АХҚО академиялық қаржы саласының түрлі бағыттары бойынша 215 грант бөлген екен. Осы грантқа қол жеткізген талапты жастардың бірі – алматылық Әділбек Рысқұлов.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің механика-математика факультетінің түлегі, қаржы саласына да маманданып, Ұлттық банктің магистратурасын тәмамдаған.
– «Алматы» өңірлік қаржы орталығында исламдық қаржыны дамыту басқармасында жұмыс істеп жүріп, үшінші мамандық ретінде Пәкістандағы Al-Huda Center of Islamic Banking and Finance университетін тәмамдадым. Мамандығыма қатысты негізгі кәсіби жолым осыдан кейін басталды, – дейді қаржыгер.
Түрлі банктер мен сақтандыру мекемелерінде еңбек еткен жас маман – қазіргі таңда «Al-Sakr Finance» АҚ исламдық қаржы компаниясында департамент бастығы. Әділбек басқаратын департамент тәуекел менеджменті мен шариғат талаптарының сақталу мәселелеріне жауап береді.
Қаржы саласында біраз тәжірибе жинаған, сарапшы ретінде де танылып қалған маманның халықаралық сертификатқа не үшін қызығушылық танытқанын сұраған едік.
– Ұлттық банк магистратурасының түлегі болғандықтан, халықаралық кәсіби сертификаттардың қаншалықты маңызды екенін жақсы білемін. Былтыр АХҚО бюросы жайлы естіп, ойланбастан оқуға өтінім жаздым. Қазір 2 бағдарламаны: Ислам қаржысының тиімділігі (IFQ) мен Қаржылық тәуекелдер менеджментін (FRM) тәмамдадым, – дейді.
Айтуынша, алғашқы бағдарламаның емтиханында балдың 80 пайызын жинапты. Бұл ретте ислами қаржы саласына қатысты білімі мен 8 жылдық еңбек өтілінің көп көмегі тиіпті. FRM емтиханы біршама қиынға түскен.
– Бос уақытымның бәрін дайындықпен өткіздім. Тіпті, күнделікті тұрмыс-тіршілікті жиып қойдым десем болады. Отбасылы адам үшін бұдан асқан қиын дүние жоқ. Демалыс күндері, тіпті 8 сағаттан артық уақытты емтиханға арнадым. Егер жалпылай есептесек, апта сайын 40 сағаттан артық уақыт кетті, – дейді бұл туралы ол.
Қаржыгер Ислам банктерінің барлық принциптері шариғатқа сай келетінін айтады. Онда бірінші кезекте өсімқорлыққа тыйым салынған.
– Шариғатта кез келген қарыздың міндеттемелері оған қатысы бар талаптар тарапынан толық орындалуы тиіс. Егер клиенттердің бірі қандай да бір себеппен берешегін өтей алмаса, ислам компаниялары оның жағдайына түсіністікпен қарауға міндетті. Алайда, клиент жағдайы бола тұрып несиені өтемесе, бас сауғалауға тырысса, алаяқтық әрекеттер жасаса, онда компания сол елдегі заңнамалар мен шариғаттың негізінде сотқа жүгінуге, берешекті толығымен қайтарып алуға құқылы. Тағы бір айта кетерлігі, басқа банктер клиенттерге салынатын айыппұлдың неғұрлым көлемдірек болғанына мүдделі, себебі оны табыстың бір көзі ретінде қарастырады. Ал ислам банктері үшін айыппұл салу қарапайым тәртіптік шара саналады, оны банк қайырымдылық мақсатқа жұмсауға міндетті, – дейді қаржыгер.
Әділбектің пайымдауынша, адамның табысқа жетуінің кілті – өзіне жоғары талап қою және мақсатқа ұмтылу. Онсыз қандай да бір табысқа жету мүмкін емес. Ол алдағы уақытта Бюроның исламдық қаржы саласына қатысты бағдарламаларын оқуды одан әрі жалғастыруға ниетті.
Арнұр АСҚАР,
«Egemen Qazaqstan»
