INURA – 10 мыңға жуық ампермен, ұзақтығы 80 наносекунд және 400,000 эВ-қа дейін энергияны (протондар мен көміртегі иондары) беретін жоғары импульсті ион үдеткіші. INURA үдеткіші іргелі және қолданбалы зерттеулердің кең ауқымы үшін әзірленген көп мақсатты зерттеу кешені. Аталған үдеткіш арқылы құрылған иондық сәуле – түрлі қатты заттардың, соның ішінде наноматериалдардың құрылымдық модификациясы үшін бірегей және тиімді құрал. Бұдан бөлек, INURA үдеткіші жоғары қуатты иондық сәулелер физикасы және плазма физикасы сияқты салаларда жаңа ғылыми нәтижелер береді.
Үдеткішті іске қосу бойынша Назарбаев Университеті ғылыми-зерттеу тобының жетекшісі, университет Президентінің кеңесшісі, Қанат Байғарин INURA сөзі жүйелі жұмыстың толық атауынан (Innovative Nazarbayev University’s Research Accelerator) бастапқы әріптердің қосындысынан қысқартылып алынғанын айтты. «Екінші жағынан Нұра өзенінің атауы «Ай» сөзінің айшықталуымен өзіндік белгі ретінде жазылғандай. Нұра – Қазақстаннан бастау алатын еліміздегі ең ірі өзендердің бірі. INURA үдеткіші де – біздің мемлекеттен бастау алған тың жоба», деді топ жетекшісі. Оның айтуынша, ауқымды істің басы-қасында НУ Ғылым және технологиялар мектебінің ассистент-профессоры Александр Тихонов пен ғылыми қызметкері Марат Кайканов бар.
Қ.Байғарин INURA үдеткіші Білім және ғылым министрлігі қаржыландыратын ғылыми-техникалық бағыттағы бес жылдық «НУ-Беркли заттың, перспективалы материалдар мен энергия көздерінің сыни жағдайын зерттеудің стратегиялық бағдарламасын» жүзеге асыру аясында құрылғанын атап өтті. Ал аталған отандық университеттегі Астана ұлттық зертханасының аға ғылыми қызметкері Меңдіхан Хасенов үдеткіштің жоғары оқу орнындағы ең негізгі базалық құрал екенін жеткізді. Оның айтуынша, осы құрал түрлі қатты денелер мен жаңа материалдарға зерттеу жүргізуге жәрдемдеседі. «Бұл – халықаралық деңгейде атқарылған жұмыс. Біз әуелі Америкадағы Беркли ұлттық зертханасымен жұмыс бастадық. Сонан соң ресейлік Томск ұлттық зерттеу политехникалық университеті қосылды. Әр шетелдік жұмыстың жақсы жағын өзімізге алып, осында құрастырдық», дейді М.Хасенов. Ғылыми қызметкердің мәліметінше, зерттеу жүргізетін жұмыс кешенін әзірлеуге 3-4 жыл жұмсалыпты. Себебі америкалықтар берген кейбір дайын элементтерді құрастыру қиынға әрі қымбатқа түсетін болғандықтан, ресейліктермен бірігіп жұмысты жеңілдетуге біршама уақыт қажет болған.
