28 Ақпан, 2017

Өңірдің даму қарқыны төмендемейді

182 рет
көрсетілді
6 мин
оқу үшін
Есепті жылда өңір экономикасы дамуын төмендеткен жоқ. Өндірістің физикалық көлем индексі 100,3 пайызды құрап, 600,1 миллиард теңгенің өнімі өндірілді. Оның ішінде өңдеу өнеркәсібінің өнімі 8,4 пайызға артты. Былтырдан бастап Қостанай облысында шикізат кейін шегініп, өңдеу өнеркәсібінің қадамы алға басты. Өңірдегі машина құрастыру мен ауылшаруашылық өнімдерін өңдеу саласындағы ілкімді істердің бәсі басым болып отыр. Мысалы, 2016 жылы машина жасау сала­сын­­да қазақ­стандық мазмұн 4,2 пайыз­ға артты. Өткен жылы жүк маши­наларын жасау 44,1 пайызға өсіп, 206 машина сапқа қойылды. Сонымен қатар, астық жинайтын 320 комбайн жасалды, бұл алдыңғы жылға қарағанда 100 бірлікке артық, яғни оны өндіру 39 пайызға артқан. Жалпы, Қостанайдың машина жасаушылары соңғы жылд­ары жеңіл машиналардың 50 моде­лін жасауды игерді, соның ішін­де SsangYong, Peugeot, IVEGO,Toyoto, Hyndai, JAC cекілді әлем­­дік мойындалған бренді­лер бар. «СарыарқаАвтоПром» зауы­ты шы­ғар­ған 12 электромобиль есепті жылдың жаңалығы болып отыр. «Баян сұлу» кондитер фабри­касы өткен жылы «Алтын сапа» бай­қауын­да «Халық тұтынатын үз­дік тауар» аталымы бойынша лауреат атанды. Облыс бойынша кон­дитер­лік бұйымдар 1,6 есе, ет 37,2 па­йызға, шұ­жық өнімдері 11,8, сүт пен қаймақ 33,3, сары май 8,1, ұн 17,9 пайызға артты. 2010 жылы өңір өнеркәсібінде өң­деу кәсіпорындарының үлесі 29 пайыз болса, былтыр ол 52,7 па­йызға жетті. Облыс экономи­касы­на инвестиция тарту өндіріс­тің өсу кепіліне айналып отыр. Осы жылдар ішінде облыс эконо­мика­сына 125 миллиард теңге инвес­тиция тартылып, 84 жоба жүзеге асырылды, соның арқасында 5000 жұмыс орны ашылды. Тек былтыр ғана 107,8 миллиард теңгенің өнімі өндірілген. Екінші бесжылдықта Кә­сіп­керлікті қолдау картасына енгі­зілген 333,4 миллиард теңге инвестициялық қаржы салынған 19 жоба жүзеге асырылуға тиіс еді. Содан құны 8,9 миллиард теңге бо­латын 7 нысан пайдалануға бе­ріліп, 223 адам жұмыс орнын тап­ты. Осы жылы тағы да 16 мил­лиард теңге жұмсалатын 3 кәсіпорын іске қосылмақ, онда 306 жұмыс орны ұсынылады. Облыс өңірінде өсімдік майын сығатын ірі екі май зауыты да «Eurasian Foods Corporation» және «KazirAgro» компаниялары инвес­тициялайтын 34 миллиард теңгеге салынатын болады. Өткен жылы қостанайлық ди­қан­дар 5,6 миллион тонна астық жинады, гектар айналымы 13,3 центнерден келді. 215 мың тонна майлы дақыл жиналды. Қоймаға 186 мың тонна кар­­топ, 71 мың тонна көкөніс салын­­ды. Мал азығы да жеткілікті дайындалды. Өткен жылы 22 миллиард теңгеге 1145 бірлік ауылшаруашылық тех­ни­ка­лары алынды. Облыстан 1,4 мил­лион тонна астық, 860 мың тонна ұн экс­портталды. Бұл алдыңғы жылға қара­ғанда 1,5 есе көп. Рес­пуб­ликадан сырт­қа шығарыл­ған астықтың 25, ұн­ның 30 пайызы Қостанай жерінде өндірілген. Мал шаруашылығында сүт пен жұмыртқа өндіру көлемі артты. Соның арқасында ет 2 мың тонна, сүт 3,5 мың тонна, жұмыртқа 15 млн дана көп өндірілген. Облыста «Сыбаға», «Құлан», «Алтын асық», «Ырыс» бағдарла­ма­ла­ры­ның барлығы да асыра орындалған. Жолдың экономика үшін де, әлеуметтік сала үшін де пайда­сы айтпаса да түсінікті. Есепті жылы бұл мақсатқа бюджет­тен 16 мил­лиард теңге қаржы бөлін­ді. Екатеринбург –Алматы республикалық жолындағы Тобыл өзенінің үстінен өтетін көпір­ге жаңғырту жұмыстары жүргі­зілді. Былтыр негізінен аудандық маңызы бар жолдарға көңіл бөлінді. Денсаулық сақтау саласында жыл бойында атқарылған игі істерге өлім-жітімнің азайғаны кепіл бола алады. Нәрестелер өлі­мі 15,9, туберкулезден болатын өлім-жітім 9,4, қан айналы­мынан қайтыс болғандар саны 2,7 па­йыз­ға төмен­деген. Нәтижесінде өңірдегі жас ұзақтығы 70,7 жасты құрады. Архимед Бегежанұлы білім, тұр­ғын үй-коммуналдық шаруа­шы­лық, әлеуметтік қорғау, мәде­ниет, тағы басқа салалардағы жыл бойы атқарыл­ған жақсы істер тура­лы айтып өтті. Облыста биыл атқарылар, бас­­та­лар жобалар біткен істен де ауқым­ды. Қостанай қаласында индустрия­лық аймақтың іргесі қаланып, оның инфрақұрылымы жасалуда. Онда бірнеше зауыт салынады. Соның бірегейі автокомпоненттер шығару зауыты болмақ. Сонымен қатар, бірсыпыра инвестициялық басқа да жо­балар жүзеге асатын болады. Мы­салы, жылына 300 мың тонна саф­лор майын өндіретін зауыт та осы ин­дус­триялық аймақтан орын тебеді. Жоба күнбағыс, басқа да майлы дақылдарды қабылдап, сақтай­­тын үш элеваторды қамти­тын бола­ды. Соны­мен қатар, биыл облыс орталы­ғын­да агро­өнер­­кәсіптік парктің құры­лы­­сы бас­тал­­мақ. Онда нысанның өндірістік қуатына сай жаңа жұмыс орындары ашылмақ. Облыстың мәдени-рухани өмірінде де серпілістер күтіп тұр. Ұлы ағартушы Ыбырай Ал­тын­сариннің кесенесі қайтадан салы­нады, Шақшақ Жәнібекке зәулім ескерткіш орнатылады. Қыр­күйек айында кесенесі дайын болып, Кейкі батырдың бас сүйегі туған жер қойнына тапсырылады. Облыс әкімі Архимед Мұхам­бетов залдан қойылған сұрақ­тар­дың барлығына жауап берді, жұртшылық өкілдері көтерген әлеуметтік мәселе­лерді алдағы уақытта назарда ұстап, шешімін табуы үшін жұмыс жүргі­зілетінін айтты. Нәзира ЖӘРІМБЕТОВА, «Егемен Қазақстан» Қостанай облысы