Қазақстан Республикасының Біріккен Ұлттар Ұйымына мүшелікке қабылданғанына – 25 жыл
CІМ-де Қазақстанның БҰҰ-на мүше болғанына 25 жыл толуына орай дөңгелеік үстел өтті. Бұл шараға СІМ Қайрат Әбдірахманов, Қазақстанның БҰҰ-дағы алғашқы тұрақты өкілі, Сыртқы істер министрлігінің Ерекше тапсырмалар жөніндегі елшісі Ақмарал Арыстанбекова қатысты.
Жиынға қатысушылар Қазақстан мен әлемдегі ең жетекші халықаралық ұйыммен арадағы өзара ықпалдастығының негізгі кезеңдеріне тоқтала келе, ширек ғасыр ішіндегі ынтымақтастықтың басты жетістіктерін атап өтті. Сонымен қатар, еліміздің 2017-2018 жылдары БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне сайлануы бейбітшілік, қауіпсіздік және даму тетіктеріне сүйенген жаһандық ұйымның қағидаттары мен мақсаттарын тәжірибе жүзінде іске асырудағы Қазақстан атқарған ауқымды жұмыстың қисынды жалғасы екенін жеткізді.
Маңызды шараның ашылуында сөз сөйлеген Сыртқы істер министрі Қайрат Әбдірахманов: «Еліміз үшін бүгінгі күннің маңызы ерекше. Осыдан дәл 25 жыл бұрын Қазақстан БҰҰ-ның толық құқылы мүшесі болды. Бұл оқиға еліміздің дамуына қосымша серпін, халықаралық қоғамдастықпен жақсы қарым-қатынасты орнатуға үлес қосты. Бүгінгі кездесуге сол кездегі өте маңызды оқиғаларға тікелей қатысқан тұлғалар қатысып отыр», – деді сыртқы саясат ведомствосының басшысы. Дөңгелек үстел аясында Қайрат Құдайбергенұлы Қазақстанның БҰҰ аясында қол жеткізген жетістіктеріне Мемлекет басшысының алысты болжай білетін кемеңгерлігі мен стратегиялық саясаты айтарлықтай ықпал еткенін, соның арқасында Қазақстан халықаралық қоғамдастық тарапынан мойындалып, жоғары бағаға ие болғанын жеткізді. «Еліміз БҰҰ-мен жоғары деңгейде әріптестік орнатуға мүдделі. Елбасы БҰҰ-ның Штаб-пәтерінде 11 мәрте болды. Сондай-ақ, еліміз БҰҰ-ның 100-ден астам келісімшартының қатысушысына айналды», – деді ол.
Сонымен қатар, Қайрат Әбдірахманов Қазақстанның БҰҰ-ға мүше болғанына 25 жыл толуына орай, Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың атына БҰҰ Бас хатшысы Антонио Гутерриштен арнайы құттықтау хат келгенін жеткізді. «Өзінің жолдауында БҰҰ Бас хатшысы қазақ халқын, Қазақстан Президентін БҰҰ-ның игі бастамаларын іс жүзіне асыру жолындағы атқарылған ауқымды жұмыс үшін шын жүректен құттықтады. Сондай-ақ, ол біздің еліміздің ядролық қарусыздану, бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау, қоршаған ортаны қорғау салаларындағы көшбасшылығын да айрықша атап өтті. БҰҰ Бас хатшысы бүгінгі ауқымды шараға да өзінің арнайы жолдауын жіберді», – деді Сыртқы істер министрі.
Антонио Гутерриштің бұл жолдауын шараға жиналғандардың алдында Норимаса Шимомура оқып берді. БҰҰ Бас хатшысы елімізді жетекші ұйымға мүше болуының 25 жылдығымен құттықтай келе, Қазақстан бұл атаулы күнді өзінің БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне сайлануы кезеңімен қатар атап өтіп отырғанына тоқталыпты. Мәселен, жолдауда: «Бұл – осы елдің халықаралық және өңірлік саясаттағы рөлін көрсетеді. Мен Қазақстанмен арадағы серіктестігімізді өте жоғары бағалаймын. Қазақстан қуаты жөнінен дүние жүзінде төртінші ядролық арсеналынан өз еркімен бас тартты. Бұл да осы елдің халықаралық бейбітшілік саласына қосып отырған ауқымды үлесі», – делінген. Сонымен қатар, Антонио Гутерриш алдағы уақытта да Қазақстанмен бейбітшілік, орнықты даму бағытындағы өзара әріптестікке сенім артатынын жеткізген.
Бұл күнгі жиын аясында сөз алған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Сыртқы істер министрі Төлеутай Сүлейменов еліміздің әлемдегі жетекші ұйымға мүше болу тарихына қайтадан көз жүгіртті. «Ол кезде әлемнің көп елі Қазақстанды тәуелсіз мемлекет ретінде мойындай бастаған еді. Кейін біз біртіндеп Қазақстанның осынау халықаралық ұйымға мүше болуына жол ашатын тиісті құжаттарды дайындай бастадық, осылайша, өзіміздің көздеген мақсатымызға жеттік. 25 жылдан кейін еліміз БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне сайланды. Мемлекет басшысы БҰҰ Бас Ассамблеясы сессияларының мінберлерінен талай сөз сөйлеп, өз ұсыныстарын айтты. Осы жылдар ішінде бейбітшілік, қауіпсіздік, ядролық қарусыздану салаларында өз бастамаларымен көш бастап жүрген лидерге айналдық. Енді біз БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі миссиясын белсенді атқара жүріп, жоғары деңгейде жүргізілуі тиіс жұмыстарымызбен ауқымды үлес қосуымыз керек. Мәселен, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласында үлкен жұмыстар атқарғанымыз жөн», – деді Төлеутай Сүлейменов.
Қазақстанның БҰҰ-дағы алғашқы тұрақты өкілі, Сыртқы істер министрлігінің Ерекше тапсырмалар жөніндегі елшісі Ақмарал Арыстанбекова БҰҰ-ға мүше болған 25 жылдың ішінде Қазақстан аталған ұйымның белсенді әрі беделді мүшесіне айналғанын атап өтті. «Қазақстан мен БҰҰ-ның ширек ғасыр бедеріндегі ынтымақтастығы Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың халықаралық аренадағы рөлі мен беделін айқын көрсетіп берді», – деді Ақмарал Хайдарқызы. Сондай-ақ, Қазақстанның БҰҰ-дағы алғашқы тұрақты өкілі Қазақстанның БҰҰ аясында көтерген бастамалары мен атқарған жұмыстарына жан-жақты тоқталып өтті.
Парламент Сенатының Әлеуметтік-мәдени даму және ғылым комитетінің төрайымы Бірғаным Әйтімова Парламент Сенатының Төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстанның БҰҰ-ға мүше болғанына 25 жыл толуына арналған дөңгелек үстелге қатысушыларға құттықтау хатын оқып берді. Онда: «Бүгін Қазақстанның Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше болып кіргеніне 25 жыл толып отыр. Бұл дата – мемлекетіміздің тарихынан ерекше орын алатын маңызды межелердің бірі. Біріккен Ұлттар Ұйымының қолдауының арқасында әлемдік қоғамдастық Қазақстанды егемен ел деп таныды. Еліміз халықаралық құқықтың субъектісі ретінде жаһандық үнқатысуға белсене қатысып келеді. БҰҰ қазіргі заманның күллі түйткілдерін шешу үшін келіссөздер мен пікірталастар жүргізіп, ортақ келісімдерге қол жеткізуге арналған әмбебап алаң ретінде бейбіт өмірді, қауіпсіздік пен тұрақтылықты сақтап қалуға орасан үлес қосты»,– деген жолдар бар.
Сонымен қатар, Қасым-Жомарт Тоқаев өз сөзінде Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 1992 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Ассамблеясының 42-ші сессиясында сөйлеген сөзінде Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөнінде кеңес құру туралы ұсыныс жасағанына, бұл бастама кейінгі 10 жылдың ішінде толығымен іске асқанына тоқталған екен. Парламент Сенаты Төрағасының құттықтауында: «БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі қызметіндегі Қазақстанның ерекше ден қойып отырған бағыттары еліміздің де, барша әлемнің де мүдделеріне толығымен сай келетіні күмәнсіз. Мемлекетіміз мәртебелі әрі жауапты міндетті абыроймен атқарады деп мен кәміл сенемін», – делінген. Бұдан кейін Бірғаным Әйтімова да Қазақстан әлемдегі ең жетекші ұйымдарға мүше болуы арқылы өзінің сыртқы саясаттағы орнын белгілеп қана қоймай, халықаралық қоғамдастық тарапынан жоғары бағаға ие болғанын айтты.
Жиынға қатысушылар Қазақстанның БҰҰ-ның аясында Орталық Азия мен Ауғанстанның қауіпсіздігі мен экономикалық-әлеуметтік әл-ауқатын арттыру жолында белсенді түрде бастама көтеріп жүрген бірден-бір мемлекет екеніне, сондай-ақ, еліміз алдағы уақытта Алматыда БҰҰ-ның Өңірлік хабын құруды көздеп отырғанына тоқталып өтті. Шара аясында Қазақстан Республикасы Президенті Мұрағатының қолдауымен арнайы көрме ұйымдастырылды. Онда Қазақстан мен БҰҰ әріптестігі тарихынан хабар беретін деректі материалдар мен суреттер қойылды.
Ләйла ЕДІЛҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан»
CІМ-де Қазақстанның БҰҰ-на мүше болғанына 25 жыл толуына орай дөңгелеік үстел өтті. Бұл шараға СІМ Қайрат Әбдірахманов, Қазақстанның БҰҰ-дағы алғашқы тұрақты өкілі, Сыртқы істер министрлігінің Ерекше тапсырмалар жөніндегі елшісі Ақмарал Арыстанбекова қатысты.
Жиынға қатысушылар Қазақстан мен әлемдегі ең жетекші халықаралық ұйыммен арадағы өзара ықпалдастығының негізгі кезеңдеріне тоқтала келе, ширек ғасыр ішіндегі ынтымақтастықтың басты жетістіктерін атап өтті. Сонымен қатар, еліміздің 2017-2018 жылдары БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне сайлануы бейбітшілік, қауіпсіздік және даму тетіктеріне сүйенген жаһандық ұйымның қағидаттары мен мақсаттарын тәжірибе жүзінде іске асырудағы Қазақстан атқарған ауқымды жұмыстың қисынды жалғасы екенін жеткізді.
Маңызды шараның ашылуында сөз сөйлеген Сыртқы істер министрі Қайрат Әбдірахманов: «Еліміз үшін бүгінгі күннің маңызы ерекше. Осыдан дәл 25 жыл бұрын Қазақстан БҰҰ-ның толық құқылы мүшесі болды. Бұл оқиға еліміздің дамуына қосымша серпін, халықаралық қоғамдастықпен жақсы қарым-қатынасты орнатуға үлес қосты. Бүгінгі кездесуге сол кездегі өте маңызды оқиғаларға тікелей қатысқан тұлғалар қатысып отыр», – деді сыртқы саясат ведомствосының басшысы. Дөңгелек үстел аясында Қайрат Құдайбергенұлы Қазақстанның БҰҰ аясында қол жеткізген жетістіктеріне Мемлекет басшысының алысты болжай білетін кемеңгерлігі мен стратегиялық саясаты айтарлықтай ықпал еткенін, соның арқасында Қазақстан халықаралық қоғамдастық тарапынан мойындалып, жоғары бағаға ие болғанын жеткізді. «Еліміз БҰҰ-мен жоғары деңгейде әріптестік орнатуға мүдделі. Елбасы БҰҰ-ның Штаб-пәтерінде 11 мәрте болды. Сондай-ақ, еліміз БҰҰ-ның 100-ден астам келісімшартының қатысушысына айналды», – деді ол.
Сонымен қатар, Қайрат Әбдірахманов Қазақстанның БҰҰ-ға мүше болғанына 25 жыл толуына орай, Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың атына БҰҰ Бас хатшысы Антонио Гутерриштен арнайы құттықтау хат келгенін жеткізді. «Өзінің жолдауында БҰҰ Бас хатшысы қазақ халқын, Қазақстан Президентін БҰҰ-ның игі бастамаларын іс жүзіне асыру жолындағы атқарылған ауқымды жұмыс үшін шын жүректен құттықтады. Сондай-ақ, ол біздің еліміздің ядролық қарусыздану, бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау, қоршаған ортаны қорғау салаларындағы көшбасшылығын да айрықша атап өтті. БҰҰ Бас хатшысы бүгінгі ауқымды шараға да өзінің арнайы жолдауын жіберді», – деді Сыртқы істер министрі.
Антонио Гутерриштің бұл жолдауын шараға жиналғандардың алдында Норимаса Шимомура оқып берді. БҰҰ Бас хатшысы елімізді жетекші ұйымға мүше болуының 25 жылдығымен құттықтай келе, Қазақстан бұл атаулы күнді өзінің БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне сайлануы кезеңімен қатар атап өтіп отырғанына тоқталыпты. Мәселен, жолдауда: «Бұл – осы елдің халықаралық және өңірлік саясаттағы рөлін көрсетеді. Мен Қазақстанмен арадағы серіктестігімізді өте жоғары бағалаймын. Қазақстан қуаты жөнінен дүние жүзінде төртінші ядролық арсеналынан өз еркімен бас тартты. Бұл да осы елдің халықаралық бейбітшілік саласына қосып отырған ауқымды үлесі», – делінген. Сонымен қатар, Антонио Гутерриш алдағы уақытта да Қазақстанмен бейбітшілік, орнықты даму бағытындағы өзара әріптестікке сенім артатынын жеткізген.
Бұл күнгі жиын аясында сөз алған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Сыртқы істер министрі Төлеутай Сүлейменов еліміздің әлемдегі жетекші ұйымға мүше болу тарихына қайтадан көз жүгіртті. «Ол кезде әлемнің көп елі Қазақстанды тәуелсіз мемлекет ретінде мойындай бастаған еді. Кейін біз біртіндеп Қазақстанның осынау халықаралық ұйымға мүше болуына жол ашатын тиісті құжаттарды дайындай бастадық, осылайша, өзіміздің көздеген мақсатымызға жеттік. 25 жылдан кейін еліміз БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелігіне сайланды. Мемлекет басшысы БҰҰ Бас Ассамблеясы сессияларының мінберлерінен талай сөз сөйлеп, өз ұсыныстарын айтты. Осы жылдар ішінде бейбітшілік, қауіпсіздік, ядролық қарусыздану салаларында өз бастамаларымен көш бастап жүрген лидерге айналдық. Енді біз БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі миссиясын белсенді атқара жүріп, жоғары деңгейде жүргізілуі тиіс жұмыстарымызбен ауқымды үлес қосуымыз керек. Мәселен, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласында үлкен жұмыстар атқарғанымыз жөн», – деді Төлеутай Сүлейменов.
Қазақстанның БҰҰ-дағы алғашқы тұрақты өкілі, Сыртқы істер министрлігінің Ерекше тапсырмалар жөніндегі елшісі Ақмарал Арыстанбекова БҰҰ-ға мүше болған 25 жылдың ішінде Қазақстан аталған ұйымның белсенді әрі беделді мүшесіне айналғанын атап өтті. «Қазақстан мен БҰҰ-ның ширек ғасыр бедеріндегі ынтымақтастығы Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың халықаралық аренадағы рөлі мен беделін айқын көрсетіп берді», – деді Ақмарал Хайдарқызы. Сондай-ақ, Қазақстанның БҰҰ-дағы алғашқы тұрақты өкілі Қазақстанның БҰҰ аясында көтерген бастамалары мен атқарған жұмыстарына жан-жақты тоқталып өтті.
Парламент Сенатының Әлеуметтік-мәдени даму және ғылым комитетінің төрайымы Бірғаным Әйтімова Парламент Сенатының Төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстанның БҰҰ-ға мүше болғанына 25 жыл толуына арналған дөңгелек үстелге қатысушыларға құттықтау хатын оқып берді. Онда: «Бүгін Қазақстанның Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше болып кіргеніне 25 жыл толып отыр. Бұл дата – мемлекетіміздің тарихынан ерекше орын алатын маңызды межелердің бірі. Біріккен Ұлттар Ұйымының қолдауының арқасында әлемдік қоғамдастық Қазақстанды егемен ел деп таныды. Еліміз халықаралық құқықтың субъектісі ретінде жаһандық үнқатысуға белсене қатысып келеді. БҰҰ қазіргі заманның күллі түйткілдерін шешу үшін келіссөздер мен пікірталастар жүргізіп, ортақ келісімдерге қол жеткізуге арналған әмбебап алаң ретінде бейбіт өмірді, қауіпсіздік пен тұрақтылықты сақтап қалуға орасан үлес қосты»,– деген жолдар бар.
Сонымен қатар, Қасым-Жомарт Тоқаев өз сөзінде Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 1992 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымы Бас Ассамблеясының 42-ші сессиясында сөйлеген сөзінде Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөнінде кеңес құру туралы ұсыныс жасағанына, бұл бастама кейінгі 10 жылдың ішінде толығымен іске асқанына тоқталған екен. Парламент Сенаты Төрағасының құттықтауында: «БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі қызметіндегі Қазақстанның ерекше ден қойып отырған бағыттары еліміздің де, барша әлемнің де мүдделеріне толығымен сай келетіні күмәнсіз. Мемлекетіміз мәртебелі әрі жауапты міндетті абыроймен атқарады деп мен кәміл сенемін», – делінген. Бұдан кейін Бірғаным Әйтімова да Қазақстан әлемдегі ең жетекші ұйымдарға мүше болуы арқылы өзінің сыртқы саясаттағы орнын белгілеп қана қоймай, халықаралық қоғамдастық тарапынан жоғары бағаға ие болғанын айтты.
Жиынға қатысушылар Қазақстанның БҰҰ-ның аясында Орталық Азия мен Ауғанстанның қауіпсіздігі мен экономикалық-әлеуметтік әл-ауқатын арттыру жолында белсенді түрде бастама көтеріп жүрген бірден-бір мемлекет екеніне, сондай-ақ, еліміз алдағы уақытта Алматыда БҰҰ-ның Өңірлік хабын құруды көздеп отырғанына тоқталып өтті. Шара аясында Қазақстан Республикасы Президенті Мұрағатының қолдауымен арнайы көрме ұйымдастырылды. Онда Қазақстан мен БҰҰ әріптестігі тарихынан хабар беретін деректі материалдар мен суреттер қойылды.
Ләйла ЕДІЛҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан»
