Осылайша, уақытша келісімге сәйкес Иран тарапы 360 тауарға (97 ауыл шаруашылық және 263 өнеркәсіптік) импорттық баж салығының төмендеуін қамтамасыз етті. Өз кезегінде, ЕАЭО елдері 502 тауарға (126 ауыл шаруашылық және 376 өнеркәсіптік) импорттық баж салығын төмендетті.
Анықтамалық ақпарат: Иран сиыр мен қой еті (баж салығын 26% -дан 5-10% -ға дейін төмендету), бұршақ тұқымдастар (55% -дан 5-10%), өсімдік майлары (20% -дан
10% -ға дейін), макарон және кондитерлік өнімдер (55% -дан 14-20% -ға дейін), прокат (20% -дан 15% -ға дейін), рельстер (5% -дан 4% -ға дейін), аккумуляторлар (32-55% -дан 10% -ға дейін), арматура, құбырлар (32% -дан 4% -ға дейін) және т.б тауарларға баж салығын азайтты. Тұтастай алғанда, ауыл шаруашылық тауарлары бойынша Иранның ЕАЭО елдері үшін, оның ішінде Қазақстан үшін импорттық баж салығы 32,2% -дан 13,2% -ға дейін төмендеді, ал өнеркәсіптік тауарлар үшін импорттық баж мөлшерлемелерінің орташа деңгейі 22,4% -дан 15,4% -ға дейін төмендеді.
ЕАЭО пісте, құрма, інжір, мейіз, асшаян, кондитерлік өнімдер, ыдыс-аяқ, жуғыш заттар, кілемдер және пластмасса бұйымдары сияқты тауарларға импорттық баж салығын төмендетті.
Тараптар Келісім шеңберінде уақытша келісім күшіне енген күннен бастап бір жыл ішінде толық форматты еркін сауда келісімі бойынша келіссөздер процесін бастау міндеттемесін қамтамасыз еткенін атап өту маңызды. Сонымен бірге, Тараптар мұндай келіссөздерді уақытша келісім күшіне енген күннен бастап үш жылдан кешіктірмей аяқтауы немесе уақытша келісімнің қолданылу мерзімін ұзарту туралы шешім қабылдауы керек екенін атап өтеміз.
ЕАЭО мемлекеттерінің басшылары келіссөздерді бастау туралы тиісті шешімді 2020 жылғы 11 желтоқсанда Жоғары Еуразиялық экономикалық одақ отырысында қабылдады.
Толық форматты еркін сауда келісімін жасау туралы келіссөздер 2021 жылдың екінші жартысына жоспарланған, ал алғашқы консультациялар осы жылдың 17 ақпанында өткізілген.
Иранның ЕАЭО-ға кіруіне қатысты, қазіргі уақытта ЕАЭО-ға мүшелікке қабылдау және оны тоқтату мәселелері белгілі бір Рәсіммен реттелетінін атап өтеміз. Сонымен, ЕАЭО-ға кіруге өтініш беру үшін мемлекет белгілі бір процедуралық қадамдардан өтуі керек, оның ішінде Жоғарғы Еуразиялық экономикалық кеңес төрағасының атына өтініш беріп, кейіннен ол өтініш мүше мемлекеттердің қарауына жіберілуі тиіс.
2021 жылғы 17 ақпандағы жағдай бойынша Иран Ислам Республикасынан тиісті өтініш түскен жоқ. Осылайша, Иранның ЕАЭО-ға кіруі туралы сөз қозғау әлі ерте.
Анықтамалық ақпарат: 2020 жылы Қазақстан мен Иран арасындағы тауар айналымы 237,0 млн АҚШ долларын құрады, бұл өткен жылмен (377,4 млн. АҚШ доллары) салыстырғанда 37,2% -ға төмен. 2020 жылы Қазақстаннан Иранға экспорт 129,0 млн. АҚШ долларын құрады, бұл өткен жылмен (295,9 млн. АҚШ доллары) салыстырғанда 56,4% -ға төмен. 2020 жылы Ираннан Қазақстанға импорт 2019 жылмен салыстырғанда (81,5 миллион доллар) 32,5% өсіп, 108,1 миллион долларды құрады.
