Жақында Ирландияның Дублин қаласында футболдан 2020 жылғы Еуропа чемпионатының іріктеу кезеңіне жеребе тарту рәсімі өтті. Жеребе қорытындысы бойынша Қазақстан құрамасы ФИФА рейтингінде көш бастап тұрған Бельгия, Ресей, Шотландия, Кипр және Сан-Марино құрамаларымен бірге I тобына түсті. Еуропа чемпионатының іріктеу кезеңі 2019 жылдың наурызы мен қараша аралығында өтеді. Қазақстан құрамасы алғашқы және соңғы ойынын Шотландия футболшыларына қарсы өткізеді. Астанадағы ойын 2019 жылдың 21 наурызы күні «Астана Арена» стадионында өтсе, қарымта кездесу 21 қарашаға жоспарланған.
Енді топтағы құрамаларға жеке-жеке тоқталып, қарсыластарымыздың қарымын рет-ретімен саралап көрсек. Топтағы алғашқы ойынды өз алаңымызда Шотландия құрамасымен өткіземіз. Тарихқа көз жүгіртер болсақ, Қазақстан футболшылары бұл құрамамен бұрын-соңды кездесіп көрмеген. Қараша айының қорытындысы бойынша Шотландия ФИФА рейтингінде 38-орынға жайғасқанымен, ауыз толтырып айтарлықтай жетістігі жоқ. Дегенмен 2 рет әлем және 8 рет Еуропа чемпионаттарына қатысып, топтық кезеңнен әрі аса алмаған. Футболшыларының көбісі, Шотландия және Англия чемпионаттарында доп тебеді. Клубтық деңгейде Қазақстан мен Шотландияның жолы жиі түйісіп тұрады. «Селтик», «Абердин» сияқты командалары Қазақстанға бірнеше рет келген. Енді ұлттық құрамаларымыз алғаш рет бір-бірімен жолықпақ.
Екінші кездесуді де өз жерімізде өткізіп, «Астана Аренада» Ресей құрамасын қабылдаймыз. Ресей құрамасы биыл өз елдерінде өткен әлем чемпионатында ширек финалға дейін жетіп, өздерінің тарихи нәтижесіне қол жеткізді. Станислав Черчесовтың шәкірттері жуырда ғана аяқталған Ұлттар лигасында да нәтижелі ойын көрсетті. 4 ойынның екеуінде жеңіске жетіп, 1 ойында тең түсіп, 1 ойында жеңіліске ұшырады. Ресей құрамасы қазіргі таңда ФИФА-ның рейтингінде 41-орынға орналасқан.
Бұған дейін екі құрама 2008 жылы және 2015 жылы 2 рет жолдастық кездесу өткізген. Яғни, Астанадағы кездесу алғашқы ресми матч болмақ. 2008 жылы Мәскеуде өткен алғашқы ойында 6:0 есебімен жеңілсек, 2015 жылы Химки қаласындағы матчта 0:0 есебімен тең түскенбіз. Бір қызығы екі құраманың қатарында да өзге елдің, яғни «бауырға басқан» ойыншылар жетерлік. Ресей құрамасындағы бразилиялық Марио Фернандес, Ари, Гильерме, неміс Константин Рауш пен Роман Нойштедтер Ресей азаматтығын алып, осы елдің құрамасында ойнап жүр.
Үшінші турды сырт алаңда топтың көшбасшысы саналған Бельгия құрамасына қарсы өткіземіз. Биылғы әлем чемпионатында қола жүлде жеңіп алған Бельгия ФИФА рейтингінде көш бастап тұр. Бүгінге дейін Қазақстан мен Бельгия құрамалары ресми ойында 4 рет кездескен. 2008 жылғы Еуропа чемпионатының іріктеуінде екі рет жолығып, екі ойында да тең түскен болатынбыз. Ал 2012 жылғы Еуропа чемпионатының іріктеу кезеңіндегі екі ойында да ұтылып қалдық. Астанадағы ойында 0:2 есебімен жеңілсек, сырт алаңда 4:1 нәтижесімен есе жібердік.
Төртінші турды Астанада Сан-Марино құрамасымен өткіземіз. Ресми көрсеткіш бойынша Сан-Марино топтағы аутсайдер команда саналады. Себебі, ФИФА рейтингіндегі ең соңғы 211-орында тұр. Дегенмен қай құрама мықты екенін рейтинг емес, алаңдағы 90 минуттық кездесу анықтайтыны белгілі. Сан-Марино мен Қазақстан бұған дейін кездесіп көрмеген. Топтағы бесінші кездесуді Кипрге қарсы өткіземіз. ФИФА-ның рейтингінде 86-орынға жайғасқан құрамамен тек жолдастық кездесуде ғана кездескенбіз. Екі матчта да Кипр жеңіске жеткен. Алғаш рет 2004 жылы халықаралық турнирде 2:1 есебімен жеңілсек, былтыр Ларнакада өткен ойында Кипрға 3:1 нәтижесімен есе жібердік. Қорыта айтқанда, Қазақстан құрамасы топтағы 5 команданың ішінде Бельгиямен ресми матч өткізсе, Сан-Марино құрамасымен мүлде кездесіп көрмеген. Осыдан-ақ бас бапкер Станимир Стоиловтың нағыз сыналар шағы алда екенін бағамдай беруге болатын сияқты.
Бас бапкерлер не дейді?
Станимир Стоилов, Қазақстан ұлттық құрамасының бас бапкері:
– Жеребенің қорытындысына көңілім толады. Біздің топтағы әр қарсыласқа салмақты дайындалу қажет. Іріктеу кезеңінің ойындары қызықты өтеді деп ойлаймын. Топтың үздігі – Бельгия құрамасы. Ресей құрамасы да өз үйінде өткен әлем чемпионатында жақсы нәтиже көрсетті. Топтағы кез келген құрама көпшілік күтпеген нәтижеге қол жеткізуі мүмкін. Ол Қазақстан құрамасы болғанын қалар едім.
Станислав Черчесов, Ресей құрамасының бас бапкері:
– Тең дәрежедегі қарсыластар түсті. Олардың арасында Бельгияның ерекшеленетіні айқын. Барлық команданы мұқият зерттеу керек, өйткені соңғы жылдары жолымыз түйіспеді. Әрине, Бельгиядан басқасын.
Роберто Мартинес, Бельгия құрамасының бас бапкері:
– Алты командадан тұратын топқа түстік. Қазақстанға алыс сапар күтіп тұр. Сан-Марино жақынырақ. Ресей құрамасы әлем чемпионатында жақсы ойнады. Шотландиямен ойын қызық болмақ. Олар Ұлттар лигасының тобында жеңіске жетті. Жанкүйерлер үшін барлық ойын қызықты болады деп үміттенемін. Оңай қарсылас жоқ.
Алекс Маклиш, Шотландия құрамасының бас бапкері:
– Ұзақ сапар және тартысқа толы ойындар күтіп тұр. Әсіресе, Бельгия құрамасына қарсы. Ойындардың арасында демалатын уақыт болады деп ойлаймын. Топтағы қарсыластар мықты. Босаңсуға болмайды.
Ран Бен-Шимон, Кипр құрамасының бас бапкері:
– Әр топтағы ойын қиын. Үлкен командалардың үлкен мақсаттары бар. Ал кішкентай командалардың арманы болады. Сол арманның орындалғанын қалаймыз. Қазақстанның «Астана» футбол клубының соңғы жылдардағы ойындарынан хабардармын. Бапкер Станимир Стоилов туралы білемін. Біздің топта оңай ойын болмайды. Астана – керемет қала. Ойынды асыға күтеміз.
Франко Варрелла, Сан-Марино құрамасының бас бапкері:
– Бельгия құрамасы соңғы жылдары керемет ойнымен көзге түсіп жүр. Шотландия, Ресей және Қазақстан құрамаларының дайындықтары мықты. Ұлттар лигасында Беларусь және Молдова құрамаларымен өткізген ойыннан кейін қай бағытта жұмыс істеу қажет екенін білеміз. Біз үшін жаңа қарсыластар, жаңа тәжірибе. Қазақстан мен Кипр құрамалары бізден мықтырақ. Алайда, олардың ойындарына баға беру үшін толық мәлімет жоқ.
Әли БИТӨРЕ,
«Егемен Қазақстан»