Гүл-көктемнің күлімдеген күнімен бірге келіп жеткен арулар мерекесіне орай, Елбасының жыл сайын нәзік жандар қауымының өкілдерімен жүздесіп, құттықтауы дәстүрге айналған. Биыл да өнерімен, еңбегімен еленіп жүрген арулармен Мемлекет басшысының «Көктем шуағы» атты кездесуі өтті.
Президент кездесуге келген қыз-келіншектердің әрқайсысына көңіл-бөліп, емен-жарқын әңгімелесті.
– Қымбатты ханымдар! Жыл сайын Ақордада дәстүрлі «Көктем шуағы» дәл осы кезде өткізіледі. Оны өздеріңіз білесіздер. Алдағы келе жатқан мереке – Әйелдер күні баршаңызға құтты болсын! Бақ-береке, жақсылық тілеймін! Бүгін біздің ортамызда әйел азаматтардың әр салада қызмет істеп жүрген өкілдері бар. Көп балалы аналар, депутаттар, ғалымдар, сот, диқан, кәсіпкер, өнертапқыш, дәрігер, әнші, журналист, актриса, спортшы, жауынгерге дейін арамызда отыр,– деген Елбасы елімізде әйелдердің рөліне әр уақытта назар аударылып келе жатқанын айтты.
– Біз – ананы, әйелді әр уақытта құрметтеп, жоғары бағалаған халықпыз. Батыр аналарымыз ел басына күн туғанда ер-азаматтармен бірге қолына қару алып, Отан қорғаған. Ел үшін ер-азаматтармен бірге жауға шапқан Бопай ханым, Хиуаз Доспанова, Әлия, Мәншүктер өшпес ерліктерімен елдің санасында қалғанын бәріміз жақсы білеміз. Қазақ әйелдерінің арасында зор құрметке бөленген үлкен аналарымыз Домалақ ана, Айша бибі, Айғаным ханша, Зере әжелеріміз парасаттың символы болып саналады. Бүгінгі Қазақстан әйелдері – сол парасатты жалғастыратын, аңызға айналған аналарымыздың жолын жалғайтын ізбасарлары. Біз әрқашан «Әйел – үйдің қазығы» деп әйелін құрметтеген халықпыз. «Қыз өссе елдің көркі» деп қызын құрметтеген халықпыз. Ұлы Далада қилы заманнан келе жатқан игі дәстүр қазір де жалғасуда, – деді Н.Назарбаев.
Мемлекет басшысы өз сөзінде әйелдер қауымының Қазақстан қоғамын дамытуға сүбелі үлес қосып келе жатқанын айтты. Нәзік жандылар бүгінде қол қусырып қарап отырмай, ел экономикасының барлық саласында, мемлекеттік қызметте, ғылымда, жеке кәсіпкерлікте, білім беру мен денсаулық сақтау салаларында еңбек етіп жатыр. Бүгінде мемлекеттік қызметкерлердің 55 пайызын арулар құрайды. Білім беру саласында – 65 пайыз, денсаулық сақтау ісінде 75 пайыз әйелдер жұмыс істейді. Жеке кәсіпкерлікпен айналысатын жандардың тең жартысына жуығы нәзік жандылар, шағын және орта бизнестің 42 пайызы әйелдер қауымының қолында. «Болашақ» бағдарламасымен шетелдерде білім алған 12 мыңнан астам жастың жартысы қыздар.
– Біз қасиетті Тәуелсіздігіміздің үшінші мүшеліне аяқ бастық. Осы жылдарда мемлекеттігіміз нығайып, аяғына нық тұруына әйелдердің қосқан үлесі ерекше. Елімізде еңбек ететін азаматтардың тең жартысынан көбі қыз-келіншектер. Әйелдер Үкімет құрамында, Парламент қабырғасында, түрлі деңгейдегі әкімдіктерде табысты жұмыс атқаруда,– деді Елбасы.
Мемлекет басшысы атап өткендей, қазіргі таңда елімізде еңбек етемін, табыс табамын деген жанға барлық жағдай жасалып жатыр. Ең бастысы, ел іргесі тыныш, татулық пен тұрақтылық бар. Бұл ең маңызды мәселе болып табылады.
– БҰҰ мәліметтеріне сүйенсек, бүгінде жер жүзінде 1 миллиардқа жуық адам аштықтан азап шегуде, 3 миллиард адам тақыр кедей, 16 миллион адам құлдықта өмір сүреді. 65 миллион адам босқын болып, шыбын жаны үшін жат жерде бас сауғалап жүр, оның жартысы жастар мен сәбилер. Осындай алмағайып заманда еліміздің бейбітшілікке бөленуі бірлік пен берекеге ұйып, татулықты ту еткенінің арқасы. Елімізде жыл сайын мыңдаған жаңа жұмыс орны ашылып жатыр. Еңбек етемін деген жанға барлық мүмкіндік жасалуда. Біз – тәубесінен жаңылмаған елміз. Барды бағалап, көздің қарашығындай сақтай білген халықпыз. Әрі қарай да осыны сақтай білуіміз керек. Тату елде тақсірет болмайды, – деді Президент.
Елбасы сөз еткендей, Қазақстандағы өмір стандарты орташа әлемдік көрсеткіштен асып түседі. Еліміздегі тұрғындардың адами сұраныстарының, қажеттіліктерінің артуы қалыпты құбылыс. Бұл туралы Президент Сингапурдағы жағдайды мысалға келтіріп өтті:
– Сингапур әлемдегі бай мемлекеттердің бірі саналады. Мен елді ұзақ уақыт басқарған бұрынғы басшысынан «Сіздерде бір адамға 60 мың доллардан келеді. Халықты баспанамен қамтамасыз еттіңіздер, бәрі күйлі-қуатты тұрады. Олардың сұраныстары бар ма?» деп сұрадым. Ол: «Әрине, болғанда қандай. Пәтерде тұратындар жеке үйлі болғылары келеді. Тойота мініп жүргендер Мерседесі болғанын қалайды», деп жауап берген еді. Бұл дұрыс та. Адамның ынтызарлығы жұмыс істеуге, ақша табуға итермелейді және бүкіл қоғамды ілгерілетеді, –деді Мемлекет басшысы.
Н.Назарбаев еліміздегі демографиялық саясат аясында аналар мен балаларды қолдауға ерекше көңіл бөлінетініне де тоқталып өтті. Осы кездесуде айтылғандай, биылғы жылы Президенттің тікелей тапсырмасы бойынша 2030 жылға дейінгі Отбасы және гендерлік саясат тұжырымдамасын жүзеге асыру басталады. Шілде айынан бастап дүниеге келген сәби үшін берілетін жөргекпұл 20 пайызға артады. Жыл сайын аналар мен балаларды қаржылай қолдау үшін бөлінетін шығын көлемі 160 миллиард теңгені құрайды. Тағы 120 миллиард теңге ата-аналарға Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленеді. Соңғы он жыл ішінде елімізде аналар өлімі – 3,7 есеге, ал балалар өлімі 1,5 есеге төмендеген. Сөз жоқ, аналар мен балалардың өмірін ұзартуға қол жеткізу – аса маңызды мәселелердің бірі.
Нұрсұлтан Назарбаев аруларға еліміздегі гендерлік саясатты нығайтуға бағытталған бірқатар міндетті айқындап берді. Оның ішінде отбасы институтын нығайту басты міндеттің бірі болып саналады. Бұл орайда, Елбасы Қазақстанда ерлі-зайыптылардың жауапкершілік арқалауға дайын болмауының салдарынан некеге тұрған әрбір үшінші жұптың ажырасып жатқаны жөнінде мәлімет келтірді.
– Қазір елімізде ата-ананың тек біреуінің ғана асырауындағы толық емес жарты миллион отбасы бар. Бұл мәселені шешу жөнінде шаралар қабылдау қажет, – деді Президент. Сонымен бірге, Мемлекет басшысы балаларға қатысты кез келген зорлық-зомбылықты жойып, өскелең ұрпақ тәрбиесін арнаулы үйірмелер мен мекемелерде патриоттық сезімді күшейту арқылы қамтамасыз ету қажеттігіне назар аударды.
Елбасы айтып өткендей, алдағы уақытта төрт жылда бір рет Олимпиада жеңімпаздары жетекшілік ететін Бүкілқазақстандық балалар олимпиадасын өткізу мүмкіндігін қарастыруға болады. Тағы бір мәселе – әйелдердің орташа кіріс деңгейі еркектермен салыстырғанда әлі күнге дейін үштен бір мөлшерге төмен. Мұндай жағдайдың орын алуының басты себебінің бірі – Үкімет бекіткен Әйелдер еңбегін қолдануға тыйым салынған жұмыстар тізімі.
Елбасы гендерлік саясаттың басымдығы бар бір бағыты ретінде аналар мен балалар үшін қолайлы орта қалыптастыру, сондай-ақ анаға деген сыйластық мәдениетін жандандыру қажеттігін айтып өтті.
– Бәлкім, балалар үшін жалпыұлттық ашық есік күндерін өткізіп отыру керек болар. Құрметті ханымдар, сіздердің қолдауларыңызбен біз барлық жоспарымызды іске асыра аламыз деп үміттенемін, – деді Мемлекет басшысы.
Жыл сайын Ақордада 8 наурыз мерекесіне орай өтетін кездесуге әр салада ел өміріне елеулі еңбек сіңірген қыз-келіншектер келетіні белгілі. Биылғы жүздесуге келген арулардың арасында да экономика, өнер, спорт, демография, денсаулық сақтау сынды сан түрлі салада сүбелі еңбек сіңіріп жүрген нәзік жандылар бар.
Атап айтар болсақ, кездесуге Парламент Мәжілісінің депутаты, Бала құқықтары жөніндегі уәкіл Зағипа Балиева, ғалым-микробиолог, «Болашақ» бағдарламасының түлегі, «Үздік жас ғалым-2014» байқауының жеңімпазы Әлия Ерназарова, жуырда Алматыда өткен Универсиада-2017 чемпионы Анна Шевченко, ҚХА мүшесі, ауыл мектебінің директоры, қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінің мұғалімі Ирина Седова, «Жас Атамекен» жас кәсіпкерлер клубының президенті Зарина Көкжанова, ақын, «Шабыт» халықаралық байқауының лауреаты Толқын Қабылша, әнші, халықаралық байқаулардың жеңімпазы Мария Галицкая, «Теңізшевройл» ЖШС адам ресурстарын басқару бас менеджері Шолпан Алтыбаева, аудандық аурухананың бас дәрігері, аудандық мәслихат депутаты Қарлығаш Рәзиева, Ұлттық экономика вице-министрі Мәдина Әбілқасымова, «Астана-Балет» театрының жетекші балеринасы Милана Буканова, көп балалы ана, «Күміс алқа» иегері Оксана Мұқашева, қобызшы, халықаралық байқаулардың лауреаты Ақерке Тәжібаева, Астана қалалық кәмелетке жасы толмағандар ісі жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соттың төрайымы Назилия Раззақ, Абай атындағы Мемлекеттік академиялық опера және балет театрының солисі Оксана Давыденко, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Парашютпен секіруге дайындау орталығының аға маманы Римма Рамазанова, белгілі актриса, эстрада әншісі Салтанат Бақаева, журналист, республикалық байқаулардың жеңімпазы Венера Мирланқызы сынды танымал жандар болды.
Елбасымен жүздескен нәзік жандылар алғашында толқыныстарын баса алмағаны байқалып тұрды. Олар Елбасына деген лебіздерін білдіріп, шексіз алғыстарын жеткізді. Мемлекет басшысы оларды ықыласпен тыңдап, әдемі әзіл, мағынасы терең тәмсіл айтып отырды.
Солтүстік Қазақстан облысы Возвышенко орта мектебінің директоры, ұлты неміс, балаларға қазақ тілі мен әдебиетінен сабақ беретіні жоғарыда айтылған Ирина Седова осы кездесуде Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевқа домбыра сыйлады.
– Бізді алыс-алыс ауылдардан, еліміздің түкпір-түкпірінен шақырып, осындай шуақты кездесу ұйымдастырғаныңыз үшін Сізге алғысым шексіз. Бұл – біз үшін ұмытылмас тарихи оқиға! Құрметті Нұрсұлтан Әбішұлы, менің қазақ тілін білуім тағдырыма ерекше әсер етті. Қазіргі таңда өзім білім алған мектептің директорымын әрі сонда қазақ тілі мен әдебиетінен сабақ беремін. Енді ағылшын тілін үйреніп жүрмін. Мемлекеттік тілді білу әрбір азаматтың парызы десек, өзге тілді білу өзің үшін керек. Сондықтан Сіздің үш тілді білім беру туралы бастамаңызды қолдаймын. Аса құрметті Елбасы! Қазақтың шаршағанын басатын да, жан сарайын ашатын да – қасиетті домбыра. Сіздің домбыраны жақсы тартатыныңызды бәріміз де білеміз. Мен сізге 9 пернесіне Қазақстандағы 9 миллион әйелдің өзіңізге деген ықыласы сыятын домбыра сыйлағым келеді, – деді Ирина Седова.
– Мемлекеттік тілді білесің, орыс тілін білесің. Өзіңнің ана тілің – неміс тілін де білесің. Жарайсың!– деген Елбасы сыйға тартқан домбыраны қабыл алып, бір-екі рет шертіп те көрді.
«Ақынға қара сөзден өлең оңай» деген қызылордалық ақын Толқын Қабылша ел Президентіне арналған өлеңін оқып берді.
– Өзіңіз Алаштың анасына балаған Сыр өлкесінің, қасиетті Қызылорда халқының ыстық сәлемін ала келдім. Бүгінгідей шуақты мерекеде жүздесу, дидар-ғанибет болу біз үшін айрықша мәртебе, зор қуаныш деп білемін. Рұқсат етсеңіз, бүгінгі аяулы мерекеде жүрекжарды жырымды оқып берейін:
Жан болып өстім ибалы, жетелеп игі
ой-арман,
Отанның сұлу дидары, нұрына таңның
боялған.
Ерке өстім еркін елде мен,
аялап азаттығымды,
Паш еттім барлық жерге мен, жасампаз
қазақтығымды.
Арманды сол бір тіледім, ақиқат
қылған жолдасын,
Қазақтың әрбір жүрегін,
Тәуелсіз қылған Елбасым,
Алып та туар анадан, тәмсілді осы
ойға алдым.
Елбасын туған дара адам,
анадан Сіздің айналдым.
Отанды ұлы байтағым, көркейткен
Сізге арысым,
Иіліп рахмет айтамын, ұрпағым
үшін, бәрі үшін,
– деді ақын қыз.
Өз кезегінде Елбасы Толқын Қабылшаға: «Ақын қыздарымыздың жолымен жүріп келе жатырсың. Табысты бол, әруақытта өркенің өссін! Шабытың таси берсін!» –деп тілегін білдірді.
Белгілі әнші Марина Галицкая осы кездесуде қазақтың танымал композиторы Бекен Жамақаевтың «Махаббат вальсі» атты танымал әнін шырқап берді. Мемлекет басшысы әнші қыздың өнеріне риза болып, тағы бір ән орындауын өтінді. Марина да Президенттің өтінішін қабыл алып, тағы бір ән орындады.
Осы кездесуде Мемлекет басшысы көп балалы ана, «Күміс алқа» иегері Оксана Мұқашеваны арулар мерекесімен құттықтап, «Алтын алқамен» марапаттады. Оксана Анатольевна Мұқашева Семей қаласындағы емханада медбике болып жұмыс істейді. Серік Мұқашев есімді ұлты қазақ азаматына тұрмысқа шыққан. Мұқашевтар отбасы балаларының алды бүгінде оқу озаты, каратэ кеокушинкай сынды спорт түрінен облыстық, республикалық жарыстарда топ жарып жүр екен.
– Бар болғаны 38 жаста, «Батыр ана» атағының иегері. Төрт ұл, үш қызды тәрбиелеп отыр. «Алтын алқаны» үлкен ықыласпен табыстаймын,– деді Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев.
Көктеммен ілесіп келген арулар мерекесінде әр салада еңбегімен еленіп, елдің дамуына сүбелі үлес қосып жүрген нәзік жандылармен жүздескен Елбасы олармен емен-жарқын әңгімелесіп, еліміздің барлық әйелдер қауымына тілегін айтты. Жүздесуге қатысқан арулар да осы кездесу үшін Мемлекет басшысына алғыстарын жеткізді. Өздерінің кәсіби және күнделікті өмірдегі жетістіктерімен бөлісті. Кездесу соңында Президент аруларға Ақорда ғимаратын аралатып, экскурсия жүргізді.
* * *
Ақордадағы салтанатты шарадан кейін жылдағы дәстүрмен Астанадағы «Қазақстан» орталық концерт залында 8 наурыз Халықаралық әйелдер күніне арналған мерекелік концерт өтті.
Ақ жаулықты аналар мен қырмызыдай қыз-келіншектердің құрметіне арналатын осы концерт мол әсерге, махаббат пен шапағатқа, мейірім мен шуаққа толы болатынын көзіміз көріп жүр. Бұл жолы да әйелдер күні мерекесіне арналған басты концерт Елбасы Н.Назарбаевтың қатысуымен өтті.
Небары бір сағатқа жуық уақытқа созылғанымен, көрермендер салтанатты бағдарламаның куәсі болды. Олар балалардың аналарына арнаған жүрек сырларына елжіреді, отандық өнерпаздардың заманауи және дәстүрлі әндері мен операны да сүйсіне тыңдады. Шарада Сүндет Байғожин, Алтынай Жорабаева, Қарақат Әбілдина, Айқын Төлепберген, «Жігіттер» тобы және танымал әншілер мен би ұжымдары әсем ән мен биден шашу шашты. Айта кетейік, «Әлемнің жарығы» деген атпен ұйымдастырылған концертке осы күні Ақордада Президенттің қабылдауында болған, қоғамдық өмірдің әр саласында табысты қызмет атқарып жүрген 18 қыз-келіншек қатысты.
Арнұр АСҚАР,
Айгүл СЕЙІЛОВА,
«Егемен Қазақстан»
Суреттер Президенттің баспасөз қызметінен алынды
Лебіздер легі
Өте тамаша атмосферада өткен мағыналы, мазмұнды әрі көңілді кездесу болды.
Президент балаларға қамқорлық жасауға ерекше тоқталды. Себебі, біздің атқарып жатқан жұмыстарымыздың барлығы балалар үшін, келешек ұрпақтың игілігі үшін жасалуда. Сол үшін Елбасына көп рахмет!
Маған Президент тарапынан балалардың құқын қорғауға қатысты көптеген тапсырмалар берілді. Шынында да, бүгінгі таңда балдырғандарға қатысты шешілуге тиісті мәселелер аз емес. Өкілетті өкіл ретінде, барлық саяси ерік-жігер мен барлық құрылымдардың мүмкіндіктері бүлдіршіндерді қорғауға, олардың жағдайын жақсартуға жұмсалып жатыр деп айта аламын. Болашақта біздің еліміз бірінші кезекке балалардың құқын қорғауды қоятын мемлекет болады деп ойлаймын.
Зағипа БАЛИЕВА,
Парламент Мәжілісінің депутаты,
Бала құқықтары жөніндегі уәкіл
Парашютпен алғаш секіргеннен гөрі, екінші рет секіру қиын болды. Себебі, алғаш секіретін кезде көп ойланбайсың. Екінші рет секіретін кезде қорқыныш күштірек болады, менің тізем дірілдеп кеткенін де мойындаймын. Ұшу құрылғысының бортынан соншама биіктен өз еркіңмен секіру кім-кімге болса да оңай тимейді.
Бірақ, бүгін мен парашютпен секіруге қарағанда, Президентпен кездесу қиынырақ екенін түсіндім. Бұл – менің өмірімдегі ең толқынысты сәт. Қуаныштан көзіме жас келді.
Римма РАМАЗАНОВА,
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Парашютпен секіруге дайындау орталығының аға маманы
Осы кездесуге қатысқаныма, ел Президентінің алдында ән шырқағаныма өте қуаныштымын. Мұндай мүмкіндік өмірде бір-ақ рет берілуі мүмкін. Сондай мүмкіндік маған берілгеніне қалай қуанбайын?!
Белгілі композитор Бекен Жамақаевтың әнін орындауға алдын ала дайындалғанмын. Бірақ бәрібір бүгін ерекше толқыдым. Әнді Президент те, кездесуге қатысқан басқалар да жақсы қабылдаған сияқты. Екінші әнім тым салмақтылау секілді көрінді, бірақ ол да ұнады ғой деп үміттенемін.
Өзімді бақытты сезініп тұрмын. Мені тәрбиелеп өсірген, оқытқан, өнеріме қолдау көрсеткен жандарға рахмет! Бүгінгі кездесуге шақырған жандарға да алғысым шексіз!
Марина ГАЛИЦКАЯ,
әнші
Өз басым бүгінгі кездесуден қатты әсерлендім. Президент еліміздің даму барысында аналар мен балаларға жасалып жатқан мемлекеттік қолдаулар, қоғамдағы әйелдер қауымының рөлін арттыру туралы баяндады. Бүгінгі кездесуге қатысып, Елбасымен жүздескенім үшін өте қуаныштымын.
Мерекеге орай, Қазақстандағы барша әйелдер қауымына мықты денсаулық, сарқылмас қуаныш, мол бақыт тілеймін! Әр отбасында татулық, қайырымдылық, молшылық болсын!
Мәдина ӘБІЛҚАСЫМОВА,
Ұлттық экономика вице-министрі
Суреттерді түсірген
Ерлан ОМАРОВ,
«Егемен Қазақстан»