Аталған шараға 13 мемлекеттен келген 90 компания қатысса, оның ішінде Ресей, Әзербайжан, Тәжікстан, Армения, Қырғызстан, Түркия, Қытай, Иран, Польша, Бельгия, Латвия, Украина, Өзбекстан бар.
Шараның шымылдығын министр Арыстанбек Мұхамедиұлы ашып берді. Ведомство басшысы өз сөзінде көрмеге қатысушылар мен алыс-жақыннан келген кітапсүйер қауымды игі шарамен құттықтай келіп, маңызды мәдени жұмыстың рухани салмағына тоқталды. «Бұл – барлық мәдениет өкілдерінің ортақ мерекесі. Осындай халықаралық көрмелер оқырман мен қаламгерді жақын таныстырады. Сондай-ақ баспа ісіндегі жаңалықтар бір-бірін алмастырады. Ірі баспалар шағын баспалармен өз жетістіктерінің қыр-сырымен бөлісіп, тәжірибе алмасуға мүмкіндік бар. Жалпы, кітап – адам мен адамды ғана емес, үлкен өркениеттерді жақындастырады», деді министр А.Мұхамедиұлы. Сондай-ақ кітап жәрмеңкесінің ашылу салтанатында Әзербайжанның Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елшісі Рашад Мамадов, Мәскеудегі халықаралық көрме-жәрмеңкенің директоры Сергей Кайкин және Қазақстан Жазушылар одағының төрағасы, ақын Ұлықбек Есдәулет сөз сөйледі.
Негізінен кітап көрмесіне Қазақстанның «Алматыкітап», «Атамұра», «Мектеп», «Қазақ энциклопедиясы» баспаларынан бөлек, Ресейдің «Белый город», «Розовый жираф», «Универсалист», «Манн, Иванов и Фербер», «Самокат», «Кожаная мозаика» және өзге де мемлекеттердің жетекші баспалары қатысуда.
Халықаралық кітап көрме-жәрмеңкесінің негізгі мақсаты әрине, кітапты насихаттау, қолдау, қатысушы елдердің әдебиет мұрасын дамыту, оқырман мәдениетін қалыптастыру екені белгілі.
Өз кезегінде игі шараны ұйымдастырушы «Фолиант» баспасының директоры Нұрлан Исабеков қоғамда кітапқа көп мән беру керектігін айтады. «Бұл көрме-жәрмеңке жылда ұйымдастырылады. Келер жылға түрік ағайындардың көптеген баспаларын осы іс-шараға тартатын боламыз. Мәселен, үш жыл қатарынан Қытайдың баспасы өз өнімдерін осы көрмеге әкелді. Жыл басынан бастап дайындық жұмыстарын жүргізіп, жан-жаққа хабарлаймыз. Көршілес Ресейдің көптеген кітаптарын осы көрмеден көруге болады. Мұндай дүбірлі, думанды шара өткізу арқылы бүгінгі қоғамның бетін кітапқа бұруға септігіміз тисе деген ниетіміз бар. Түптеп келгенде, біздің ең басты мақсат – кітапты өткізу емес, өнімді көрсету, отандық баспаларды ынталандыру», дейді «Фолиант» баспасының басшысы.
Еліміздегі ең елеулі шара туралы «Қытай халық университеті баспасының» менеджері Диано Гао кітап көрмесіне қатысу арқылы екі елдің мәдениеті мен ғалымдары арасындағы ғылыми кітаптарды өзара алмастыру үрдісі жақсы жолға қойылатынын сөз етті. «Бұл баспа – Қытай Халық Республикасы құрылған күнінен бастап университеттің алғашқы баспасы. 2018 жылы баспамыз жалпы құны 1 млрд юань болатын 3000 кітап шығарды. Кітап жинақтарын, баспа басылымдарын, аудио, сандық және интернет басылымдарын, сондай-ақ алуан түрлі медиа-қызметті біріктіретін ірі кешенді баспа. Сонымен қатар ол – Қытайдағы түрлі мемлекеттік марапаттар мен сыйлықтарға ие болған баспалардың бірі. Көрмеге үшінші рет қатысып отырмыз. Осы жолы 100-ден аса кітабымызды алып келдік. Жыл сайын осы көрмеге қатысатын еліміздегі баспагерлердің айтуынша, қазақстандық оқырмандардың сұраныстары мен қызығушылығы өте жоғары. Осы жолы екі жаңа кітаптың тұсаукесері өтеді», дейді Д.Гао.
Ал «Татар кітап баспасының» директоры Ильдар Сагдатшин болса, татар кітап баспасы – ғасырлық тарихы бар Ресей Федерациясының ірі ұлттық баспаларының бірі екенін айтып, бұл көрмеге бірінші рет қатысып жатқанын жеткізді. «Фолиант» баспасы ұйымдастырушы ретінде бізді төртінші жыл қатарынан шақырды. Жыл сайын 200-ден астам кітап шығарамыз. Жалпы тиражымыз – 500 мың. Оның ішінде оқулықтар, көркем-әдеби, тарихи және балаларға арналған кітаптар бар. 200 кітапты жылына бөлсек, күніне бір кітаптан шығарамыз. Жыл сайын Қазақстанның елордасында өтетін кітап көрмесіне зор ризашылықпен қатысып жатырмыз. Тіліміз – ұқсас, тарихымыз – бір. Татарстанда кітаптар ешқашан қоймаларда шаң басып жатқан емес. Шығарып үлгермей жатып, кітап тиражын көбейтуге қатысты оқырман сұранысы артады. Қазақстанда 250 мың татар халқының өкілдері тұрады», дейді ол.
Көрмеге келушілерді төрт күн бойы 150-ден астам шара мен жаңа кітаптардың таныстырылымы күтіп тұр. Шара барысында авторлармен, суретшілермен, полиграфистермен кездесулер өтуде.
Жәрмеңкенің бірінші күнінде белгілі ақын, Қазақстан Жазушылар одағының төрағасы Ұлықбек Есдәулеттің «Біздер де ғашық болғанбыз» атты жаңа кітабы таныстырылды. Ұлттық академиялық кітапхана ұйымдастырған шараға еліміздің танымал ақын-жазушылары қатысты. Тұсаукесерде сөз сөйлеген алаштанушы Тұрсын Жұртбай қазіргі заманда адамның, оның ішінде жазушылардың бір қуанышы болса, ол – осы кітап көрмесі екенін айтты. «Бұл тек кітаптың ғана емес, осы жердегі барлық жазушының, ақынның ішкі жан-дүниесінің көрмесі. Ал осы көрмені Ұлықбектің кітабы ашып отыр», деді ғалым.
Көрме-жәрмеңкеде сонымен қатар Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің ректоры Ерлан Сыдықовтың «Шәкәрім» атты кітабының тұсаукесер рәсімі өтті. Жиынға қатысушылар автордың «Шәкәрім» еңбегіне қатысты ой-пікірлерін білдірді. Өз кезегінде сөз алған Е.Сыдықов биыл осы кітаптан бөлек, «Құнанбай» атты еңбегі Ресей елінен «ЖЗЛ» сериясы бойынша жарық көретіндігін айтып, оқырмандардан сүйінші сұрады.
Сондай-ақ Жастар жылы аясында жәрмеңке жас авторлардың қатысуымен «Ашық әңгіме» атты ақындық марафон, кітаптық әңгімелесу (book talks), әдебиет клубының отырысы, «Кітапты қалай тиімді оқу керек?» тақырыбына арналған шеберлік сыныптары, танымал ақын-жазушылармен автограф-сессия ұйымдастыруда. Олардың ішінде Бүкілресейлік балалар кітабы фестивалінің директоры және жазушы Юрий Нечипоренко, «Кит плывёт на север», «Совиный волк» кітаптарының авторы Анастасия Строкина да бар.
Көрме барысында 6 аталымы бойынша «Жылдың үздік кітабы» анықталады.
Мирас АСАН,
Ақмарал АҒЗАМҚЫЗЫ,
«Egemen Qazaqstan»
