Өткен жылы облыста, Мемлекет басшысының тапсырмасына сәйкес, жоғарыда айтылғандай, «Халық қауіпсіздігін қамтамасыз ету» атты ауқымды жоба қолға алынған болатын. Нақтырақ айтқанда, аталған жоба өңірде өткен 2016 жылдың 29 қыркүйегі мен 28 қазаны аралығында жүзеге асырылды. Соған сәйкес, Ақтөбеге Астанадан 230 сарапшыдан құралған ведомствоаралық топ келіп жұмыс жасады. Олардың жергілікті мамандарға көрсетіп берген тәлімі мен тағылымына ешқандай баға жетпейді. Сондай-ақ, орталықтағы мамандар тобы мен сарапшылардың жергілікті жерден көкейге түйгендері де аз болмағаны анық. Болған істі зерделеу, өткен оқиғадан алынған ащы сабақты көңілге тоқи білу тұрғысынан да орталық мамандарының көп жайтқа көздерін жеткізіп қайтқандары кәміл.
Бір сөзбен айтқанда, орталық пен жергілікті жердегі мамандар бір-бірін толықтыра түсті десек, шындықтан алшақ кетпейміз. Содан соң көп кешікпей Ақтөбе облысының әкімі Бердібек Сапарбаевтың тапсырмасына сәйкес, сол жылы 10 қараша мен 10 желтоқсан аралығында аталған жоба жергілікті мамандардың күшімен жалғасын тапқан еді.
Осы арада халық қауіпсіздігі дегеніміз мейлінше кең, мейлінше жан-жақты әрі мейлінше терең ұғым екенін айта кеткен жөн. Оны тек бір ғана терроризм мен діни экстремизмді болдырмау, оның алдын алу деп түсінсек, ұшқарылыққа ұрынар едік. Әлбетте, бұл бағытта бірінші кезекте толық шешімін тауып үлгермеген әлеуметтік мәселелердің астарына терең түрде үңілу, содан тиісті қорытынды шығару ісі тұрады десек, шындыққа бір табан жақындап қалармыз. Өйткені, бірқатар түсінбестіктердің төркіні дәл осы тұстан туындайтынын өмірдің өзі көрсетіп жүргені белгілі.
Бүгінде республикамызда көптеген жобаларға қоса сан қилы мемлекеттік және салалық бағдарламалар да қабылданған. Оның іске асырылу тетіктері мен жай-күйі еліміздің түпкір-түпкіріндегі қалың жұртшылықтың жүректеріне жете алды ма? Немесе осы бағдарламалар қарапайым халықтың ұғым-түсініктеріне сай жүректен шығарылып, жүректерге жеткізіле айтыла алды ма? Мәселенің бір мәнісі осында деуге болады.
Бұлай болатын себебі, халық сірескен терминдерге толы кітаби сөздерді қабылдай алмайтынын түсінетін әрі түйсінетін кез келген сияқты. Халыққа ешқандай дәлелі мен дәйегі жоқ құрғақ сөздер мен дәмі де, татуы да шамалы ұзақ-сонар лекциялардың қажеті шамалы. Ең бастысы, мұндай сүреңсіз сылдыр сөздер тыңдала бермейді. Содан соң халыққа ешқандай пайдасын да тигізе алмайды. Сірә, дана халқымыз тыңдалмаса сөз жетім деп осындайда айтса керек.
Біз бұл арада онсыз да белгілі жайтты неге тәптіштеп отырмыз? Бұл сауалдың жауабы біреу-ақ. Халық қауіпсіздігін қамтамасыз ету секілді жобалар өте нәзік, шетін келетінін, жылуы жоқ жылтырақ сөзді халық кешпейтінін сарапшы мамандар жиі қайталайды. Оның үстіне биылғы сәуір айының басында облыста аталған жоба қайтадан жаңғыртылып, екінші тынысы ашылып отырған жағдайда – оны ойдағыдай жүзеге асырудың ұсақ-түйегі болмайтынын ескергендіктен де осылай деуімізге тура келгендей. Әрине, мұндай сүреңсіздікке тап болмаудың басты жолы – тыңғылықты әрі жан-жақты әзірлік екені айдан-анық.
Сөйтіп, биылғы сәуір айынан бастап өңірде «Халық қауіпсіздігін қамтамасыз ету» жобасы қайтадан өз жалғасын тапты. Соған сәйкес, бірнеше жұмыс топтары құрылып, жетекшілері белгіленді. Олар өздері алдын ала жоспарлаған іс-шараларды іске асыру үшін ел ішіне жол тартты. Атап айтқанда, жергілікті мамандардан құрылған жұмыс топтары облыс орталығында және Байғанин, Мұғалжар, Алға, Шалқар, Темір аудандарында халық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге байланысты жан-жақты түсіндіру жұмыстарын жүргізбек. Олар аталған жобаның сегіз бағыты бойынша ауыл-аймақтар мен ірі елді мекендерде халықпен кездесіп, ой-пікір алмасатын болады. Жоба қорытындысы бойынша, бұл ұсыныс-тілектер жинақталып, тиісті органдарға жолданбақ.
Темір ҚҰСАЙЫН,
«Егемен Қазақстан»
Ақтөбе облысы