Астанадағы Дүниежүзі қазақтарының IV құрылтайы ойдағыдай ұйымдастырылды. Оған Түркіменстандағы қазақ диаспорасының жетекшісі Бисенғұл Бегдесінов те делегат ретінде қатысуға тиіс еді. Алайда ол тұрып жатқан елінен шыға алмады. Анығын айтсақ, шығармады.
Бегдесінов деген кім? Қазақстандық ақпарат құралдарындағы дерек көздеріне сүйенсек, Бегдесінов – Түркіменстандағы аз қазақтың жоғын жоқтап, мұңын мұңдап жүрген көзі ашық, көкірегі ояу азамат. Оның қысымға ұшырап, осындай жағдайға душар болуына Түркіменстанда тұрып жатқан қазақтардың мүддесін қорғаудағы белсенді азаматтық ұстанымы себеп болып отырған сияқты. Кезінде Түркіменстанда қазақ мәдени орталығын ашу жөнінде бастама көтеріп, өкінішке қарай, тіркеуге келгенде, жергілікті биліктің рұқсатын ала алмаған ол көші-қон мәселесінде тығырыққа тірелген қандастарына қолұшын беріп, жат жұртта жүріп жиған-тергендерін шашпай-төкпей елге оралуларына көмектеспек болған. Өйткені, қазақтар Түркіменстаннан тарихи Отанына оралу үшін үй-жайын мемлекетке тастап кетуге тиіс. Осының өзі-ақ атажұртқа қоныс аударуды аңсаған қазақтардың аяғына тұсау болып отыр. Бегдесінов Ресейде тұратын таныстары арқылы ықтияр хаттар жасап, көшуге бел байлаған қазақтардың үйлерін жекешелендіруге көмектескен. Оның бар кінәсі осы. Соған қарамастан, Түркіменстанның заң орындары 2011 жылдың 11 сәуірінде Ашғабадта Бисенғұл Оңайұлын алаяқтық жасады және пара алды деген айыппен тұтқындаған. Ақыры іс сотқа жетіп, Бисенғұл Бегдесінов өзіне тағылған айыптардың бірі бойынша шартты түрде бас бостандығынан айырылды. Түркіменстанның Ұлттық қауіпсіздік министрлігі оны қамаудан босатқанмен, жеке басын куәландыратын құжаттарынан айырып, елден шығуына тыйым салып отыр. Өйткені, соттың шешіміне сәйкес ол мемлекетке өзі жекешелендіруге көмектескен, сөйтіп, Түркіменстан қазақтарының меншігіне ауысқан үйлердің құнын өтеуге тиіс. Осы мәселе шешілгенге дейін ол ешқайда шыға алмайды.
Меніңше, еліміздің Сыртқы істер министрлігі осы жағдайға араласып, шетте қысым көріп, қудаланып жүрген Бисенғұл Оңайұлына араша түсуі, сөйтіп оның және отбасының тезірек елге оралуына көмектесуі керек секілді. Әлемнің түкпір-түкпіріне тарыдай шашылған қазақтың бір ғана Отаны бар. Ол – Қазақстан. Сондықтан Қазақстан бар қазаққа қамқоршы болуға, бастарына іс түскенде оларды қорғауға тиіс деп білемін.
Жарасбай СҮЛЕЙМЕНОВ, Мәжіліс депутаты.