07 Мамыр, 2011

Тағы бір батыр қазақ табылды

520 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін
1942 жылы Кеңес Одағы Батыры атағына ұсынылған танкист Жұмаш Рахметов есімі мен ерлігі 69 жылдан соң мәлім болып отыр ...Бұл өзі күт­пе­ген хабар болды. Кеше кешкісін об­лыс­тық ардагерлер ке­ңе­сі төрағасының орынбасары Клара Бейімбетқызы Ай­мұр­зинадан тілшілер қосынына телефон шалынды. Тұт­қадан толқынысты даусы анық аңға­рыл­ған апамыз таңданарлық әрі сүйінішті жа­ңалықты  «Егемен Қазақстанға» бірінші жеткізіп тұрғандығын айтты. Ал ол мәскеулік жерлес­тері­міздің «Қазақ елі»  қоғамдық ұйымынан ха­барланыпты. Сонау жылдардағы сұрапыл со­ғыс­тан кейін қаншама уақыт өтсе де бұған дейін белгісіз болып келген жауынгердің есімі мен ерлігі тосыннан қайта жаңғыруы таңданарлықтай да еді. «Ешкім де ұмытылған жоқ, ешкім де ұмытылмайды» деген сөздің ақиқаттығы сезілді. Бізге әзірге мәлім болғаны батыр танкистің ерлік жолдарын анықтап, алдымен Қазақстанға  та­ныс­тырушы  Ресейдің Калинин облысындағы, Оленин аудандық   «Орел» әскери-тарихи іздестіру орталығы», жетекшісі Дмитрий Жук екен. Ол халқымыздың қаһарман ұлы туралы деректі аталған аудан мұражайынан бастап Ресей Федерациясы Қорғаныс министрлігінің Орталық мұрағаты құжаттары арқылы біраз жыл зерттепті. Жұмаш Рахметов! Бұл кісі кім?  Мәскеуден түс­кен мәлімет бойынша 1919 жылы Қарағанды облы­сы­ның Қарсақпай ауданында дүниеге келген асыл аза­мат  1941 жылы Сызрань танк училищесін бітірісімен бірден майданға аттанады. Әуелде 1-ші гвар­диялық танк бригадасы 3-ші механикаландырылған корпусының 1-ші танк батальонындағы 2-ші рота­сы­на взвод командирі болып тағайындалған жас офицер шайқастарда жауынгерлерді ұрысқа батыл жұмылдырудағы ұйымдастырушылығымен де, жеке батырлық үлгісімен де көзге түседі. Аз уақыт­та-ақ аға лейтенант шеніне жоғарылатылады. Бір өзі жаудың 11 танкісін жояды.    «Отан соғысы» және Қызыл Жұлдыз ордендері кеудесінде жарқыраған 23 жасар жігіт майдандағы әйгілі есімге айналады. 1942 жылдың қыркүйек- қараша айларында генерал Катуковтың қолбасшылығындағы танк кор­пу­сының құрамында Калинин майданында қарсы­лас­тардың шебін жарып өту айқасына қатысады. Осы ұрыстарда Оленин ауданындағы  Новая Боярщина деревнясы түбінде ерлікпен қаза табады. Сол шайқастағы асқан ерлігі үшін Кеңес Одағы Батыры атағына ұсынылады. Бірақ бұл марапатқа бекігендігі, не берілгендігі аталмайды. Дмитрий Жук енді соны анықтау үстінде екенін айтады. Жаңадан табылған дерек батыр танкист Жұмаш Рахметовтің туған-туысқандары үшін қуа­нышты хабар деп ойлаймыз. Оның жақын ағайыны Мұсахан Исайылов облыстағы бұрынғы «Путь коммунизма» колхозында тұрған көрінеді. Одан тараған ұрпақтар болса, батыр аталары туралы мәліметті газет редакциясынан алуға болады. Айқын НЕСІПБАЙ. Қарағанды.