Парламент • 03 Шілде, 2017

Парламенттің қызметі тарихи кезеңге толы болды

248 рет
көрсетілді
9 мин
оқу үшін

Үстіміздегі жылдың 30 маусымында Парламент Сенаты мен Мә­жілісінің бірлескен отырысы өтті. Онда VI сайланған Пар­ла­менттiң екiншi сессиясы жабылып, парламенттiк каникул бас­талғаны хабарланды.

Парламенттің қызметі тарихи кезеңге толы болды

Сенаттағы 47 депутаттың 43-і, ал Мә­жілістегі 107 депутаттың 105-і келген жиынға Премьер-Ми­нистр Бақытжан Сағынтаев,  Мемлекеттік хатшы Гүлшара Әбдіқалықова, Президент Әкімшілігінің Басшысы Әділбек Жақсыбеков, сонымен қатар, Жоғарғы Соттың, Орталық сай­лау комиссиясының және Республикалық бюджеттің атқа­ры­лу­ын бақылау жөніндегі есеп комитетінің төрағалары, Үкімет мү­шелері мен ел Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдардың басшылары, Президент Әкім­шілігінің, Премьер-Министр Кеңсесінің, Парламент па­лата­лары аппараттарының жауапты қызметкерлері қатысты. 

Алқалы жиынның күн тәр­ті­бінде VI сайланған Қазақстан Рес­публикасы Парламенті екінші сес­сиясының жабылуы және пар­ла­менттік каникулы туралы ұсыныс дау­ысқа салынып, нәтижесінде бір­ауыздан оң шешім қабылданды. Со­дан соң отырысқа жетекшілік ет­кен Мәжіліс Төрағасы Нұрлан Нығ­матулин сөз сөйледі. 
«Бүгiн бiз заңдарды шығаратын елiмiздегi ең жоғары өкiлеттi орган – қос палаталы Парламенттiң ке­зектi сессиясын аяқтап отырмыз. Алтыншы шақырылған Пар­ла­менттiң екiншi сессиясы өте маңызды және тарихи кезеңде өттi деуге болады. Қазақстан Тәу­­елсiздiгiнiң 25 жылдығы қар­са­ңында Парламент депутатта­ры Президентiмiздiң тарихи тұл­ға­сын ашатын, егемен елiмiздiң да­му жолын көрсететiн, келешек ұр­пақтарға мұра болып қалатын ма­ңызды құжат – Қазақстан Республикасы Тәуелсiздiгiнiң 25 жылдығы Декларациясын қабыл­да­ды. Ал елiмiздiң жаңа даму ке­зеңi конституциялық реформадан басталды. Конституциялық ре­фор­ма президенттiк билiктi сақ­тай отырып, демократияны одан әрi нығайтуға, халықтық би­лiктi кү­шейтуге және Үкiмет пен Пар­ла­менттiң жауапкершiлiгiн арт­тыруға жол ашты. Осылайша, Қа­зақстан Президентiнiң өкiлеттiгi Үкi­мет пен Парламентке бөлiндi», дедi Нұрлан Нығматулин.
Мәжіліс Төрағасының айту­ын­ша, депутаттар тарапы­нан Ел­ба­­сымыз белгілеген жаңа мін­дет­терді ең алдымен сапалы заң­дар­мен қамтамасыз етуге ерек­ше көңіл бөлінген. Осы­ған бай­ла­­нысты Парламент «Қазақ­с­тан Республикасының Кон­сти­ту­­циясына өзгерістер мен то­лық­ты­ру­лар енгізу туралы» заң жо­­басын қа­былдады. Сонымен бір­ге, жаңа реформаны жүзеге асыру үшін көптеген заңға өзгерістер ен­гі­зілді. 
«Осындай өте жауапты ке­зең­де Парламент депутатта­ры Пре­зидентіміздің екінші сессия­сы­ның ашылуында алға қойған стра­тегиялық тапсырмаларды жү­зеге асыруға да белсене аралас­ты. Нақтылай түссек, екiншi сессия­да қос палатаның 
2 бiрлескен оты­­рысы, Мәжiлiстiң 38 және Се­нат­тың 25 жалпы отырысы өттi. Бұл ке­зеңде Парламент қарауында 111 заң жобасы болды, оның 84-i қа­былданды. Парламент қа­был­да­ған 66 заңға Президент қол қойып, олар күшiне ендi. Сон­дай-ақ, көп­те­ген халықаралық келiсiмдер ра­ти­фикацияланды. Парламентте өт­кен түрлi жиындарда көптеген сала тал­қыланып, Парламент жұмысы он­лайн режімде көрсетіліп, ашық жүр­гiзiлдi», деген Нұрлан Зай­рол­лаұлы Парламентте осы жылы талқыланған маңызды мәселелерге қоғамдық ұйымдар мүшелері мен Парламентке кірмейтін саяси партиялар және БАҚ өкілдері еркін қатысып, ұсыныс-пікірлерін айтуына барлық жағдай жасалғанын жеткізді. 
«Мұның бәрі де Парламент жұ­мы­сының бұрынғыдан да ашық әрі са­палы болуына зор ықпал етті», деді ол өз сөзінде.
Депутаттар жұмыс барысында заң шығарып қана қоймай, Мем­­лекет басшысының да ма­ңыз­ды бас­тамаларын қолдау бой­­ынша ауқымды жұмыстар ат­­қарды. Әсі­ресе, Пре­зи­дентіміздің биылғы Жол­да­у­ын ха­лыққа жеткізу мен насихат жұ­мыстарында депутаттардың рөлі өте зор болды. Себебі, бұл Жолдау «Қазақстан-2050» даму бағдарламасы аясында «100 нақты қадам» Ұлт жоспарын тиімді жүзеге асырудың және дамыған 30 елдің қатарына кірудің стратегиялық жос­пары болып табылады. Оны тиімді жүзеге асыру баршамыздың, әрбір азаматтың мақсаты мен міндетіне айналуы қажет. Сондықтан да Парламент өкілдері аймақтарды аралап, алыс аудандарға барып, халықпен кездеседі деп күтілуде.
«Президенттің «Болашаққа бағ­дар: рухани жаңғыру» мақа­ла­сы да қоғамда өте жоғары дең­гей­де қабылданды. Елбасымыз айт­қандай, бұл − біздің ұлттық бірлігіміз және болашағымыздың негізі. Депутаттар бұл бағытта да көп жұмыс атқарды. Көп­теген рес­публикалық және халық­ара­лық кездесулерге, түрлі форум­дар мен мәдени шараларға қа­тыс­ты. Сол сияқты, қоғамдық қа­был­да­у­лар өткізіп, көшпелі оты­рыс­тар, ғылыми тәжірибелік-кон­фе­­р­е­нциялар ұйымдастырылды. Осы секілді, барлық шараларда елі­міздің, халқымыздың саяси-әлеу­меттік, экономикалық, мә­де­ни өміріне қатысты маңызды мә­селелер талқыланып, тиісті ше­шімдер қабылданды. «Жұмыла көтерген жүк жеңіл» дегендей, мұның барлығы қос палата депутаттарының Үкімет пен өзге де мемлекеттік органдармен және қоғамдық ұйымдармен бірлесе атқарған жұмысының нәтижесі. Осындай ынтымағы жарасқан Парламентіміз бұрын да болған, бо­лашақта да өз жұмысын осы ба­­ғытта жалғастыра беретіні сөз­сіз», деген Мәжіліс Төрағасы де­­пу­таттардың заң шығару бас­та­­машылдығы туралы өздерінің кон­­ституциялық құқығын белсенді түр­­де пайдаланғандығына тоқ­тал­ды.
«Мәселен, жергілікті жерлерді аза­маттардың тиімді пайдаланып, про­блемаларды шешуге мүм­кін­дік беретін «Жайылымдар туралы» заң жобасын атауға болады. Сондай-ақ, дипломатиялық қыз­мет, мәдениет, көлік, эколо­гия мәселелері мен жол жүру ере­жесі бойынша депутаттардың бас­та­ма­шылдығымен енгізілген заң­на­ма­лық түзетулер көп болды», деді спи­кер.
Қорыта айтқанда, Төрағаның сө­зі­нен депутаттардың бас­та­ма­­шылдығымен 15 заң жобасы әзір­ле­ніп, оның 10-ы қабылданып және 5-уі жұмыс үстінде екені белгілі болды.
Депутаттық корпустың басқа да мемлекеттік органдармен, аза­мат­тық қоғам институттары­мен жә­не ха­лықпен өзара іс-қимылд­ары да бір­шама көп болған. Атап айт­қан­да, 17 үкімет сағаты, 7 пар­ла­мент­тік тыңдау, 33 дөңгелек үстел мен 27 көшпелі отырыс өткен. Сондай-ақ, 5 халықаралық ғылыми-прак­ти­калық конференцияның сәтті ұйым­дастырылғаны атап айтылды. 
«Қылмыстық, қылмыстық-процессуалдық және қылмыстық-атқару заңнамаларының маңызды жә­не өзекті мәселелерін, халықты дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету және фармацевтика саласын же­тіл­діру, азаматтық қорғанысты да­мы­­ту, жол жүру тәртібін рет­теуді жақ­­­сарту және т.б. мәселелерге ар­­налған парламенттік тың­дау­лар­­ды атап өткім келеді», деді Н.Нығ­ма­ту­лин.
Одан әрі шешен депутаттық кор­­пустың жан-жақты және те­рең­нен талдап, жасалған нақ­ты ұсыныстары мемлекеттік ор­ган­дар­дың жұмыстарын жетілдіре тү­суге қызмет етер деген үмітін біл­дірді.
Сонымен қатар, Төрағаның сөзінде Азия елдерінің ғылым, технология және инновация мәселелері жөніндегі парламентаралық форум, «Қазақстандық жол: Тәу­ел­сіздікке-25 жыл», Әлем­дік және дәстүрлі діндер көшбасшылары съезі Хатшылығының 16-шы отырысы, «Орталық Азиядағы ын­тымақтастық пен аймақтық қау­іп­сіздікті заңнамалық қам­та­масыз ету­дегі парламенттің рөлі» атты ха­лықаралық деңгейдегі дөң­гелек үс­­тел сияқты маңызды ша­ра­лар­дың болғандығы айтылды. 
Спикер өзінің сөзінде «Нұр Отан», «Ақ жол», «Халықтық ком­му­нистер» партиялық фрак­ция­­ларының және Қазақстан халқы Асса­мблеясының депутаттық тобы бір­лесе отырып, белсенді жұмыс іс­тегенін сондай-ақ депутаттар ха­лық­тың нақты мәселелерін шешу­ге бағытталған 357 депутаттық сау­ал жолдағанын да айтып өтті. Ал халықтан парламентшілерге 
9 мыңнан астам хат түсіпті. Де­пу­тат­тар аймақтарға барып, 700-дей ел­ді мекенде болғанда 300 мыңнан астам адамды қамтыған және 
2 мың шамасында кездесу өткізіпті. Сонымен бірге, сессия барысында екі палатаның депутаттары 80-нен астам елде болып, 12 халықаралық парламенттік ұйымның жұмысы мен 250-ден астам халықаралық шараға қатысыпты. 
Алдағы, үшінші сессия туралы айт­қанда, Спикер Парламенттің қор­жынында қарауға ұсынылған 27 заң жобасы жатқанын жеткізді. Олар­дың арасында салық салу, қам­­сыздандыру, тұрғын үй қа­ты­нас­­тарының мәселелері, сондай-ақ, агроөнеркәсіп кешені саласын реттеу секілді маңызды заң жо­балары бар екен. Сонымен қа­­тар, «Ва­люталық реттеу жә­не ва­лю­та­лық бақылау туралы» Заң­ның жаңа редакциясын қа­был­дау­дың маңыздылығы да атап өтілді.
«Біздің Парламент депу­тат­тарының заң шығару жұмысындағы бас­ты ерекшелік – алдағы уақытта да халықтың ең өзекті және мәнді мәселелерін шешуге бағытталған басымдықтар әлеуметтік бағдар бо­лады», деді Нұрлан Зайроллаұлы сө­зінің соңында.
Сонымен, алтыншы шақы­ры­лымның екінші сессиясы өз жұ­мы­сын аяқтап, 1 шілдеден бастап депутаттар каникулға шықты.

Жақсыбай Самрат,
Нұрлыбек Досыбай,

«Егемен Қазақстан»