Қоғам • 29 Қыркүйек, 2020

Волонтер жылы халықаралық шараға ұласа ма?

641 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Мейірімді жандардың игі істері адамзатқа аса ауыр сын түскен сәтте де толас­тамады. Әлеуметтік арақашықты сақтау, мейлінше үйде отыру секілді қатаң талаптарға қарамастан, ерікті азаматтар қолынан келген көмектен аянып қалған жоқ.

Волонтер жылы халықаралық шараға ұласа ма?

Қоғамдағы соңғы оқиғалар дүние жүзіндегі волонтерлік қозғалысқа жаңа серпін бергендей. Оған ат­қарылған тола­ғай еңбек дәлел бола алады. Мемлекет басшылары­нан бастап барлық сарап­шылар ара­мыздағы мейірімді жандар­дың пан­демия кезінде атқарған жұ­мы­сы мен күреске қосқан үлесін жо­ғары бағалап, алғысын жаудырды. Расымен, қоғам қыспақта қалғанда азамат­тық ұстанымы нық, моральдық құндылықтары жоғары азаматтардың риясыз әрекеті сүйсіндіреді.

Жақында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев халықаралық белді мінберлердің бірінен волонтер­лердің ерен еңбегін БҰҰ шеңберінде ескеруді, атап айтқанда волонтерлерді жұмыл­дырудың халықаралық жылын жариялауды ұсынды. Жалпы, мұндай бастаманың логикалық сипаты бар екенін аңғару қиын емес. Өйткені БҰҰ  «Волонтерлер жылын» осыған дейін де атап өткен еді. Ал дәл келесі 2021 жылдың осы мақсатқа арналуы неге қисынға келетінін қарап көрелік.

Ұйым алғаш рет 2001 жылды «Халық­аралық волонтерлер жылы» деп жария­лап, қозғалыстың қоғамдағы орнын бекітуге және одан әрі дамытуға сеп­тігін тигізген-ді. Бұл бастама бүкіл әлем­де өз уақытын басқаларға қызмет етуге арнаған миллиондаған жанның жетіс­тігін атап өтуге, өзгелерді волонтер бо­лу­ға шақыруға, мәртебесін бекітуге, өзара қарым-қатынасын ор­натуға және ын­таландыруға ба­ғыт­талған.

Бір жылдық жұмыстың нәтижесінде ұйым­дастырушылар волонтерлік қозға­лысты жаһандық деңгейде жаңғырту мүмкін болғанын атап айтты. «Өзгелерге көмектесемін деген риясыз тілекті жүйелей білсек, бейбіт әлем құрамыз. Біріккен Ұлттар Ұйымы мұраттары осы волонтерліктің негізінде қаланған» делінген ұйымның мәлімдемесінде. Бұл халықаралық беделді ұйымның құн­дылықтары қарапайым адами қа­сиеттерден құ­рылатынын байқатады. Ал кез келген қоғамды ізгі ниет алға жетелейтіні сөзсіз. Осы ұстанымды ту еткен мем­лекеттің де тасы өрге домаламақ.

2001 жылы 120-дан астам ұлттық комитет әлемнің 200 қаласында волон­терлікті ілгерілететін ауқымды жобаларды жүзеге асырды. Бұл қозға­лыс­ты адам тіршілігінің бір бөлігі ре­тінде қалыптастыруға дәл осы жыл үлкен серпін берді. БҰҰ қайырымды істі қоғамдағы кедейлікті, әлеуметтік теңсіздікті жоюға бағытталған кез келген стратегияның ажырамас бөлігі деп бағалайды. Бұл ретте елімізде биылғы жылдың «Волонтер жылы» деп жарияланып, осы бағыттағы жұмыстардың артуы үлкен мәнге ие.

Сондай-ақ 2001 жылдың қазан айында Франция, Германия, Испания және Ұлыбританияда еріктілерді қол­дау үшін заңнама қабылданған. Ал Аргентина, Колумбия, Эквадор, Мада­гаскар, Мозамбик, Непал, Сенегал және Танзанияда жаңа заң жобалары ұсы­нылған. Волонтерліктің эконо­микалық үлесін зерделеуге арналған «Волон­терлік өлшемі: практикалық құрал­дар жинағы» зерттеу нұсқаулығы әзір­ленген. Бұл құжат Ботсвана, Қытай, Лаос, Қазақстан және Моңғолияда қол­дануға бейімделіп жасалған екен. Камбоджа, Мадагаскар, Намибия, Шри-Ланка және Танзанияда еріктілік бойынша зерттеулер жүргізіле баста­ған. Байқағанымыздай, 2001 жыл во­лон­терлік қозғалысты заңнамалық тұр­ғыдан негіздеп, қоғамдағы беделін арттыруға көп көмектескен.

Тура он жылдан кейін волонтерлер үшін тағы ерекше кезең басталды. Еуропалық комиссия 2011 жылды аймақтағы «Волонтерлер жылы» деп жариялап, Еуропа елдеріндегі қозғалысты қайта жаңғыртты. Со­нымен қатар БҰҰ «Халықаралық волонтерлер жылы +10» деген жалаумен он жыл бұрынғы бастаманы қайта қолға алды. Бұл жолы 2001 жылғы қабылданған жобалар пысықталып, алдағы жоспарлар анықталды. Осылайша келесі 2021 жыл БҰҰ бас­тамасы үшін тағы бір мерейтойлық меже болып тұр.

Мемлекет басшысының келесі жылды «Халықаралық волонтерлер жылы» деп жариялау туралы ұсынысы қай жақтан қарасақ та ойға қонымды. Ал Қазақстан бұл мәселеде дамыған елдермен терезесін теңестіріп, ха­лықаралық қауымдастықтың бел­сенді мүшесіне айналып келеді.