Рустам Қарағойшин сөз басында «Бәйтерек» холдингі өзінің еншілес ұйымы – «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры арқылы жүзеге асырып жатқан «Бизнестің жол картасы-2025» мемлекеттік бағдарламасының аралық нәтижелеріне тоқталды.
– Қазақстан бизнесі үшін қазіргі кезең өте қиын болып тұр. Коронавирус пандемиясына байланысты мәжбүрлі шектеу шараларынан бизнес тұралап, шығынға ұшырауда. Мұндай жағдайда «Бәйтерек» холдингі шағын және орта бизнесті қолдауға басымдық береді. Шағын және орта кәсіпкерлерге мемлекеттік бағдарламалар аясында да, өзіміздің бағдарламаларымыз аясында да көптеген қолжетімді құралдарды ұсынамыз. Бұл қолдау құралдарының көбі «Бизнестің жол картасы» мемлекеттік бағдарламасына шоғырланған. «Бизнестің жол картасы» Тұңғыш Президент – Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың тапсырмасы бойынша 2010 жылдан бастап жүзеге асырылып келеді. Бағдарлама тиімділігін дәлелдеп, қазақстандық кәсіпкерлердің нағыз көмекшісі екенін танытты. 2013 жылдан бері «Даму» қоры бұл бағдарламаны «Бәйтерек» холдингі құрамында жүзеге асыруда, – деді Р.Қарағойшин.
Ол «Бәйтерек» холдингі ең бірінші кезекте қаржыландыру қалалық және ауылдық кәсіпкерлер үшін бірдей қолжетімді болуы керектігін, бұл азаматтарға жаңа бизнесін ашып қана қоймай, бұрынғы кәсібін дамытуға мүмкіндік беретінін айтты. Ондағы мақсат – өңдеу өнеркәсібінің өнімін ұлғайту. Бәсекеге қабілетті жаңа өндірістерді көбірек құрып, халықты шағын және орта кәсіпкерлік жұмысымен қамтуды көздейтін холдинг бұл мақсаттарға жоспарға сай қол жеткізіп келеді.
Қазіргі таңда шағын және орта бизнесті қолдау құралдарының ішінде сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау құралы сұранысқа ие болып отыр. 2020 жылғы 1 тамыздағы жағдай бойынша «Даму» қоры 2010 жылдан бері бағдарламаның үш бағыты бойынша 2,8 трлн теңге сомасына 16311 жобаны субсидиялады. Оның ішінде 2018 жылы жалпы кредит сомасы 173 млрд теңгеге – 1 432 жоба, ал 2019 жылы жалпы кредит сомасы 154 млрд теңгеге – 2 402 жоба қолдау тапты. Қолдау көлемі жыл санап ұлғайып келеді.
– Мысалы, «ҮМІТ» томотерапия және ядролық медицина ауруханалық кешені» ЖШС бизнесті мемлекеттің қолдауы нәтижесінде Нұр-Сұлтан қаласында Радиотерапия және ядролық медицина емдеу-диагностикалық аурухана кешенін салды. Бұл Қазақстан мен Орталық Азиядағы бірегей кешен. Мұнда онкологияға шалдыққан науқастарды томотерапияның жаңа заманауи әдісі бойынша «TomoTherapy HD» жабдығын қолдана отырып емдейді. Осы әдіс арқылы қатерлі ісіктің барлық түрлерін, тіпті қазіргі уақытқа дейін радиосәулелендіру немесе хирургия көмегімен жою қиын болған түрлерін де емдеуге болады. Кешеннің құрылысын аяқтау мақсатында компания басшылығы екінші деңгейдегі банктен жылдық 13,5%-бен қарыз алды, оның 40%-ын мемлекет «Бизнестің жол картасы-2020» шеңберінде субсидиялайды, ал айырмасын кәсіпкер төлейді, кредит мерзімі – 5 жыл. Субсидияланатын жобалардың салалық құрылымында өңдеу өнеркәсібі (жалпы кредит сомасы 1,2 трлн теңгелік 4 444 жоба), көлік және қоймалау (сомасы 413 млрд теңгелік 3 629 жоба) жобалары басым. Көтерме және бөлшек саудадағы 286 млрд теңгелік 2 293 жоба, 144 млрд теңгелік 1 220 ауыл шаруашылығы жобасы бар, – деді Рустам Қарағойшин.
Оның айтуынша, өңірлер арасында Павлодар (жалпы кредит сомасы 190 млрд теңгелік 1 304 жоба) және Шығыс Қазақстан (жалпы кредит сомасы 179 млрд теңгелік 1 261 жоба) облыстары көш бастап тұр. Ақтөбе облысында 154 млрд теңгенің 1212 жобасы осындай қолдауға ие болды.
Шағын бизнесті мемлекеттік қолдаудың сұранысқа ие тағы бір шарасы – «Даму» қоры беретін кепілдік. Кәсіпкер бизнес ашуға немесе кеңейтуге кредит алатын кезде кепілзаты жеткіліксіз болcа, осы кепілдікті пайдалана алады.
– Біздің алдымызда кәсіпкерлер санын арттыру міндеті тұр. Қазір елдің жалпы ішкі өніміндегі шағын және орта бизнестің үлесі 30,8%-ды құрайды, ал 2025 жылға қарай бұл көрсеткіш 35%-ға дейін өсуі тиіс. Біз бес жыл ішінде осындай үлкен серпінді күтудеміз, – деген Рустам Қарағойшин кәсіпкерлерді жеке бизнесін ашу немесе дамыту үшін мемлекеттік қолдауға жүгінуден қорықпауға шақырды.
