Руханият • 01 Ақпан, 2021

Азаттық деп ұрандатқан газет

482 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Әлі тәуелсіздік алмай тұрғанда шыққан «Егеменді Қазақ­станның» 20 мыңыншы нөмірін қолға алдық. Назары­мыз бірден үлкен жазумен жазылған газет атауы­ның тө­бесіндегі «Азаттық. Теңдік. Туыстық!» деген ұранға түс­ті. Ал осы ұран азаттық аңсаған елдің асқақ үні емей немене?!

Азаттық деп ұрандатқан газет

 

100 жылдық тарихы бар «Egemen Qazaqstan» газетінің 20 мыңыншы нөмірі тәуелсіздік таңына үш ай қалғанда, 1991 жылдың 28 қыркүйегінде шы­ғып­ты. Тарихи санның басты бетінде әуелі оқырманға арнау сөз айтылған, содан соң журналист Қали Сәрсенбайдың «Қасқалдақ» әні қалай айтылып жүр?» деген материалы басылыпты. Бұл туралы бірінші бетке берудің өзі батылдық бол­­ғаны анық. Газеттің оң жақ шетіндегі бағанада ше­тел­­­дік БАҚ-тың маңызды жа­ңа­­лық­тарын берген. Соның ішінде «Неміс әуе толқыны», «Америка дауысы», «Азаттық» деген тақы­рып­шалар оқырман танымын құр­лықаралық хабарлармен ке­ңей­ткенін көрсетеді. Басты беттің төменгі тұсында газет­тің редакциясы «Осы нө­мір­­­ден оқи­тындарыңыз» деп оқыр­­ман­ды толымды тақы­рып­тар­мен қызық­тырған.

Газеттің «Алыста жүрген аға­­йын» айдарымен Шығыс Қазақстан облысынан арнау­лы тілші Кеңесхан Зәкен­нің «Ата қонысқа көш жетті» деген сүйінші хабары елді елең еткіз­гені сөзсіз. Осы мақа­ла­ның жоғары жағында атал­ған айдармен кейінгі 2-3 жыл­дан бері тұрақты түрде мақа­лалар шығып келе жатқаны жазыл­ған. Журналистің «Иә, адам өз Отанында, қандас бауыр­ла­рының ортасында ғана ба­қыт­ты сезінеді. Мұны біз ке­зінде тағ­дырдың талай соқпақты жолына түсіп, қалың елі қазақ жұртынан бөлініп, басқа елде тұрақтап қалған қандас бауырларымызбен әңгімелескенде анық байқадық» дегені тарыдай шашы­раған қандастарымыздың елге оралуына түрткі болғандай. Міне, бұл көш әлі де жалғасып келеді.

Аталған нөмірдегі тағы бір елемей өтіп кетуге келмейтін дү­ние «Қонысында ел отыр» деген ат­пен шыққан мақала бол­ды. «Арал тағдыры – адам тағдыры» атты айдармен шыққан материал туралы редакция «Арал өңірінің тағдыры – қашанда га­зе­ті­міздің назарында. Бұл рет­­те газет бетінде ғалымдар, ма­мандар, еңбек адамдары, журналистер көптің көкейінде жүрген мәселелер жөнінде ой қозғап, нақты ша­ра­лар­ды жүзеге асыру­ға мұ­рын­дық болды. Осы тақы­рып­та көптен қалам тартып жүрген автор­ларымыздың бірі Шәкізат Дәрмағанбетовтің бү­гін­­гі ма­қа­ласында апат ай­ма­­­­ғын­да елге қамқорлық көр­се­тіп жүрген азаматтардың игі іс­те­рі сөз болады» деп түсі­нік­теме бе­ріпті.

Мемлекеттік сыйлықтың иегері, жазушы Дулат Иса­бе­ков­тің «Жүз жылдық ар­ман» әңгімесі оқырман қа­уымның дәл осы нөмірді асы­ға күтуіне ықпал еткен шы­ғар. Себебі газетіміздің 20 мы­ңын­шы нөмірінде әңгіменің соңы берілген. Туындыдан өзін көргендей күй кешкен әрбір оқырман «Қоянды» колхозының халін, Желдібайдың жайын білгісі келеді ғой.

«Егеменді Қазақстанның» тілшісі Көпен Әмір «Мүйіз­тұм­сық» ай­дарына фельетон жазыпты. Автордың сөз ба­сын­дағы «Әу баста абыр-дабыр, апай-топай, улыған-шулыған боп басталған ауыл­дың дауы Ал­ма­тыға дейін ала­құйын­да­тып соқса амал не?» дегені оқы­­ған жанды ілестіріп әкетеді.

Бас басылымда көтерілген проб­лемалық мақалалардан, онда­ғы ашық айтылған сындардан жауапты жандар, тиіс­ті мекемелер қорытынды шы­ға­­рып отырады. Оған 20 мыңыншы нөмір­дегі «Егеменді Қазақ­стан­ның сынынан кейін» де­ген айдармен шыққан материал­­дағы мына мәтін дәлел бола алады:

«Қазақ КСР Халыққа білім беру министрлігі газеттің 10 та­мыздағы санында жария­лан­ған «Тілімнен жаным садаға» атты мақаланы маман­дарды қа­тыстыра отырып талқы­ла­ды. Мақалада оқыту мазмұ­нын жаңарту жөнінде орынды мә­селелер көтерілген. Осы ба­ғыт­та Ы.Алтынсарин атын­да­ғы педагогикалық ғылыми зерттеу институты жалпы орта білім беретін қазақ мектебінің 5-11 кластарына арналған қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің тұжырым­да­масын жасап, қалың көп­ші­лікке ұсынады».

Күні бүгінге дейін жалғас­қан журналистік жол, бас басы­лым­ның бағыты – бұл.