Облыс орталығындағы Кутузов-Жаяу Мұса көшелерінің қиылысында «Қолжетімді тұрғын үй-2020» бағдарламасы аясында жаңа тұрғын үйлер бой көтеруде. Яғни, еліміздің Тұрғын үй құрылыс жинақ банкінің салымшысы саналатын тұрғындар осы үйлерден пәтер алады. Егер тұрғын үйлер құрылысы мерзімінде аяқталса 400-ге жуық отбасы қуанышқа кенеледі.
Облыс орталығындағы Кутузов-Жаяу Мұса көшелерінің қиылысында «Қолжетімді тұрғын үй-2020» бағдарламасы аясында жаңа тұрғын үйлер бой көтеруде. Яғни, еліміздің Тұрғын үй құрылыс жинақ банкінің салымшысы саналатын тұрғындар осы үйлерден пәтер алады. Егер тұрғын үйлер құрылысы мерзімінде аяқталса 400-ге жуық отбасы қуанышқа кенеледі.
Ал жалпы, салынып жатқан бұл тұрғын үйлердің аумағы – 26 мың шаршы метр. Құрылыс жұмыстарына 2 368 миллион теңге қаражат бөлінген. Бұл күндері құрылыс алаңдарында «Құрылыс», «Керемет-ПВ» және «Жәрдем» серіктестіктерінің құрылысшы-жұмысшылары еңбек етуде. Салынып жатқан әр үйге бір мердігерден жауапты. Серіктестік басшыларының айтуынша, үй құрылысы Семейден, Екібастұздан, Қарағандыдан жеткізілген кірпіш, арматуралар сияқты отандық өнімдердің арқасында жүргізілуде. Мәселенің мәнісі сол, жеткізілетін құрылыс материалдарының бағасы құрылыс басталмас бұрын белгіленген алғашқы бағасынан қымбат көрінеді. Екіншіден, нағыз өз ісінің шеберлері – кәсіби құрылысшылар аз. Сондықтан, үй пайдалануға берілген соң-ақ, сапасыз құрылыс сыр бере бастайды. Жер телімдері жеткіліксіз. Облыс орталығына қарайтын Байдала, Долгое ауылдары маңында тұрғын үйлердің бәрін бір жерге тұрғызу емес, қаланы кеңейту мақсатында қолға алу жөнінде жоспар болған-ды. Әзірге тыныш. Қазіргі кезде облыс орталығындағы «Алюминийстрой» шағын ауданындағы апатты жағдайда тұрған 5 үй құлатылды. Жұмыс барысын бақылау үшін облыс әкімі Ерлан Арын да келді. Бір айдан соң жаңа үйлер кешенінің құрылысы да басталады делінгенімен, міне, күз де келді, әлі жұмыс байқала қоймайды. Ескі үйлерден тұратын «Алюминийстрой» шағын ауданын көшіру және оны қайта құруды кезең-кезеңмен жүргізу жоспарлануда. Жалпы, барлығы екі қабатты 160 үй бұзылмақ. Яғни «Сарыарқа» жаңа тұрғын үй кешенінің құрылысы алдағы уақытта 4 мың отбасын тұрғын үймен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. 50-ші жылдары салынған тұрғын үйлерден тұратын бұл ауданда енді «Сарыарқа» атты жаңа тұрғын үй кешенінің жобасын Үкімет қолдап отыр. Облыс орталығының келбеті мен көркін жақсарту мақсатында жаңадан бой көтеретін 12 қабатты үйлердің жобалау жұмыстарын жүргізу, инженерлік-коммуникациялық желілер тарту мақсатында 180 миллион теңге көлемінде қаржы бөлінбекші. Сөйтіп, аудандағы 160-қа жуық ескі, екі қабатты үйлер бұзылып, оның орнына көп қабатты 107 тұрғын үй бой көтермекші. Осы үйлерде тұрып жатқан 1272 отбасы бар. Тұрғындарды қала ішінде басқа жерге көшіру туралы қала әкімі Оразгелді Қайыргелдинов тиісті қаулы қабылдады. Алдымен екі қабатты 5 тұрғын үйдің тұрғындарын көшіру қолға алынды. Қаулыға сәйкес, көшірілетін 5 үйдің жер телімдері бірден мемлекет қажеттілігіне алынады. Қазірде оларға инженерлік желілер (электр қуаты, суық және ыстық су, жылу, канализация құбырлары) тартуға қаржы бөлінді. Бұл жаңадан салынатын зәулім үйлердің қажетті коммуникациялармен толық қамтылатынын білдіреді. Алғашқы көшірілген 5 үйдің иелеріне Амангелді-Лесной көшелері қиылысындағы әлеуметтік үйден уақытша пәтерлер берілді. Уақытша дейтін себебі, кейін тұрғындарға қазіргі ескі үйлердің орнына жаңадан бой көтеретін үйлерден пәтерлер үлестіріледі. Тұрғындарға берілетін баспананың аумағы ескі пәтерлердің көлеміне сәйкес болады.
Ал «Қолжетімді баспана-2020» бағдарламасы аясында салынатын жалдамалы баспаналарға құжат тапсырған тұрғындардың, әсіресе, жас отбасыларының көңілдерінде үміт пен күдік қатар жүр. Әрине, жас отбасылары арзан бағалы пәтерге қол жеткізуді ойлайды. Ал, облыс орталығындағы мұндай пәтерлердің саны шектеулі. Алдағы жылы берілетін тұрғын үйде 68 пәтер бар болса, оған 334 отбасы өтініш білдіріпті. Олардың әрқайсысы 2 және 3 бөлмелі пәтер алғылары келсе, бір пәтерге 7-8 отбасыдан келеді. Сегіздің бірі пәтер алады. Қалғандары келесі үйге құжат жинау кезеңін күтеді. Жасы 29-дан аспауы керек деге н шарты тағы бар. Қазақ жастары 1 бөлмелі пәтерден гөрі 2-3 бөлмелі пәтер алуды ойлайды. Өйткені, ертең 2-3 балалы болса, келімді-кетімді ағайыны бар дегендей 1 бөлме тарлық етері сөзсіз. Сондықтан, 2-3 бөлмелі пәтерлерге өтініштер көп түседі. Қаладағы Геринг-Минин көшелерінің қиылысында салынып жатқан үйдегі 68 пәтердің 34-і бір бөлмелі екен, онда осы санатқа құжат тапсырғандардың көпшілігі баспаналы болулары да мүмкін. Қалалық қаржы бөлімінің басшысы Қайыржан Сәрсекеевтің айтуынша,1 бөлмелі пәтерлерге 2 отбасыдан келеді.
Заңсыздыққа жол жоқ. Пәтер үлестіру балдық жүйе негізінде жүргізіледі. Өтініш берушілердің құжаттары іріктеліп, әр отбасының балы есептелгеннен кейін комиссия шешім қабылдайды. Комиссия құрамында нұротандықтар, жасотандықтар, бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері бар, – дейді Қайыржан Сәрсекеев. Енді жалдамалы баспана бөлісіне қатысатын жас отбасыларына қойылатын талаптар мен жиналатын құжаттар тізіміне қарайық. Отбасы қалада тіркеуде болуы шарт. Екіншіден, бағдарламада балл есептелгенде алдымен бала саны назарда болады. Үшіншіден, жас отбасының некеде тұрған әр жылына 5 балдан беріледі. Міне, жас отбасыларына арналған жеңілдіктердің түрі осындай. Сонымен қатар, елімізде ата-ананың қамқорлығынсыз қалған және жетім балалардың баспаналы болу мәселесі де айтылуда. Олай болса, облыста 2004 жетім бала бар десек, олар да тұрғын үй кезегіне тұра алады және Тұрғын үй құрылыс жинақ банкінің салымшылары бола алады деген сөз. Құрылыс басында «Нұр Отан» ХДП-ның партиялық бақылау бекеті жұмыс жасайды. Банк филиалының директоры Ботагөз Қамарова мемлекеттік бағдарлама арқылы баспаналы болғысы келетін тұрғындардың саны көбейіп келе жатқанын айтты. Жаңа үйлердің әр шаршы метрінің құны белгіленген баға көлемінде қалып отыр. Әрі нарықтағы баспаналар бағасынан арзан. Орташа жалақы көлемі ескерілген. Сондықтан, алдағы уақытта облыс орталығында салынатын тұрғын үй құрылысы екі есеге көбейеді, қолжетімді баспанаға қол жетеді деген сөз.
Фарида БЫҚАЙ,
«Егемен Қазақстан».
Павлодар облысы.
