Суреттерді түсірген Ерлан ОМАР, «ЕQ»
«Сөздің атасы – бірлік, анасы – шындық». Атағы Алашқа жайылған аузы дуалы Қаздауысты Қазыбек би осылай дейді. Келдібектен туған ұлдың кемеліне келтіріп жеткізген ақиқаты осы. Байыбына барып қарасақ, келешегін ойлаған кемеңгер «Сөздің атасы – бірлік» деп алдымен татулықты ту еткен. Бұл да тегін емес. Алағай да бұлағай заманда Тұранның тұтастығын, Алаштың амандығын сақтап қалған да осы бірлік емес пе еді?! Тауып айтылған сөз емес, қазақтың қабырғалы биі, тау тұлғасы қазып айтқан сөз бұл.
Тарихты таразылаған сайын өткен күндерден осындай өсиет қалғанын аңғарамыз. Онсыз алға басу да, дара даму да жоқ. Өткеннен сабақ алмаған, аталы сөзді алдыңғы орынға шығармаған мемлекеттің мерейі үстем болмайды. Ендігі күні аттың жалы, түйенің қомындағы жаугершілік заман келмеске кетті дегенмен, тұтастығыңнан айырылсаң, топырағың тұрмақ, тоқымыңа дейін турап әкететін дәуір тым ұзай қойған жоқ. Ақинақтың жүзі, ақтаңдақтың ізімен жазылған том-том тарихымыз – соның дәлелі іспеттес.
Татулық аспаннан аяғы салбырап түсе қалмайды. Ол үшін де күн-түн демей күресу қажет. Тұрақтылықтың тұғыры да осы – ымырашылдық. Түптеп келгенде, түсіністік пен сыйластық болмайынша берекелі ел құрам деудің өзі берекесіз іс. Сондықтан ымыра кілтін әр адам алдымен өз жүрегінен, санасының түпкірінен іздегені абзал. Бір қызығы, бұл құбылыс әу бастан-ақ қайратты халқымыздың көңіл көкжиегіне көшіп алған.
Қанда бар қасиет десе де болады. Қолда барымызбен бөлісіп, кербезденгеннің өзімен келісіп келеміз. «Келісіп пішкен тон келте болмасын» біліп, алауыздықты артта қалдыра алдық. Алаш тату болғанда алынбайтын асу жоқ.
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Президенттің бес әлеуметтік бастамасы» халыққа үндеуінде «Ел бірлігі – ең бірінші, қазақтың бірлігі. Жаһандық көштің басында жүретін мерейлі ел болу үшін бірлік пен ынтымақ алдымен өзімізге, қазаққа керек. Тарихтың өзі дәлелдеген бір ақиқат бар – халқымыз бірлікте болса күшейген, бірлігі қашса әлсіреген. Қасқа жолды Қасым хан жұртын жұдырықтай жұмылдыра білгенінің арқасында қазіргі қазақ жерінің негізгі аумағын біріктірді. «Ел бірлігі – ел теңдігі» деген – осы! «Қазақ ордасының Ликургы» – Әз Тәуке елін татулыққа ұйыта білгендіктен, қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заман орнатты. «Байлық – байлық емес, бірлік – байлық» деген сөз сол заманнан қалған қағида», деген болатын.
Бүгінде бүкіл әлем татулығымызға таңырқай қарап, бүтіндігімізді жарыса жазып жатыр. Жұдырықтай жұмылып, алауыздықтан арылып, келісімнің кеңістігіне кереге керіп тұрмыз. Ендігі міндет Елбасы айтқан бірлік атты басты байлығымызды бізден кейінгі буынға үлгі етіп, алдағы ұрпаққа аманаттау. Дана халқымыз «Алтау ала болса ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса төбедегі келеді» деп бекер айтпаған. Алты құрлықтың алдында Алаш жұрты алауыздығымен емес, ауызбіршілігімен абыройлы. Ұлтымызды ұйыстырып тұрған ұлы қуатымыз да – осы. Туған елдің төрінде, бір шаңырақтың астында абыройымыз аспандап, берекеміз еселеніп, мерейіміздің тасып отырғаны – ең алдымен бір-бірімізге деген бауырмалдықтың, сыйластықтың, түсіністіктің жемісі.
Елбасының көрегендігі мен ерен еңбегі, Ассамблея құрып, ауызбіршілікке шақыруы – алауыздықтың алдын алудың анық жолына айналды. Алаш топырағында біреуді біреу «қарасың» деп қаралап, «аққұбасың» деп алалап жатқан жоқ. Көк аспанда – күн, қара жерде – Қазақстан жалғыз. Ал Қазақстанның ғажапстанға айналған сәті – бірлікті береке деп білген күні болмақ. Тұрақтылықты – тұлпар, татулықты – сұңқар етіп, ертеңгі күнге бой түзейтініміз де содан. Сондықтан болар, бірлігі жарасқан, татулығы тау асқан елдің ертеңіне ешкім де таласпайды деп ұғынамыз. Берекелі бірлігіміз, мерекелі тірлігіміз болған кезде ғана «көңіл көңілден су ішіп», аты өшкір араздықтың ауылы алыстайды. Бұған дейін де солай болған. Бұдан кейін де солай бола бермек.
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Бүгінде әрбір қазақстандық қай этностық топқа жататынына қарамастан, өздерін біртұтас үлкен отбасының мүшесі сезінеді. Бірлік пен келісім – халқымыздың қиын-қыстау жылдарда да сақтай білген құндылықтары. «Әралуандықтан бірлікке» – біздің саясатымыздың мәні. Бәріміз бірге өзіміздің еңбексүйгіштігімізбен, табандылығымызбен ғана қуатты әрі дамыған мемлекет құра аламыз», деді. Ел Президенті айтып отырғандай, біз – бір отбасымыз. Ал отбасында бөлініп-жарылу, бір-бірін кемсіту, араздасу деген болмайды. Абай бабамыз айтып кеткендей, «Біріңді, қазақ, бірің дос, көрмесең істің бәрі бос» екенін бір кісідей білетін күнге жеттік. Әралуандығымыз артықшылығымызға айналды. Жан-жағымыздағы қай этносты болсын жат көріп жатырқап жүрген жайымыз жоқ. «Дос болғанға – құшақ жайған туыспыз, қас қылғанға – қиып түсер қылышпыз».
Жылдар жылжыған сайын «бір жағадан – бас, бір жеңнен қол шығарып» керемет күндермен кезігіп келеміз. Бүкіл әлемді бауырымызға басып, 130 этностың ішкі үнін, тілек-ниетін ұғынғымыз келеді. «Бірлік бар жерде – тірлік барын» түйсінеміз, арайлап атқан таң мен манаурап батқан күнге сүйсінеміз. Бейбіт аспанды былғағымыз, бірліктен өзге әнді шырқағымыз жоқ. «Қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған» құтты заманның қарсы алдында тұрып, қиялға құлаш ұрамыз. 130 уық Алаш деп аталар алып шаңыраққа уық болып қадалып, кереге болып керіліп келеміз.
Ынтымақтан асқан ырыс, келісімнен қымбат керемет жоқ біз үшін. Бәйтерек бейнелі еліміздің діңі – бірлігіміз берік болғай!