Биыл Ұлттық қордың мемлекеттік бюджет кірістеріндегі үлесі рекордтық 42% құрайды. Бұл COVID-19-пен күресу жөніндегі карантиндік шаралардың экономикалық салдарын азайтуға бағытталған шығыстардың ұлғаюына және 2020 жылы Қазақстанның ІЖӨ-нің күтілетін төмендеуіне байланысты алынбаған бюджет кірістерінің төмендеуіне байланысты.
«Айта кету керек, соңғы 12 жыл ішінде ағымдағы жылдың трансфертінен кейінгі екінші ірі трансферт, бұл 2017 жылы трансферт болды, бұл кезде бюджет шығыстары Қазақстанның банк жүйесін қайта капиталдандыруға айтарлықтай шығындар есебінен күрт өсті», деді AКРA түсініктемеде.
2014-2019 жылдар аралығында қор активтерінің АҚШ долларымен шамалы төмендеуіне қарамастан, бұл көрсеткіште Қазақстанның ұлттық валютасында өсім байқалды және елдің ЖІӨ-ге қатысты қор активтерінің мөлшері ЖІӨ-нің 36-дан 47% -на дейін болды. ҚР Ұлттық банкінен мемлекеттік бюджетке аударуды ескере отырып, 2020 жылдың соңында қордың активтері бағаланады ACRA 2019 жылдың соңындағы ЖІӨ-нің шамамен 40%-ымен салыстырғанда ЖІӨ-нің шамамен 35%-ын құрайды.
«Соңғы он жыл ішінде ҚРҰҚ шығындары қорға түсетін түсімдерден асып түсті. Орта есеппен ЖІӨ-нің 1,7% -ына. (...) Егер ҚР Ұлттық қорының қаражатын жұмсаудың ағымдағы қарқыны 2022 жылға дейін сақталса, қор мөлшері 2020 жылдың соңындағы 35% -бен салыстырғанда ІЖӨ-нің 26-дан 27%-на дейін болады, осылайша Қазақстан экономикасы үшін сенімді жастық қамтамасыз етіледі», деп хабарлады ACRA.
Осы сценарийді іске асыру қаупі мұнай бағасының баяу қалпына келуі және оларды 2021–2022 жылдары алдыңғы он жылдағы орташа деңгейден төмен деңгейде ұстап тұруы болды.
«ТМД елдерімен көмірсутегі шикізатын экспорттаушылармен салыстырғанда, алты елдің тек үшеуінде артық ресурстардан алынатын кірістерді жинақтау функциясы бар тәуелсіз қорлары бар Қазақстан, экономикасының көлеміне қатысты егемендік байлығының мөлшері бойынша Әзірбайжаннан кейін екінші орында тұр және Ресейден озып кетті», деп түйіндейді АКРА сарапшылары.
