«Күзгі мұз, әдетте, тұрақты аяз басталғанға дейін жұқа болады. Мұз жамылғысы көктемде одан да тез бұзылады, күшейген ағыс мұзды астынан кертіп, жұқартады. Қазіргі уақытта мұз үстімен өтуге болмайды. Жабдықталған өткелдерден өту, егер өткел жоқ болса, мұзға шықпас бұрын оның қалыңдығына көз жеткізу керек», - деді брифингте елордалық төтенше жағдайлар департаменті бастығының орынбасары Есен Байыров.
Мұз қалыңдығы кем дегенде 10 см болған жағдайда ғана өтуге болады. Бұл жағдайда адамдар бір-бірінен бес-алты метр қашықтықта жүруі керек. Қарсы келе жатқандар да сол қашықтықты сақтауы керек. Төрт-бес адамнан тұратын топ қалыңдығы кемінде 15 см болатын мұз үстінде ғана жүруге болады. Мұзда жаппай сырғанау кезінде мұздың қалыңдығы кемінде 25 см болуы керек.
Спикер сонымен бірге қауіпсіздік шараларын айтты. Жағадан мұзға шықпас бұрын, айналаңызға мұқият қарауыңыз керек, қауіпсіз жерлерді таңдап, қозғалыс бағытын белгілеңіз. Ең дұрысы - бұрыннан бар жолмен жүру. Жылымық кезінде мұзға шығу қауіпті. Бейтаныс жерлерде, әсіресе жартас маңында мұзға шығуға болмайды.
«Мұздың қалың екеніне сенімді болмасаңыз, ешқашан баспаңыз. Мұз жағалауда қалыңырақ болатынын ұмытпаңыз. Оның қалыңдығы жағадан қашық, үлкен тереңдікте, сондай-ақ балдыр немесе қатты ағыс болатын жерлерде азаяды. Мұздың беріктігі ауа температурасына да байланысты - күндіз таңертең және кешке қарағанда қатты болмайды. Мұз үстінде қара дақтардан аулақ болыңыз - бұл өте жұқа жерлер. Қалың қар басқан жерлерді айналып өту керек. Қатты ағыстан бұлақтар, бұталар, шөптер пайда болып, ағын су мен өнеркәсіп кәсіпорындарының жылы қалдық суы су қоймасына құйылады, мұз жұқарады», - деді Есен Байыров.
Мұз үстінде шаңғы тебу кезінде арнайы шаңғы жолын пайдалану керек. Егер жол жоқ болса, қозғалмас бұрын, шаңғы таяқшасын шешіп, шаңғы таяқшаларының ілмектерін қолыңыздан алып тастауыңыз керек. Жолдорба немесе сөмкеңіз бір иықта болуы керек.
Шаңғышылар бір-бірінен 5-6 метр қашықтық сақтауы керек. Қозғалыс кезінде алда келе жатқан шаңғышы мұздың беріктігін тексеріп, оның жағдайын таяқшасымен байқап көреді.
Мұз үстінде балық аулау кезінде шектеулі жерде көп тесік жасауға, топтанып жиналуға болмайды. Әр балықшыға ұзындығы 12-15 метр болатын сым түріндегі құтқару құралы ұсынылады, оның бір ұшында салмағы 400-500 грамм сүйретпе бекітілуі, ал екінші жағында ілмек жасалуы керек.
Егер төтенше жағдай орын алып, адам сәтсіздікке ұшыраса, онда ол тез және сенімде әрекет етуі керек. Ең алдымен, қолыңызды кең жайып, мұздың бетінде қалуыңыз керек. Содан кейін шалт қозғалыссыз қатты мұзға шығып кетуге тырысыңыз. Әрі қарай, көмекке шақыру кезінде шалқалап немесе етпеттей жатып, артқа жылжу қажет.
