Лауазымына қуат берер қайраткер
Жұма, 27 шілде 2012 7:29
Сәрсенбі күні Үндістанда жаңадан сайланған президент Пранаб Мукерджи қызметіне кірісті. Ол бұдан бес жыл бұрын сайланған елдің бірінші әйел президенті Пративха Патилді алмастырды.
Басқа жердегідей сол таққа отыруға даңғаза дайындық жасалған жоқ. Сайланғанына 2-3 күн болған Мукерджи бұрынғы президенттің өкілдігі біткен күні, 25 шілдеде қызметіне кірісті де кетті. Жалпы, бұл елде президент сайлауының да тауқыметі оншалықты көп емес. Ол ел парламенті палаталарының депутаттарының, штаттар мен одақтық аумақтар заң шығарушы жиналыстары мүшелерінің басқосуында сайланады. Жаңа президентті 4659 депутат, сайлауға қатысқандардың 69 пайызы қолдады.
Жұма, 27 шілде 2012 7:29
Сәрсенбі күні Үндістанда жаңадан сайланған президент Пранаб Мукерджи қызметіне кірісті. Ол бұдан бес жыл бұрын сайланған елдің бірінші әйел президенті Пративха Патилді алмастырды.
Басқа жердегідей сол таққа отыруға даңғаза дайындық жасалған жоқ. Сайланғанына 2-3 күн болған Мукерджи бұрынғы президенттің өкілдігі біткен күні, 25 шілдеде қызметіне кірісті де кетті. Жалпы, бұл елде президент сайлауының да тауқыметі оншалықты көп емес. Ол ел парламенті палаталарының депутаттарының, штаттар мен одақтық аумақтар заң шығарушы жиналыстары мүшелерінің басқосуында сайланады. Жаңа президентті 4659 депутат, сайлауға қатысқандардың 69 пайызы қолдады. Үлкен сенім, үлкен жеңіс. Және ол жай келген жоқ, парламенттің бұрынғы спикері 64 жастағы Пурно Агиток Сангма бәсекеге түскен. Оның қартайды дейтіндей 77 жастағы қаржы министрі Мукерджиге қарағанда мүмкіндігі көптеудей сияқты көрінген. Бірақ үндістандық халық қалаулылары елдің саяси өміріне көптен бері араласып келе жатқан, қандай қызмет атқарса да, жаман аты шықпаған қайраткерге қол көтерді.
Рас, бұл елде президент қызметі мәртебесі кейбір елдердегіден біршама өзгешелеу. Нағыз билік үкіметтің, оның басшысының қолында. Ішкі-сыртқы саясатты жасайтын да, жүзеге асыратын да атқарушы билік. Президентке негізінен ресмилік, мемлекет атынан өкілдік білдіру міндеті жүктелген. Сөйтсе де конституция бойынша ол елдің бірінші азаматы, мемлекеттің басшысы, ұлттық қарулы күштердің Бас қолбасшысы саналады. Парасатқа жүгіне отырып, қызмет атқарса, оның елдің ішкі-сыртқы саясатына айтарлықтай ықпал етуіне мүмкіндігі бар. Мукерджидің жақтастары одан соны талап ететіні де анық.
Жақтастары дегенде, оны қазіргі биліктегі «Біріккен прогрестік альянс» (БПА) коалициясы ұсынды. Бұл коалицияның негізін елдің ең беделді саяси партиясы «Үндістан ұлттық конгресі» (ҮҰК) құрайды. Оның партияда да, үкіметте де, үлкен беделі мен ықпалы бар. Сондықтан да Мукреджидің президенттің қызметте де бұл салаларға араласуын ұлттық қажеттілік десе де болады. Және біраз сарапшылардың пікірінше, ол президент лауазымының мәртебесін өз беделімен жаңа биікке көтереді.
БПА биікте болған соңғы 8 жылда ол алдымен қорғаныс министрі, сонаң соң парламент төменгі палатасының спикері, одан кейін сыртқы істер министрі, ал бүгінгі күні қаржы министрі болды. Осы қызметтеріне қарап-ақ оның қайраткерлік ауқымын аңғарғандайсың, елдің осы саладағы саясаты, ондағы табыстары Мукерджидің атымен тікелей байланысты.
Мукерджидің президент болып сайлануы Үндістандағы саяси күштердің арасалмағын біршама өзгертті. ҮҰК партиясының Мукерджидей бір тұлғалы қайраткері тұлғалы лауазымды иемденіп, партияның беделі біршама көтерілді. Сонымен бірге бұл партияның ішкі құрылымы өзгеріп, жастармен күшейтілді деуге болады. Оны басқару Рахуль Гандиге жүктелмек. Айта кетейік, бұл атақты Индира Гандидің немересі, Раджип Ганди мен БПА-ның қазіргі жетекшісі Соняның баласы. Тектілердің тұяғы.
Халықаралық ауқымдағы сарапшылардың пікірінше де Үндістандай алып елдің басшылығына лайықты тұлға келді.
Мамадияр ЖАҚЫП, «Егемен Қазақстан».
