Экспедицияны материалдық-техникалық тұрғыдан қамтамасыз етіп, қаржыландырушы танымал меценат Сапар Ысқақов. Нәтижесінде зерттеуге ауданға қарасты Қарасу селолық округінің аумағындағы Қараоба қорғаны мен зираты таңдап алынып, экспедиция амангелділіктердің көмегімен жұмысқа кірісті.
Қараоба жерлеу кешені үш нысаннан тұрады. Алғашқысы биіктігі 8 метр, диаметрі 70 метр болатын жерлеу қорғаны. Бұл қорғанның үстіңгі бөлігінде тоналғандығын дәлелдейтін люктің ізі бар. Қалған екі нысан топырақтан үйілген биіктігі шамамен 2 метр, диаметрі 40 метр шағын көлемді екені анықталды.
Археологиялық зерттеу осы кіші екі қорғанға жүргізілді. Қазу жұмыстарының нәтижесінде үшінші нысанның орталық бөлігіндегі жерлеу шұңқырының 5 метр тереңдігінде катакомба (сағына) түріндегі лақат кездесті. Зираттың үстіне орналастырған тас, не болмаса конструкция кездескен жоқ. Бұл зираттан жақсы сақталған адам бас сүйектерінің жоғары және төменгі бөліктері, қабырға жамбас, бұғана сүйектері шықты. Ұңғыма шұңқырларды қазу барысында жылқы сүйектері, керамика қалдықтары, ағаш пен темірден жасалған бұйымдардың фрагменттері табылды.
Керамика ыдыстың қабырғаларына ешқандай өрнек салынбаған.Темірден жасалған бұйым тот басқандықтан өте нашар сақталған. Ал ағаш фрагменттері шеге есебінде пайдаланылған болу керек.
Сол сияқты формасы жарты шеңбер тәрізді сары металдан жасалған әшекей сырға табылды. Зерттеуші ғалымдардың құжаттары бойынша нысандағы зерттеу барысында табылған артефактілер мен басқа да заттар б.э. д. І мыңжылдықтың аяғы деп топшыланды.
Осылай Қараоба кешенінен табылған жәдігерлерге Уфа қаласында ғалым А.Нечволода реконструкция жасады. Қазба кезінде табылған артефактілер: алтын сырға, құмыра сынықтары және Сармат дәуіріне тән жас жігіттің қалпына келтірілген басы қорға тапсырылды. Сапар Ысқақов осы Қараобадан табылған әйел адамның да бас сүйегіне өз қаржысымен реконструкция жасатып осында табыс етпекші. Бүгінде музейді тамашалаушыларға темір дәуірінен сыр шертетін құнды жәдігерлер көпшілік көзайымына айналды.
Сахан ТӨЛЕНОВ,
музей директоры
Қостанай облысы,
Амангелді ауданы
