Десек те, Оңтүстiк баламалы энергия көздерi бойынша әлеуеттi өңiр болып есептеледі. Облыс аумағынан 122 өзен ағады, 41 су қоймасы бар. Яғни баламалы энергия көздерін дамыту мүмкіндігі мол. Бүгінде осы бағытта ауқымды жұмыстар атқарылуда.
Болашақтың энергетикасы туралы бастаманы Елбасы «Қазақстан-2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында көтергені мәлім. Осы бастама бойынша «жасыл экономикаға көшу» жөніндегі тұжырымдама бекітілді. Мемлекет басшысы, сондай-ақ биылғы «Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері» Жолдауында 2030 жылға қарай Қазақстандағы баламалы энергия үлесін 30 процентке жеткізу міндеті қойылғанын айтып өтті. «Жасыл» технологияларға инвестиция салу үшін бизнесті ынталандыру маңызды екенін де атап көрсетті. Баламалы энергия көздерін дамыту облыс әкімінің басты назарында.
Мысалы, облыс әкімі Жансейіт Түймебаевтың Еуропа қайта құру және даму банкінің Қазақстандағы директоры Агрис Прейманиспен кездесуінде өңірдің ауыл шаруашылығы секторының мүмкіндігі де, әлеуеті де мол екендігі айтылды. Бұл орайда Агрис Прейманис, баламалы энергия көздері, соған қатысты жобалар инвесторлардың назарын жиі аударатынын атап өтті. Облыс әкімінің «Tree Energy» ЖШС-нің басшысы Жанболат Мұзбаевпен кездесуінде де тараптар баламалы энергия көздерін ауыл шаруашылығы саласына кеңінен қолдану мәселесін талқылады. Оңтүстікте үздіксіз жел соғып тұратын аймақтар баршылық. Жел энергиясының басқа энергия көздерінен экологиялық және экономикалық артықшылықтары көп. Осы орайда Ж.Түймебаев өңірде жел күшімен алынатын электр энергиясы қуатын кеңінен және мол өндіруге болатынын айта келе, алдағы уақытта тұрақты пайдалану үшін жел энергиясы көздерімен кешенді түрде ұштастыру идеясын облыс әкімдігі толығымен қолдайтынын білдірді.
Баламалы энергия көздерін көбейту мақсатында облыста бірқатар жобалар жүзеге асырылуда. Мысалы, Төлеби ауданында қуаты 2,5 МВт «Кеңес» шағын су электр стансасының, Сарыағаш ауданында жалпы қуаты 5 МВт болатын екі шағын су электр стансасы, сонымен бірге «Жылға» ауылында қуаты 20 МВт күн электр стансасының құрылысы басталады. Жалпы, алдағы уақытта баламалы энергия көздерін дамыту бойынша Төлеби ауданында 20 МВт электр энергиясын өндіретін ірілі-ұсақты 10 су электр стансасы салынбақ. Бұдан бөлек, Мақтарал ауданы Жетісай қаласы маңында күн электр стансасы құрылысын жүргізу жоспарда тұр. Жобаға 10,7 га жер бөлінген, қуаты 4,8 МВт. Бүгінгі таңда рұқсат беру құжаттамалары әзірленіп, құрылыс жұмыстары қараша айында басталады деп жоспарлануда.
Жобаға германиялық «NwComp Solar GmbH» компаниясы 7 млн еуро инвестиция құйып отыр. Ал Мақтарал ауданындағы екінші жобаның инвесторы – голландиялық VTK Investments B.V компаниясы. Ауданнан 100 МВт күн электр стансасын салу бойынша екіжақты меморандумға қол қойылған. Жоба құны – 150 млн еуро. Сондай-ақ Бәйдібек ауданы Жүзімдік елді мекенінде «Ветропарк Жүзімдік» ЖШС қуаты 40 МВт болатын жел электр стансасының құрылыс жұмыстарын бастайды. Ауданда шетелдік «Emperial Renewabie Energy» ЖШС-і (қуаттылығы 100 мВт) және «KK-Kiunsen» (қуаттылығы 210 мВт) кәсіпорындары жобалу сметалық құжаттарын әзірлесе, аталған саладағы жұмыстарды ағымдағы жылы толық аяқтау жоспарланып отыр. Арыс қаласында қуаты 14 МВт болатын күн электр стансасын салу да биылға жоспарланған. Ал Отырар ауданында «Промондис» ЖШС қуаты 35 МВт күн электр стансасының жобалау құжаттары әзірленіп, мемлекеттік сараптаманың оң қорытындысы алынған болатын. 100 гектар жер телімі бөлінген жобаны кезең-кезеңімен іске асыру көзделуде.
Ғалымжан ЕЛШІБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
