Қоғам • 08 Тамыз, 2019

Өндірісте опат болғандар көп

792 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Елімізде өндіріс апатынан болатын кісі өлімі мен жарақат алу оқиғалары азаймай тұр. Мәселен, жыл сайын 1500 азамат жазатайым оқиғаға ұшырап, 200-дей адам көз жұмады екен. Бұл туралы арнайы брифингте Нұр-Сұлтан қаласы кәсіподақ орталығының төрағасы Тастанбек Есентаев айтты.

Өндірісте опат болғандар көп

Ел аумағында қауіпті өндіріспен 1,8 мың кәсіпорын және ұйым айна­лысады. Соңғы 12 жылда Қазақстанда 2500 өндірістік апат орын алған. Соның салдарынан 1680 адам зардап шегіп, 3018-і қаза тапқан. Жыл сайын жұмыс орнындағы апаттың кесірінен 260-тан аса адам түрлі деңгейде жара­қат алады. Бас шаһарда биыл 28 өнді­рістік жарақат тіркеліп, 26 қыз­мет­кер жапа шеккен. 7 жағдай адам өлі­мімен аяқталған.

– Мұның басты себебі неде? Осы жағдайды зерттеп, саралай келе көбісіне жұмыс берушілер кінәлі екені анықталды. Өйткені жұмыс орындарында қызметкерлерге дұрыс жағдай қарастырылмаған. Еңбек қа­уіпсіздігі сақталмайды және бұл туралы жөнді түсіндірілмейді. Көп­те­ген ұжымда өндірістік кеңес берілмейді десек те болады. Бұл да жағым­сыз динамикаға әсер беріп отыр. Өкі­нішке қарай, еңбек туралы заң­да да өндірістік кеңес құру туралы ескерусіз қалған. Ал оның мақсаты – жұмысшылардың еңбек қауіпсіздігін қорғау, денсаулығын сақтау және нығайту. Міне, осы іс қолға алынбайынша, жұмысымыз алға жүрмейді деп есептейміз. Неге десеңіз, өндірістік кеңес арқылы жұмысшылардың қауіпсіздігін сақтаумен қатар, еңбек өнімділігін арттыруға жол ашылады, – дейді Т.Есентаев.

Елордалық кәсіподақтар орта­лы­ғы­ның басшысы бүгінде өндірістік кеңесті құру жұмыс берушілердің өз еркінде екенін айтты. Сол себепті еңбек рефор­ма­сын­дағы осы олқылықты түзету күн тәртібіндегі мәселе.

– Заңға өзгеріс енгізу қажет. Біз ұсыныс жасап жатырмыз. Жыл басынан бері салалық кәсіподақтармен бірлесіп, 100-ден аса кездесу өткіз­дік. Жұмысшылардың талаптарына қанықтық. Жоғарыда атап өткенімдей, көп жерлерде жұмыс берушілер қызметкерлеріне еңбек қауіпсіздігін түсіндіру жұмыс­та­рын жүргізбейді. Әлбетте, үлкен ұйымдарда ол сақталған. Алайда, қосалқы мердігерлік компанияларда бұл талап ескерілмей жатады. Жазатайым жағдайға ұшыра­ғандардың дені мердігер ұйым­дар­дың жұмысшылары. Осыны еске­ріп, астанада арнайы оқу курсын өткіздік. Шамамен 4 мыңдай адам қам­тылды, – деді Т.Есентаев.

Сондай-ақ отандық кәсіподақтар өкіл­дері сырттан келетін жұмыс ка­др­ларының ағынын қысқартуға бай­ланысты ұсыныстарын біл­дірді. Атап айтқанда, елге келген шетелдік маман­дарға жұмыс істетуден бө­лек, оларды отандастарымызды өз саласы бойынша үйретуге мін­дет­теу қажет дейді белсенділер. Сөйтіп Қазақстан аза­маттары келім­сек­тер­дің орнын алмастырады деп санайды Т.Есентаев.

Айта кетейік, статистикаға сәй­кес, жылма-жыл өндірістік апат­тың сал­дарынан жаһан бойынша 3 млн-ға жуық адам өлім құшады. Бұ­дан әлемдік экономикаға келтірілген залал көлемі ішкі жалпы өнімнің
3,94 %-ын құрайды.