Нақты айтқанда, 450,9 мың жетісулық қалада тіршілік етсе, ауылдарды 1600 мың жан басы мекен етеді. Жалпы, 2019 жылы облыста демографиялық жағдай қалыпты деңгейді көрсетті. Яғни, бұрнағы жылмен салыстырғанда 1000 адамға шаққандағы табиғи өсім 18,4 адамға көбейіп, 9 ай аралығында ғана 37 781 сәби дүние есігін ашқаны анық. Ал 2019 жылдың осы мерзімінде дүние салғандар саны 10 020 адамды құрап, алдыңғы жылмен салыстырғанда 6,54 марқұмға азайған, ол кезде аймақта 10 043 адамның жаназасы шығарылған екен.
Статистикалық мәліметтерді сараласақ, 2019 жылдың басынан бері Жетісуға 83 301 адам көшіп келіпті. Бірақ өткен мерзімде облыста көші-қонның теріс айырмасы да қалыптасқаны байқалды. Мәселен, аймақтан ірге көтерушілер саны 99 090 адамға жетіп, көшіп келушілер санымен салыстырғанда 15 789 жанға көбейген. Бұл көрсеткіш арғы жылмен салыстырғанда 20,2 пайызға өсіп отыр. Көші-қон үдерісі негізінен ТМД елдеріне бағытталыпты. Яғни, Алматы облысынан көшіп кеткендердің 83 пайызының таңдауы көрші елдерге түскен. Ал осы ТМД аумағынан облысқа келушілер саны 67,4 пайыз шамасында екен.
Есесіне, Жетісуға бағытталған ішкі миграция үлесі басым. 2019 жылы елдің басқа өңірлерінен көшіп келушілер саны 14,5 пайызға ұлғайған. Жалпы, Алматы облысының аумағын мекендеген ел-жұрттың жалпы үлесі 2 млн 47 мың адамға жетті. Оның ішінде тұрғындардың 60 пайызы Алматы қаласының маңын мекен етеді екен. Яғни, мегаполиспен шектесетін аудандарда 1 млн 200 мың адам тіршілік етуде.
Айтпақшы, ел көлемінде жиі өтіп тұратын «Құқық тәртібі» арнайы шарасының нәтижесінде Алматы облысының аумағында көші-қон ережесін өрескел бұзған адамдар қатары да анықталуда. 2019 жылдың соңында олардың саны тоқсан екіге жеткен. Араларында шетел азаматы да бар.
– Еліміздің миграция заңына қайшы әрекет жасаған шетел азаматтарының кінәсі дәлелденді. Жеке басын куәлендіретін құжаты жоқ 34 адам арнайы ұстау орнына қамалды, 11 адам мемлекеттік шекарадан шығарылды. Жалпы, «Құқық тәртібі» арнайы шарасының аясында облыс аумағында құжат тәртібін бұзған 8 Эфиопия мен Сомали елінің азаматы, 2 түркиялық және 29 өзбекстандық анықталды, – деді облыстық полиция департаментінің өкілі Серік Үпиев.
Яғни, 2019 жылы Жетісуға заңсыз жолмен келген 1157 сырт ел азаматының жүріп-тұруына шектеу қойылған екен. Сондай-ақ виза ережесін бұзған 9,5 мың шетелдік анықталыпты. Жалпы, Алматы облысына келетін шетелдіктер ағыны жылдан жылға көбейіп отыр. Соңғы дерек бойынша бұл көрсеткіш бұрнағыдан 10,2 пайызға өсіп, келушілер саны 251 752 адамға жетіпті.
Алматы облысы