– Ол өз үйінде спорт залын ашып алған, соңғы бірнеше жылда ауыл балалары топырлап жиналып, жаңашыл азаматтың нұсқауымен неше түрлі жаттығулар жасайды, күндіз-түні штанга, гір тастарын жалықпай көтеріп, сиқыры мол спорттың қыр-сырына үйренуде, – деген Аққайнар ауылдық округінің бас маманы Серікхан Құрмановтың сөзінен кейін ойланып жатпастан Уәли Нұрқасыновтың үйіне тартып кеттік. Мығым денелі, өзіне жарасымды сақал жіберген Уәкең бізді есік алдынан қарсы алды. Кең дәліз арқылы түпкі бөлмеге енгенде өз көзімізге сенбедік, дене жаттығуларын жасайтын турник, жүгіруге арналған арнайы жабдық 32, 24,16 пұттық гір тастары, отырып, түрегеліп тұрып жаттығулар жасайтын құралдар қаз-қатар тізіліп тұр. Адам денесінің сымбатты болуына, бұлшық еттерінің бұлт-бұлт ойнап, күшті болуына ықпал жасайтын неше түрлі жаттығулар жайлы жазылған мақалалар мен журнал қиындылары бір бұрышқа ілініпті.
– 67 жыл бұрын Аққайнар ауылында дүниеге келдім, осындағы орта мектепті бітірген соң еңбекке араласып кеттім. Орман шаруашылығында қызмет етіп, 9 жыл бойы омарта ұстадым. Он шақты жыл Катонқарағай мемлекеттік ұлттық паркінде инспектор болып істедім. Екі жыл болды, зейнеткермін, жұбайым Сайлаугүл ұзақ жыл мектепте ұстаздық етті, Бақыт, Саян деген ұл-қыздарым, үш немерем бар, – деп Уәкең өмір жолын қысқаша айтып берді.
Бұдан кейін Уәкең спортпен бала кезден шұғылданғанын, азаматтық борышын атқарып жүрген кезде гір тастары мен штанга көтеріп, бірнеше рет жарыстарға қатысқанын айтты. Табиғаты тамылжыған тайгада әскер қатарында болған аққайнарлық азамат елге оралған соң өзі ұнататын спортты жалғастырған. Алдымен гір тастарын сатып алады. 32 келілік қос гірді еш қиналмастан бірнеше рет көтеру спорт жанашырына қиындық туғызбайды. Ал қысы-жазы үйден шықпай жүгіруге арналған құралды сиырын сатып, сол ақшаға сатып алыпты.
– Адам ағзасы 100 жыл, тіпті одан да ұзақ өмір сүруге шыдас береді. Ол үшін не істеу керек? Арақ пен шылымды ұмытып, күніне таңертең тұра сала дене жаттығуларын жасау, кем дегенде 5-6 шақырым жүгірген адамның денсаулығы мықты болып, ұзақ өмір сүретіні белгілі. Мен жаттығуды күн сайын жасаймын, ауа райы қолайлы кезде далаға шығып жүгірсем, көк тайғақ, жаңбырлы күні үйдегі құралға шығып алып, жүгіремін. Ауыл балалары арманшыл ғой, болашақта Илья, Жасұлан сияқты атақты ауыр атлет болғысы келеді. Олар біздің үйге күн сайын келеді, жаттығу жасайды, ол үшін көк тиын алмаймын. Далада қаңғып, арақ ішіп, шылым шеккенше, спортпен айналысса қандай ғанибет. Аққайнар ауылынан болашақта әлем чемпиондары шығып жатса, таңғалмаңыздар, – деп Уәкең ағынан жарылды.
Кеуде мен аяқтың бұлшық еттерін жетілдіретін жаттығуға арналған, бір орында тұрып салмағы бірнеше пұт гір тастарын жоғары көтеретін снарядтар, басқа да спорт құралдарын ауылды қойып, спорт мектептерінен табу оңай емес. Шағын ғана ауылда тұрып жатқан Уәли Нұрқасыновтың спортты серік етіп, ауыл балаларын тәрбиелеп жатқаны ерлікке тән іс емес деп кім айтар?
Оңдасын ЕЛУБАЙ,
журналист
Шығыс Қазақстан облысы,
Катонқарағай ауданы
Суретті түсірген автор
