Жедел дәрігерлік қызметтің сапасын арттыру мақсатындағы өзгерістер күн тәртібінде тұрған болатын. Өйткені елімізде «Жедел жәрдем» қызметінің сапасы мен оның салдарынан орын алған бірқатар келеңсіз жағдай аталған салаға жаңа реңк беру қажеттігін ұқтырды. Мәліметтерге сүйенсек, Қазақстанда «Жедел жәрдем» қызметіне қоңырау шалушылар саны бір тәулікте 2 жарым мыңға жуықтаса, жыл сайын шақырту көлемі артып келеді. Мысалы, 2017 жылы 7 миллион 800 шақырту түскен. Алайда елімізде заманауи жабдықталған жедел жәрдем көліктері жетіспейді.
Маңғыстауда «Жедел жәрдем» жайы қалай?
Халқының саны арта түскен Маңғыстау облысында дәрігерлік қызмет, денсаулық сақтау қызметі сапасын жан-жақты жетілдіру – өзекті тақырып.
«Жедел жәрдем» қызметіне қатысты сан алуан пікірлер мен өкпе-реніштер де айтылмай қалмайды. Сала қызметіндегі ахуал туралы «Өңірлік коммуникациялар қызметі» алаңында өткен брифингте Маңғыстау облыстық жедел жәрдем стансасы директоры Рақымжан Елтаевтан білдік.
Оның айтуынша, 2019 жылдың 10 айында Маңғыстау облысы бойынша жедел медициналық жәрдем қызметі 233 460 шақырым жол жүрді. 2019 жылдың 10 айының қорытындысы бойынша шұғыл медициналық көмек көрсетудің екі деңгейлі моделін енгізу нәтижесінде пациентке жету уақыты айтарлықтай қысқарған, мысалы 2018 жылмен салыстырғанда 2019 жылдың шілде айында науқасқа келу уақыты 25-тен 18 минутқа дейін қысқарған екен.
– Шұғыл медициналық көмек көрсетудің халықаралық стандарттарын енгізу жалғасты. Осылайша 2018 жылмен салыстырғанда медициналық көмек көрсету сапасын арттыру параметрі 2019 жылдың 10 айында сәтті реанимация көрсеткіші 20,9%-ға артты, 2018 жылы бұл 15%-ды құрады. 2017 жылмен салыстырғанда 2019 жылдың 10 айында 245 өлімге төмендеді, – деді Р.Елтаев.
Жүргізілген жаңғыртудың тағы бір нәтижесі – созылмалы аурулары бар пациенттерге емханалар қызметінің жақсаруы. Бұл туралы созылмалы аурулардың асқынуы себебінен жедел жәрдемді шақыру жағдайлары санының төмендеуі куәландырады. Жыл басымен салыстырғанда желтоқсан айының соңында осындай шақырулар саны 55410 оқиғаға қысқарған.
– «103» қызметінің материалдық-техникалық базасы күшейтілді. 2018 жылмен салыстырғанда 2019 жылдың қорытындысы бойынша медициналық жабдықтармен жабдықтау 20%-ға артып, 70%-ды құрады. 2017-2018 жылдармен салыстырғанда GPS-навигациямен жабдықтау жағдайы жақсарды. Көрсеткіш 2018 жылмен салыстырғанда 21,2%-ға артты және 2019 жылдың 10 айының қорытындысы бойынша 73,2%-ды құрады. Сондай-ақ санитарлық көлікпен қамтамасыз ету артты: 2019 жылдың 10 айының қорытындысы бойынша бұл 75%-ды құрады, – дейді Маңғыстау облыстық жедел жәрдем стансасының директоры Р.Елтаев. Сондай-ақ қанатқақты жоба шеңберінде стационарлардың қабылдау бөлімшелерінде мамандарды оқыту, стандарттарды енгізу, редизайн және қайта құру, материалдық-техникалық жарақтандыруды жақсарту сынды жаңа форматты жұмыс басталды.
«Жедел жәрдемнің» жолы неге бөгеледі?
Мекеме басшысы келтірген мәліметтер салада жасалып жатқан жұмыстардан хабардар етеді. Әрине, «біткен іске» қуана білген жақсы. Алайда тұрғындар арасында жедел медициналық қызметтің сапасына сын айтатындар жоқ емес. Уәж сол баяғы – кешігу...
Мекеме басшысы Р.Елтаевтың айтуынша, жарық жоқ және көше атаулары, үй нөмірлері, пәтерлерде домофондардың жұмыс істемеуі «Жедел жәрдем» қызметіне қолайсыздық тудырса, жолдардағы жүргізуші мәдениетінің сақталмауы жедел медициналық жәрдемнің қатысуымен болған жол-көлік оқиғасына әкеліп соғады екен. Сондай-ақ елді мекендердегі жолдардың сапасыздығы, түнгі уақытта көшелерді жарықтандырудың жеткіліксіздігі – алыс аудандардағы ғаламтор, ұялы байланыс қызметінің жеткіліксіздігі жедел медициналық қызмет бригадасының келу уақытын төмендетеді.
«Жедел жәрдем» қызметі қалада, аудан орталықтарында белсенді болғанмен, Маңғыстаудың алыс ауылдарында алаңдатарлық жағдай көп. Жаз мезгілінде Бейнеу ауданының алыс ауылына қыдырып барып аяқ астынан қатты сырқаттанған адамға «Жедел жәрдем» таба алмай дағдарғанымыз есте. Ауылдық әкімшілік құрылымына сай қимылдайтын көрші ауылдар бір-біріне сілтеп уақыт созғаны – науқасқа жанашырлықтың емес, қатып қалған «тәртіптің» маңыздырақ екенін ұғындырған. Демек, ауылдық жерлердегі аталған сала қызметін арттыру қажеттігі аңғарылады.
Маңғыстау облысы
