Алайда бұл сенім оңай іске аспасы мәлім. Алдымен ЕО мен Англияның ажырасуы туралы Брексит жоспарын парламент қолдаған жоқ. Сол үшін премьер-министр Тереза Мэй өзінің отставкаға кететінін де жариялаған. Ал Трамптың сапарына Лондон жұртшылығы белсенді қарсылық көрсетіп, 200 мыңдай адам көшеге шықты. АҚШ президентін мазақ еткен плакаттар мен үрленген шарлардың арасында оны Твиттер жазып отырған балақай бейнесінде көрсеткен мазақтар да болды. Бірақ қалай десек те, оны Британияның ханшайымы Елизавета ІІ қабылдап, лайықты құрмет көрсетті.
Дональд Трамп Англиядан кейін Ирландияның премьер-министрі Лео Варадкармен де кездесіп, келіссөз жүргізген еді. Осы кездесуде де ол Ұлыбритания мен ЕО-да қала беретін Ирландия арасындағы болашақ шекаралық кедергілердің тез енгізілуінен үмітті екенін айтып, оны АҚШ пен Мексика арасындағы проблемаларға теңеп, шалыс басты. Оған Ирландияның премьер-министрі Лео Варадкар іле жауап беріп, «екіжақты шекара – біздің бас тартқымыз келетін дүние сол» деген. Сөйтіп аңдамай сөйлеген Трамп дипломатиялық тұрғыдан тойтарыс алып қалды.
Дональд Трамптың сауда соғысын бастаған саясаты Қытайдың да Ресеймен жақындаса түсуіне оң ықпалын тигізіп, сайып келгенде, ол АҚШ-тың өз экономикасына соққы болып тигелі жатыр. Өйткені бұрын АҚШ-тан алып келген кейбір ауылшаруашылық өнімдерін, түрлі шикізаттарды Қытай енді Ресейден алуға бет бұрып, өз рыногын ашуды көздеп отыр.
Ресей Ғылым академиясы Қиыр Шығыс институтының директоры Сергей Лузяниннің айтуына қарағанда, «АҚШ-тың Қытайға қарсы жасап отырған сауда соғысы Ресей-Қытай қарым-қатынасының өзара іс-қимылын дамытуда жаңа мүмкіндіктер ашады». Оның пікірінше, бұл мүмкіндіктер агротехникалық кооперация, инвестициялық ынтымақтастық, өзара сауданы дамыту салаларын және Үлкен еуразиялық кеңістікті ЕАЭО шарттары және Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» бастамалары шеңберінде бірлесе игеруге жол ашады. «Біздің болжамдарымыз бойынша бұл мүмкіндіктер Ресей мен Қытай арасындағы тауар айналымын 27-30 пайызға дейін арттырып, 135-137 млрд долларға жеткізеді», дейді С.Лузянин.
Алайда осындай оптимистік болжамдармен қатар пессимистік сәуегейлік білдірушілер де Ресей қоғамында аз емес. Мәселен, экономика министрлігі АҚШ пен Қытайдың сауда соғысы кесірінен сұраныс төмендеп, Ресейдің шикізаттық емес экспорты азаюы мүмкін деген болжамдар айтқан. «Фридом Финанс» зерттеу орталығының сарапшысы Александр Овчинников сауда соғысының салдарынан Қытайдың сұранысы төмендесе, Ресейдің мұнай, көмір, темір, никель сияқты шикізаттар экспортының позициялары азаятынын айтады. «Ресейдің Қытайға экспорттайтын ауыл шаруашылығы мен орман шаруашылығы тауарлары және өңдейтін шикізаттары да азаяды», дейді тағы бір сарапшы Антон Покатович.
Екі елдің арасында АҚШ ықпалымен қалыптасып отырған осындай экономикалық жағдайда ҚХР Төрағасы Си Цзиньпин биылғы 5 маусымда Ресей Федерациясына ресми сапармен келді. Қытайдың «Синьхуа» агенттігінің хабарына қарағанда, ол «саудадағы протекционизмге қарсылығын көрсетіп, көпжақты еркін сауданың дамуын қолдап, ашық түрдегі әлемдік экономика құруды жақтайтынын білдіріп, Ресей Федерациясының президенті Владимир Путиннің шақыруымен Санкт-Петербургтегі халықаралық экономикалық форумның жұмысына қатысады». Агенттік Петербург форумын осы заманғы қауіп-қатерлер мен өзекті мәселелерге қарсы халықаралық диалог құруға мүмкіндік беретін әлемдегі жетекші алаңдардың бірі деп жоғары баға берген.
Осы арада сонау, Ельцин заманынан, яғни 1997 жылдан бері үзбей өткізіліп келе жатқан Петербургтің халықаралық экономикалық форумы жөнінде айта кетуге тура келіп тұр. Жыл сайын шамамен 120 елден 10 мыңға жуық адам қатысатын бұл шара Ресейдегі ең үлкен экономикалық форум болып есептеледі. 2005 жылдан бері мемлекет басшысының өзі үзбей қатысып келе жатқан форумға ресейлік және шетелдік ірі компаниялар басшылары, президенттер мен саяси көшбасшылар, үкімет басшылары мен министрлер, губернаторлар келеді. Форумның негізгі мақсаты – Ресей және басқа елдердің арасында бизнестің дамуына қарсы кедергілерді қалай еңсерудің жолдарын анықтау. Онда қатысушы елдердің үкімет, қоғамдық ұйымдар мен бизнес қауымдастығының өкілдері экономиканың дамуы мен көпжақты тиімді өзара ынтымақтастықтарды нығайту мәселелері бойынша пікір алмасып, жаһандық экономикалық тәртіптер парадигмаларының өзгеруін, әлемдік сауданың тұрақтылығын, жаһанданудың болашағын және т.б. өзекті мәселелерді талқылайды.
Бұл форумға Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев 2007, 2008, 2011 және 2016 жылдары төрт рет қатысқан еді. Басқа да ТМД мемлекеттерінің басшылары 2-3 реттен түгел қатысты, ал Қытай Халық Республикасының төрағасы бұған дейін бір-ақ рет, 2011 жылы ғана келген болатын. Ол кездегі төраға Ху Цзиньтао еді. Ал АҚШ президенттері бұл форумға бірде-бір рет келген емес. Әлемдегі үшінші экономика саналатын Жапонияның көшбасшысы Синдзо Абэ былтыр бірінші рет қатысты.
Си Цзиньпин мен Владимир Путин алдымен Кремльде кездесіп, екіжақты келіссөздер жүргізді. Кездесудің қорытындысы бойынша жасаған мәлімдемеде Си Цзиньпин «Қытай мен Ресей қатынасы қазір өз дамуының үздік кезеңін бастан кешіп отырғанын» айтты. Ресей президенті Владимир Путин АҚШ пен Қытай арасындағы кикілжіңнің үдей түсуі аясында Мәскеу мен Бейжіңнің әріптестігі «өте жоғары деңгейге жетіп отыр» деп жариялады. Сонымен бірге ол барлық әлемдік мәселелер бойынша Ресей мен Қытайдың ұстанымдары жақын екенін атап өтті.
Екі көшбасшының кездесуі туралы ақпарат жазған Ресей президентінің ресми сайты «Кремлин ру» да бұл кездесу туралы ең жақсы, ең жылы сөздерін де аяп қалмапты. Екі алып елдің де ортақ қарсыласы үшінші алып болып отырғанда өзара жақындасу жолында екі жақ аянып қалмайтын секілді.
Ал Қытайдың «Синьхуа» агенттігі Си Цзиньпин сапары алдында жазған деректерінде Д.Трамптың кикілжіңі салдарынан 2019 жылғы сауда көлемі 2,7 пайызға төмендеу болжамы бар екенін айтқан. Сонымен бірге оның унилатерализм (біржақты доктрина) мен протекционизмінің кесірінен АҚШ бүкіл әлемде кикілжіңдер тудыруға себеп болып отырғаны айыпталған.
