Спорт • 12 Қараша, 2021

Қысқы универсиадаға дайындық қалай?

157 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін

Жыл соңында спортшыларды тағы бір дүбірлі дода күтіп тұр. Ол – 11-21 желтоқсан аралығында Швейцарияның Люцерн қаласында жалауы желбірейтін Дүниежүзілік қысқы универсиа­да. 30-мәрте ұйымдастырылғалы отырған байрақты бәсекеде тек қана студенттерден жасақталған әлемнің ең үздік командалары өнер көрсетеді. Бақ сынауға бел буғандар арасында Олимпия ойындары мен әлем чемпионаттарында атой салған саңлақтар да бар.

Қысқы универсиадаға дайындық қалай?

Қысқы универсиада 1960 жылдан бері үздіксіз ұйым­дас­тырылып келеді. Алғашқы жарыс Францияның Шамони шаһарында өтті. Содан кейінгі бәсекелерді Швейцарияның Виллар (1962 жылы), Чехословакияның Шпинд­лерув-Млин (1964, 1978) мен Штрбске-Плесо (1987), Ита­лияның Сестриере (1966), Ливиньо (1975), Беллуно (1985), Аус­трияның Инсбрук (1968), Фин­ляндияның Рованиеми (1970), АҚШ-тың Лейк-Плэсид (1972), Испанияның Хака (1981), Бол­гарияның София (1983, 1989) және Жапонияның Саппоро (1991) қалалары қабылдады.

Қазақстанның студенттер құрамасы аталған жарыста 1993 жылдан бері өнер көрсетуде. Алғаш рет отандастарымыз Поль­шаның Закопанесінде бой көрсетті. Сол жарыста шайбалы хоккейшілеріміз екінші орынды иеленді. Күміспен күптелген команданың сапында Александр Корешков, Андрей Трощинский, Виталий Трегубов, Максим Комиссаров, Ан­дрей Пче­ляков және тағы басқа танымал ой­ыншылар айшықты өнерлерімен көзге түсті.

1995 жылы Испанияның Хака қаласында шайбалы хоккейден Қазақстан құрамасына тең келер команда табылмады. Мәнерлеп сырғанаушылардың жұптық сайысында Марина Хал­турина мен Андрей Крю­ков алтын алса, Елизавета Стрельникова мен Дмитрий Казарлыга қола ме­дальді иеленді. Осы нәтиже арқылы жерлестеріміз жалпы есепте 8-орынға көтерілді. Одан кейінгі үш Универсиадада жо­лымыз болмады. Атап айт­сақ, 1997 жылы Оңтүстік Корея­ның Муджу, 1999 жылы Сло­ва­кияның Попрад және 2001 жылы Польшаның Закопенесінен құр­қол қайттық.

2003 жылы Италияның сол­түстік-шығысында орналасқан Тарвизио деп аталатын шағын қалада отандастарымыз Қазақ елінің әнұранын қайта шырқатып, байрағымызды биікте желбіретті. Апеннин түбегінде бізге бұйырған алты жүлденің барлығын да шаңғышылар олжалады. Николай Чеботько мен Светлана Малахова теңдессіз деп танылса, Андрей Головко – екі және Оксана Яцкая бір күміске қол жеткізді. Дария Старостина қола алса, 4х10 шақырымдық эстафеталық сайыста дәл сол межеден көрінді.

2005 жылғы Дүниежүзілік универсиаданы Аустрияның Инс­брук қаласы қабылдады. Жер­лестеріміз бұл жолы жеті рет жеңіс тұғырына көтерілді. Бұл жүлделердің барлығы да шаң­ғы­шыларға тиесілі. Жекелеген сайыста Евгений Кошевой мен Светлана Малахова алдына жан салмады. Ерлердің 4х10 және әйелдердің 3х5 шақырымдық эстафетасында қазақстандықтардың қарқынына ешкім шыдай алмады. Николай Чеботько екінші орынға тұрақтаса, Елена Коломина мен Максим Однодворцев үшінші сатыға жайғасты.

2007 жылы Италияның Ту­ринінде қоржынға түскен алты жүлденің бесеуін шаңғышылар олжалады. Николай Чеботько және 4х10 шақырымдық эстафетада бақ сынаған студенттеріміз алтын алды. Елена Коломина күміспен күптелсе, Сергей Че­ре­панов пен хоккейшілер қо­лаға қол жеткізді. 2009 жылы Қытайдың Харбинінен еңсеміз түскен күйі оралдық. 2011 жылы Түркияның Эрзурум қала­сында жерлестеріміз алты мәр­те жеңіс тұғырына көтерілді. Анадолы елінде фристайлшы Дарья Рыбалова алтыннан алқа тақса, Денис Моисеев күміс ме­дальді мойнына ілді. Геннадий Матвиенко, Александр Осипов, Денис Волотка және эстафеталық сайыста шаңғышылар қола жүлдені иемденді. 2013 жылы Италияның Трентиносында бес жүлденің төртеуі шаңғышылар құрамасына тиесілі. Алтын алғандар – Татьяна Осипова мен ерлер эстафетасы. Күмісті ен­ші­легендер – Марк Старостин мен шайбалы хок­кейшілер. Қолаға қол созған – эстафетадан әйелдер командасы.

2015 жылғы жарыстың жалауы Испанияның Гранада және Словакияның Штрбске-Плесо мен Осрблье қалаларында желбіреді. Бұл жарыста қазақстандық спорт­шылардың жұлдызы жар­қырай жанды. Жерлестеріміз 5 алтын және 6 күмісті иеленіп, жалпыкомандалық есепте үшін­ші орынға көтерілді. Топ жар­ғандар қатарында шаңғышы Анас­тасия Слонова (екі рет), фрис­тайлшы Юлия Галышева мен Петр Колмаков және биат­лоншы Алина Райкова сынды студенттер болды. Екі алтыннан бөлек, Слонова тағы бір күмісті еншіледі. Сол секілді Виктория Ланчакова (шаңғы) мен Дмитрий Рейхерд (фристайл) және шаңғы, биатлон мен шайбалы хоккейден Қазақстан құрамасы үздік үштікті қорытындылады.

2017 жылғы Дүниежүзілік қысқы универсиаданың алауы әсем қала – Алматыда тұтан­ды. Алатау баурайында ұйым­дастырылған дүбірлі додада 56 мем­лекеттен келген 2 мыңға жуық үміткер бақ сынады. Олар спорт­тың 12 түрі бойынша сайысқа түсіп, 85 жүлде жиынтығын сарап­қа салды. Бәсекелер «Алматы Арена», «Медеу», «Шымбұлақ», «Ала­тау», «Халық Арена», «Та­баған», «Сұңқар» кешендері мен Балуан Шолақ атындағы спорт сарайында өтті. Өз елімізде өткен жарыста Қазақстанның спортшылары толағай табысқа қол жеткізіп, жалпы есепте екінші орынды олжалады. Қоржынымыз 36 жүлдемен толықты. Оның 11-і – алтын, 8-і – күміс және 17-сі – қола. Командалық сайыста жер­лестеріміз Ресейден ғана қалып қойды.

 Алматыда жалауы желбіреген жарыста биатлоншы Галина Вишневская, фристайлшы Юлия Галышева мен Дмитрий Рейхерд екі реттен алтын тұғырға көтерілсе, Алина Райкова (биатлон), Иван Люфт, Анна Шевченко мен Ол­жас Климин дуэті (шаңғы), Де­нис Тен (мәнерлеп сырғанау) және Жанбота Алдабергенова мен Бағлан Іңкәрбек дуэті (фрис­тайл) дәл сондай құрметке бөленді. Галина Вишневская, Роман Еремин, аралас эстафета (биатлон), ерлердің 4х7,5 және әйелдердің 3х5 шақырымдық эстафетасы, Жібек Арапбаева (фристайл), Абзал Әжіғалиев (шорт-трек), шайбалы хоккейден ерлер құрамасы күміс медальді мойындарында жарқыратты. Шаңғышы Анна Шевченко үш мәрте және шорт-трекші Денис Никиша мен фристайлшы Павел Колмаков екі реттен қолаға қол созды. Сондай-ақ Роман Еремин мен Антон Пантов (биатлон), Анна Стоян мен Сергей М?????? (?????алышев (шаңғы), Жанбота Алдабергенова (фристайл), Екатерина Айдова (коньки), Нұрберген Жұмағазиев және шорт-тректен еліміздің ерлер мен әйелдер құрама командалары сол межеден көрінді.

2019 жылғы Универсиаданы Ресейдің Красноярск қаласы қа­былдады. Сібірдің қақаған ая­­зында Қазақстаның спорт­шы­ларына бас жүлде бұйырмады. Бұл жолы шаңғышы Әсет Дүй­сенов, мәнерлеп сырғанаушы Элизабет Тұрсынбаева және фристайлшы Павел Колмаков екінші орын алса, Жанбота Ал­дабергенова үшінші сатыға та­­бан тіреді. Сондай-ақ шаңғышылардың эстафетасында күміс және шорт-тректің командалық сайысында қос қоланы қанжығаға байладық.