Қазақстан • 17 Сәуір, 2018

Жаңалыққа жаны құмар жас

602 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Ақжан Кәрім – туабітті сал ауруына шалдықса да өмір сынағынан сүрінбей өтіп, алға қойған мақсатына жету үшін аянбай еңбек етіп жүрген жігерлі жас­тардың бірі. Ол Шәмiл Шақ­шақбаев атындағы мүм­кіндігі шектеулі жан­дарға арналған интернат үйiне он бір жасында қабыл­данған. Осындағы ұстаз­дары оның өмірге деген көзқарасын толықтай өзгерткен.  

Жаңалыққа жаны құмар жас

Денсаулығының кінәратына қарамастан жаңашылдыққа жаны құмар ол бүгінде өзін аяқ-қолы балғадай замандас­тарынан еш кем сезінбейді. Қоғамдағы мүгедектердің мә­селесін бір адамдай біледі. Қиын­дықтан шығу жолдарын ұсынып, қоғамдық, әлеуметтік жұмыстарға белсенді түрде қаты­сып жүрген Ақжан жетек­­шілік ететін «Ардос-Жү­рек» мүгедектер бірлестігінің ат­қар­ған жұмыстарын тізбе­лейтін болсақ, жаңылысып қала­рымыз анық. 2015 жылы «Ашық әлем» деп аталатын жобамен әлеуметтік идеялар мен жобалар жәрмеңкесіне алғаш рет қатысты. Бұл еңбегін ол қоғам мен мүмкіндігі шектеулі адам­дар арасында туындайтын кедергілерді жоюға бағыттады. Байқауда оның ойы көпшіліктің көңілінен шығып, нәтижесінде 1 миллион 200 мың теңгенің грантына ие болды. Кезекті байқауда тағы да жеңіс биігінен көрінді. Ұшқыр ой, ұтымды шешім қабылдауға келгенде заман ағымынан қалмауды бірінші кезекке қоя білетін ізденімпаз жан бұл жолы Алматы қаласында өткен жобалар байқауында бақ сынады. Бұл шараның өтуіне «Coca-Cola» компаниясы мен Орталық Азия университеті ықпал жасады. «Менің қолым­нан келеді» атты сайысқа елі­міздің түкпір-түкпірінен 442 өтініш түскен екен. Бірінші ке­зеңде олардың ішінен жүз адам іріктеліп алынса, екінші айна­лымға тек 16 өтініш иесі ғана жолдама алды. Солардың бірі Ақжан болды. Сайдың тасындай іріктелген сайыскерлер екі апта бойы Алматы қаласында арнайы оқу-жаттығу сабақтарынан өтіп, әлеуметтік кәсіпкерліктің қыр-сырын меңгерді. Емтихан тапсырып, жобаларына қатысты қойылған сұрақтарға мүдірмей жауап беріп, сертификат иеленді. Әлеуметтік салаға, оның ішінде мүмкіндігі шектеулі жандар өмірін жеңілдетуді мақсат еткен үміткерлердің барлығы дерлік осы бағытқа жаңа леп әкелуге сүбелі үлес қосты.Халықаралық сарапшылардың бағалауымен Ақжанның жобасы ең үздік бестікке енді. Ол ұтып алған қара­жатына мүгедек жандарды инклюзивті оқытатын орталық ашуды жоспарлап қойған еді.

– Төрт қабырғаға қамалып, үйде отыра беруге болар еді. Менің түпкі мақсатым – өзім секіл­ді жандар үшін орта қа­лыптастыру.Шектеу деген–шарт­ты, ол сенің ойыңдағы дү­ние ғана. Қазір оқу орталығын ашып, дайындық жұмыстарын бастап кеттік.Сабақ жаңа әдіс­термен алты бағыт бойынша жүргізіледі, – дейді ол.

Ұйымдастырушылардың жос­парына сәйкес жаңадан ашы­латын оқу орталығына ке­лушілер IT-технологияны да меңгереді.Инклюзивті оқыту бес айға есептелген. Бірінші ке­зеңде компьютердің қыр-сы­ры үйретіледі. Сонымен қатар интернет-дүкен ашу, тауарларға жарнама жасау мәселелері де қамтылады. Сабақ ақылы түрде болғанымен мүмкіндігі шек­теулі адамдарға жеңілдіктер қа­растырылған. Ақжанның пі­кірінше, тегін оқуға адамдар бейжай қарап, жұмыс сапасы нашарлап кетуі, көздеген мақсатқа қол жеткізуге кедергі келтіруі мүмкін. Ал қалтадан шыққан қаражат босқа кетпейді. Оқу аяқталған соң арнайы сертификат беріліп, жұмыспен қамтамасыз етіледі.

Ақжан қазір «Оқу арқылы шығармашылық белеске қол жеткізу», «Алтын қалам»деп аталатын сайыстар өткізуді жоспарлап отыр. Дәстүрлі байқаулар мүмкіндігі шектеулі балалар арасында ұйымдастырылады. Бұл жерде оның көздегені – шығармашылық арқылы ерекше жандардың қабілетін ашуға мүмкіндік беру, қоғамның мүге­дектерге деген оң көзқарасын қалыптастыру.

Тағы бір жаңа жобасы «Ақ тізім»деп аталады. Оның талабы бойынша жастар интернет арқылы арнайы тізімге енгізілген нысандардың жұмысын көріп, мүмкіндігі шектеулі жандардың еркін жүріп-тұруына жасалып жатқан жұмыстарды бағалай алады.

Мүгедектер арасында сауал­дама жүргізгенде 73 пайызы теа­тр, мұражай, кинотеатр секіл­ді мәдениет ошақтарына баруға ынталы екенін білдік. Осыған орай жоба шеңберінде әлеуметтік-мәдени шараларға көбірек көңіл бөлеміз. Табиғат аясына дем алуға шығатын бола­мыз. Ата-аналармен психо­логия­лық тренингтер жүргі­земіз, дейді алдағы іс-жоспар­ларымен бөліс­кен Елбасы қоры грантының ие­ге­рі Ақжан Кәрім күлімсіреген жүзбен.

Алма ҚУАНДЫҚҚЫЗЫ,
журналист

Солтүстік Қазақстан облысы