Royal Dutch Shell екінші дүниежүзілік соғыстан кейін алғаш рет дивидендтерді азайтты. Коронавирустық пандемиядан туындаған мұнай нарығындағы дағдарыс энергетика саласын өзгертуде.
Bloomberg атап өткендей, энергияны тұтыну тарихта болмаған құлдырауды бастан кешіп жатыр. Бұл Shell және мұнай өнеркәсібінің тарихындағы сәтсіздік сағаты деп бағалап жатыр сарапшылар. Компания FTSE-100 тізіміндегі ең ірі төлеуші болды, зейнетақы қорының миллиондаған инвесторларына сенімді кіріс берді.
«Дивидендтердің үштен екіге, акцияның 16 центке дейін азаюы, көптеген инвесторлар күткенінен әлдеқайда нашар. Бұл қиын күн, бірақ екінші жағынан бұл да мүмкін емес сәт», деді Shell бас директоры Бен ван Берден Bloomberg TV-ге берген сұхбатында.
Оның айтуынша, коронавирустық пандемия әлемдік энергияны тұтынудың ұзақ мерзімді өзгеруіне әкеледі, мұнайға деген сұраныс 2019 жылғы деңгейге қайта оралады деп айту қиын. Осыдан үш ай бұрын, Shell басшысы дивидендтің жоғары мөлшерін акционерлер үшін маңызды тарту деп атады және оны төмендетпейтінін айтты.
«Компания шешім қабылдады, өйткені ол энергияны тұтыну, баға және «кейбір активтердің өміршеңдігіне» байланысты «белгісіздік дағдарысына» тап болады» дейді Бен ван Берден.
Алғашқы үш айдағы табыстары төмен болса, екінші тоқсан одан да қиын болады деп күтілуде, өйткені әлемдегі шектеулер мұнайға деген сұранысты төмендетіп жатыр. Shell оның қайта өңдеу зауыттары мен химия зауыттары қуаттылықтарын шамамен 70% дейін төмендетуі мүмкін, ал мұнай мен газ өндірісі үштен бірге қысқаруы мүмкін деп ескертті. Бұған дейін British Petroleum және итальяндық Eni компаниясы кірістің айтарлықтай төмендеуі және қаржылық күйзелістің жоғарылағаны туралы жариялаған болатын. Американдық ExxonMobil өзінің дивидендтерін тоқтатты. Мұндай жағдай осыдан 13 жыл бұрын тіркелген болатын.
Bloomberg сауалнама жүргізген сарапшылар Shell ұзақ құлдырауға дайындалып, өзінің қаржылық жағдайын сақтағысы келетіндігін жоққа шығармайды. Болашақта мұны компанияға мобильді болуға мүмкіндік беретін оң қадам ретінде қарастыруға болады. Дивидендтердің азаюы оған шамамен 10 миллиард доллар үнемдеуге мүмкіндік береді. Қаңтарда компания акцияларды кері сатып алу бағдарламасының қарқынын бәсеңдетіп, биыл $ 25 млрд АҚШ долларына дейін төмендетті.
Наурызда ол пандемияның ауырлығы айқын болғандықтан, сатып алудың кезекті траншын жою туралы хабарлады. Shell компаниясының ағымдағы жылдың бірінші тоқсанындағы түзетілген таза кірісі 2,86 млрд долларды құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан 46%-ға аз.
Қазақстанда Қарашығанақ және Қашаған кен орындарын игеруге қатысады, мұнда ОПЕК + бойынша мәміле және республика қабылдаған міндеттемелер есебінен өндіріс төмендейді. Өткен жылы Shell шамамен 5 миллиард долларға бағаланатын Хазар және Қаламақас-Теңіз кеніштерін игеру жобасына қатысудан бас тартты.
