Қазақстан • 21 Қыркүйек, 2017

Сүдігер серпіні

592 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Күзгі дала жұмыстарына әзірлік қандай?

Сүдігер серпіні

Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Жолдауында аграрлық сектор экономиканың және шикізаттық емес экспортты өсіру драйвері болуы керек екенін атап көр­сет­кен болатын. Бүгінгі таңда өңірлерде бұл бастама қолдау тауып, нәтижесінде асыраушы саланың алға озуына серпін беріп отыр. Сонымен қатар Үкіметтің қолдауы арқылы сала бойынша өңірлердің даму деңгейі де айтарлықтай дәрежеге жетті. 

Мәселен Жамбыл облысында бүгінде егістік алқаптарының мөл­шері 38,5 гектарға өсіп, 630 мың гек­тар­ды құрады. Айта кетерлігі, өңір ша­руа­лары мен Қа­зақ ұлттық аграрлық уни­вер­ситетінің ға­­лымдары арасындағы әріп­тестік оң нә­тиже беруде. Бидайдың жа­ңа сұ­рып­та­ры мен заманауи құрал-жаб­дық­тарды қол­дану арқылы өңірліктер соң­ғы екі жыл­да гектарынан 24-25 центнер­ден өнім алып келеді. Биылғы жылы өнім көлемі 2 есеге артып, 1 миллион 200 мың тон­наға жетті. Бұл Әулиеата өңі­рінде бұ­рын-соңды бола қоймаған айтар­лық­тай жаңалық болды. 

Қазіргі кезде өңірде күзгі дала жұ­мыстары қызу қолға алы­нып, күздік да­қыл егуге межеленген алқап 100,1 мың гек­тарға же­тіп отыр. Әсіресе Т.Рысқұлов, Қор­дай, Шу аудандарын­да дай­ын­дал­ған алқаптардың кө­лемі өңір­дің ауыл шаруашылығы саласы­на оң серпін бе­­руде. Облыстық ауыл шаруашылығы бас­қармасы егін шаруашылығы бөлімінің бас­шысы Шәкір Момынқұловтың ай­туын­ша, бүгінгі таңда аймақта қант қы­зылшасы, жүгері, мақ­са­ры, соя сынды ба­сым да­қыл­­дар­дың алқабын ұлғайту жұ­­мы­с­­­тары жүргізілуде. Ай­та­­­лық, биылғы жылы қызылша ал­қап­тарының көлемі 9,5 мың гек­тар­ға жетіп, бұл өткен жылмен са­­лыстырғанда 3,8 мың гектарға ар­­тық. Былтырғы жы­лы 5 мың гектар алқаптан 116 мың тонна тәтті түбір жиналып, гектарынан 232 центнерден өнім алынған. Ағымдағы жылы 180 мың тонна қант қызылшасын жинап, 18 мың тонна қант өндіру жоспарлануда. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін Меркі қант зауытын қайта жаңғыртудан өткізуге 1 миллиард теңге бөлінді. Алдағы уақытта аталған зауыт мыңдаған тоннаға дейін қант қызылшасын өңдеп, халықты қант өнімдерімен қамтуға қауқарлы болмақ. 

Бүгінде облыс бойынша картоп өнім­де­рінен 7211 гектар, көкөніс өнімдерінен 16973 гектар, ал дәндік жүгеріден 350,0 гектар алқап нақты жиналған. Сонымен қа­тар, облыстық ауыл шаруашылығы бас­қармасы тех­ни­­калық инспекция бө­лі­мінің мәліметінше, Үкімет тарапынан жазғы-күзгі егіс жұмыстарына 15 мың тонна арзандатылған дизель отыны бөлінген. Бөлім басшысы Зиятхан Өмірәлиев бүгінде бөлінген отынның 12,5 мың тоннасы мақсатты игерілгенін айтып отыр. 

Дегенмен, өңірдің ауыл шаруа­шы­лы­ғы саласындағы кейбір мәселелер де бүгінде өзекті болып қалуда. Жуырда ғана Жамбыл облысына жасаған сапа­ры кезінде Елбасы облыста жер учас­ке­ле­рі­нің көп бөлігі тиімді пайдаланыл­май ке­ле жатқанын айта келіп, оларды отба­сы­лық ферма ретінде пайдалану үшін тиісті жұмыстар жүргізуді тапсырған болатын. Ендігі кезекте Елбасы тапсырмасына орай өңірде нақты жұмыстар қолға алынса, жалпы егістік көлемі бұл межеден де артып, өңір экономикасының дамуына оң серпін беретін болады. 

Жалпы, жамбылдық агрономдар кө­біне ылғал сақтауға арналған техно­ло­гия­ны қолданады. Биылғы жылы ылғал сақ­тау қондырғылары 27 мың гектар алқапта жұмыс жасап тұр. Тағы 15 мың гектарға суды үнемдеуге арналған жаб­дықтар орнатылған. Сондай-ақ, қазіргі таң­да өңірде 187 мың гектар суармалы егіс­тік алқабы бар. Осының нәтижесінде об­лыстағы үдемелі бақ көлемі 352 гек­тарға жетті. Бір айта кетерлігі, Жам­был облысындағы суармалы егістік алқап­та­рының 80 пайызы көрші Қырғыз Рес­публикасының су ресурстарына тәуелді. Сондықтан, аймақта жалпы көлемі 99 миллион текше метр болатын 4 кіші су қоймасын салу қолға алынды.

Өңір өмірін өркендетуде мем­ле­­­кет­тің, Үкіметтің қолдауы экон­о­ми­­ка­ны арттырып қана қоймай, ха­лық­тың әл-ауқатын жақсартуға да оң ық­па­л­ын тигізіп отыр. жыл сай­ын Үкі­мет тарапынан бөлінетін қа­ражат, ар­зан­датылған дизель отыны, со­ны­мен қа­тар жалпы қажеттіліктер де Әу­лиеата же­рі­нің ырысын шалқытып отыр­ғаны анық. Егін, мал шаруашылығы сия­қты тір­шілікке қолайлы өңір биыл да күз­гі да­ла жұмыстарын жүйелі түрде жүр­гі­зіп келеді. Ең бастысы, жыл сайын көрсеткіш көлемі артып, межелі мін­дет лайықты жүзеге асуда. Жалпы, ха­лықтың ырысы мен тіршіліктің нәрі де қара жердің қойнауында, даланың тұтас болмысында тұр. 

Хамит ЕСАМАН,
«Егемен Қазақстан»
Жамбыл облысы