды, ал біздікілердің биі кешегі 70-ші жылдардың дискотекасындағы қимылдардан аумайды. Бишілер әнмен бірге қозғалып, белдері жас шыбықтай майысып, иіліп тұрудың орнына оқтау жұтқандай тіп-тік, қимылдарына қарап робот па дерсің. «Жібекті түте алмаған, жүн етедінің» кері. Америкалық Джими Хендрикс: «Біз музыка арқылы адамдарға гипноз жасаймыз, оларды күйден-күйге құбылтып ең осал жерлерін анықтап аламыз. Ал содан соң оның миына не құям десең де еркің өзіңде» деген екен. Сол айтқандай, қазіргі жас қазақтың құлағына батыстың бақырып-шақырған әуездері құйылуда. Қан тобын анықтамай адамға қан құю қандай қатерлі десек, бөтеннің музыкасының санаға құйылуы да солай, қазір өте-мөте қауіпті. Ән өнері қазақта бұрыннан тәрбиенің басты құралы, кісі бойындағы мүлгіген нәзік сезімді оятатын, миын демалтатын, сана сандығын маржан ойлармен көмкеретін, рухтандыратын, жүзіне қан жүгіртетін құндылық болып саналғандықтан, бізді бұл жайт қатты толғандыруы тиіс деп ойлаймыз. Бүгінгі әндердің қадағалаусыз хал-ахуалы, бетімен кетушілік кім-кімді де толғантпай қоймайды. Біржан сал, Ақан сері, Мәди, Жаяу Мұса, Әсет, Балуан Шолақ, Абай, Иманжүсіп, Кенен, Нартай... әндерін алға оздырып, түрлі жанрда түрлентіп шырқасақ несі айып. Мұны қазіргі жастар қабылдай алмайды деп кім айта алады? Билететін, бойды сергітетін, сезімге жетелейтін әндерден гөрі бүгін ойлантатын, толғантатын, құлақпен емес, жүректің қалқаншасымен қабылдайтын әндердің бәсі биік тұрса несі жаман. Адамның ағзасына ағыла құйылып, ағыл-тегіл ойға шомдыратын ән гүлі шіркін, мәңгі құлпырып ашылып тұрса екен дейсің. Қазақтың баяғы әндерін жайғасып отырып, ойланып тыңдайтынсың, сағыныштан, аңсаудан жанарыңнан жас таматын. Әдепті ән тыңдап өскен бала өмірдің мәнін түсініп тұратын. Болашақта қандай адам болатының қандай әнді бойыңа сіңіріп өскендігіңе байланысты еді. Ал қазір өрендер кімдердің әнімен сусындауда? Жүсіпбек, Манарбек, Ғарифолла, Құрманбек, Жәнібек, Ермек... тағы сол сынды әншілердің үндері түгілі есімдерін олар біле ме екен? Әй, қайдам! Қайрат Нұртас, Төреғали Төреәлі сынды эстрада өкілдері сахнада ән шырқағанда шыдап тұра алмай, ботадай боздап жылаған жасөспірімдерді көргенде еріксіз ойға шомғанбыз. Екі көзден шынайы төгілген баяғы жас пен еліріп, еліктеп парлаған мына жастың арасында қандай айырмашылық бар деп...
Қарашаш ТОҚСАНБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
Қуат Сұлтанбековтің арызы бойынша сотқа дейінгі тергеу тіркелді
ANTIKOR • Бүгін, 18:42
ШҚО-да жоғалған бала көпір маңындағы шұңқырдан табылды
Қоғам • Бүгін, 18:25
Серік Жұманғарин Сауда және интеграция министрінің міндетін атқарады
Тағайындау • Бүгін, 18:03
Бақыт Сұлтанов қызметінен босатылды
Қазақстан • Бүгін, 18:00
Президент Қаржылық мониторинг агенттігінің төрағасын қабылдады
Президент • Бүгін, 17:57
Атырауда нан қалдықтарына арналған арнайы контейнерлер орнатылды
Аймақтар • Бүгін, 17:51
Қоянды су қоймасы аумағынан 19 тонна қоқыс шығарылды
Елорда • Бүгін, 17:42
Түркістанда заңсыз алкоголь өнімдерін өндіретін 3 цех анықталды
Аймақтар • Бүгін, 17:30
ШҚО-да жоғалған балаға қатысты жаңа мәліметтер пайда болды
Қоғам • Бүгін, 17:22
12 жастағы қызды зорлаған ақмолалық ұсталды
Қоғам • Бүгін, 17:15
Елордада Ironman жеңімпаздары анықталды
Елорда • Бүгін, 17:13
Орыс тілінде оқытатын сыныптар жабылуы мүмкін бе?
Білім • Бүгін, 17:03
Еліміздің солтүстігінде 2 градусқа дейін үсік жүреді
Ауа райы • Бүгін, 16:50
Экономика • Бүгін, 16:42
Докторантураға түсу емтихандары басталды
Білім • Бүгін, 16:31
Павлодар облысында алимент төлемей жүрген 270 адам іздестірілуде
Аймақтар • Бүгін, 16:20
Педагог мамандығында оқып жүргендердің тәжірибеден өту тәртібі өзгереді
Білім • Бүгін, 16:15
Жеңілдетілген лизингпен алғашқы ауыл шаруашылығы техникасы беріледі
Қоғам • Бүгін, 16:07
Қазақстанда мектептегі оқу жылы 2 аптаға ұзарды
Білім • Бүгін, 16:00
Жыл басынан бері 4,5 тоннадан астам есірткі тәркіленді
Қоғам • Бүгін, 15:52
Өскеменде 29 жастағы жігіт Ертіс өзеніне батып кетті
Оқиға • Бүгін, 15:47
Тайтөбедегі жарылысқа қатысты қылмыстық іс қозғалды
Оқиға • Бүгін, 15:33
Қазақстандық жазушылардың детектив шығармалары бір кітапқа топтастырылады
Қазақстан • Бүгін, 15:25
Мемлекеттік рәміздерді қорлағандарға айыппұл мөлшері артады
Үкімет • Бүгін, 15:16
«Баланы мектепке жинайық» акциясы басталды
Қоғам • Бүгін, 15:08
Мемлекет басшысы Ядролық медицина орталығына барды
Президент • Бүгін, 15:00
Қазақстанда ағылшын тілі үшінші сыныптан бастап оқытылады
Білім • Бүгін, 14:57
Алматы қалалық соты неге қоршалғаны белгілі болды
Аймақтар • Бүгін, 14:52
Қызылорда облысында жолаушыдан 154 келі балық тәркіленді
Оқиға • Бүгін, 14:45
Ресейден заңсыз әкелінген алкоголь өнімдері тәркіленді
Қазақстан • Бүгін, 14:39
Елордада халықаралық іздеуде жүрген қылмыскер ұсталды
Қоғам • Бүгін, 14:30
Петропавлдағы қалалық сотқа «бомба» қойылды
Қоғам • Бүгін, 14:23
Жалған дипломмен лауазымды қызметке орналасқандар анықталды
Қоғам • Бүгін, 14:10
Солтүстік өңірлерде қант қымбаттады
Аймақтар • Бүгін, 14:01
«Қарасора» 607 қылмыстың бетін ашты
Қоғам • Бүгін, 13:40
Экономика • Бүгін, 13:23
Есірткі жарнамалаған 1,6 мыңнан астам сайт бұғатталды
Қоғам • Бүгін, 13:01
Киікті атқан Ақмола тұрғынына қатысты іс қозғалды
Аймақтар • Бүгін, 12:52
Нұр-Сұлтанда «Арқар» көпіріне жөндеу жұмыстары жүргізіледі
Елорда • Бүгін, 12:42
Қостанайлық көлік жүргізуші қала орталығының астаң-кестеңін шығарды
Оқиға • Бүгін, 12:33
Ұқсас жаңалықтар