Руханият • 15 Наурыз, 2021

Алаңсыз күндердің әлдиі

345 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Құмсағат ғұмырдың қызығына түсіп қалаға қарай қырбайладық. Қара жол хан шаһарға тартты. Қаракөз қалды жаутаңдап. Қараорман армандардың арасында адастық. Қариялар «көңіл қам болмасын» деп қалтасындағы мен кеудесіндегінің бәрін жиып берді. Дүниеге жаңа өрнек салардай желпіндік келіп. Бірақ құлақтан кекілін артқа тараған албырт күндердің әуені кетпейді. Неге? Не себепті? Оның жауабы осы картинада.

Алаңсыз күндердің әлдиі

Қанша жерден жақын тарт­қанымен алып шәрі ас­па­нындағы ауа туған жердің тү­тініне татымайды екен-ау.

Бізді осындай ойға жетелеген Қазақстан Суретшілер Одағының мүшесі, «Тарлан» сыйлығының лауреаты Асқар Есдәулеттің «Атамекен» ту­ын­дысы. Табанымды топы­рағы сүйіп, маңдайымды же­лі өпкен, көңілімді ақ жайнақ күні еліткен алтыннан қымбат бесік жұрт. Картинаға қарағанда ауылдағы ақжайнақ сәттер, ескі кино лентасындай сағым жылдар, күлімкөз күн­дердің керуені көз алдың­нан тізіліп өтеді.

Картинада келмес уақыт бедерінде кеткен әдемі сәт­тердің айқайы, қиылыс-бұры­лысы, ақшаңдақ жолы, ақ­сақал ақылы, баяғы қоңыр жыл­дардың қуанышы шалқып жатыр. Балалығыңның ба­лабақшасын көз алдыңа әке­ле­тінін қайтесің, шіркін?! Уақытты кері айналдырып, сағы­нышқа айналған мерейлі ме­зетке қайта сапар шеккін келеді.

Қылқалам шебері Асқар Есдәулетов елдегі ең батыл әрі жаңашыл суретшілердің бірі. Солай дегеннің өзінде, өз туын­дыларында ұлттық және дәс­түрлі сюжеттерге үне­мі кө­ңіл бөліп отырады. Мұны осы кар­тинаның өзі-ақ көр­сетіп тұрғандай.

«Атамекен» картинасының сюжеті ұрпақ сабақтастығы мен туған жерге деген сағыныш биігінде сипатталған. Үлкенге құрмет, кішіге ізет, сондай-ақ байырғы көшпелілердің өмірін һәм дәстүрлі тұрмыс кө­ріністерін ашып береді. Су­ретші оқырман назарын таза түстерге аударуға тырысқан. Картина сәндік кескіндеме сти­лімен орындалған.

Негізінде, қылқалам ие­сі іс жүзінде таза түс­тер­ді араластырмай пайда­ланған. Кар­­тинаның ортасын­да­ғы қария мен түйе­ден жы­лы және суық реңк­тер бай­қалады. Күң­­гірттеу сары, аралас кө­гілдір, жасыл түс­тер, бояу­лар­дың же­ңіл реңктері оқыр­манды ты­ныштық пен жа­ра­сым­ды­лыққа же­телейді.

Түстердің қанық қалың табынан мөлдір кеңістікке тө­гілген әртүрлі кескіндемелік т­ә­­сілдер қолданылған. Бұл ав­тор­дың шеберлігін әйдік­теп тұр­ғандай. Автордың кө­кейінде жа­нартаудай атқылап тұрған ең ұлы сағыныш – аяулы атамекені.