Декларацияланбаған доллар

2022 жылдың қаңтар айында ғана «Жетісу», «Әуежай-Астана», «Жібек Жолы», «Қазығұрт», «Түркістан-КРО-Әуежай», «Әуежай-Шымкент», «Әуежай-Ақтау» кеден бекеттерінде дек­л­арацияланбаған қолма-қол ақша қара­жаттарын алып кетудің 48 фактісі анық­талған. Декларацияланбаған қол­ма-қол ақша қаражаттарының сомасы
1 086 618 долларды құраған. Ондай заң бұзушылыққа жол берген азаматтарды кеден бекеттерінің қызметкерлері ҰҚК Шекара қызметінің қызметкерлерімен бірлесіп ұстаған.

Жалпы, 2022 жылдың қаңтар айында 47 әкімшілік құқық бұзушылық туралы материалдар жасалған (та­уар­лар­ды, қолма-қол ақша қаражатын, ақша құралдарын декларацияламау немесе анық емес кедендік декларациялау, кедендік құжаттардағы мәлі­мет­терді анық емес мәлімдеу), бұл заң бұзушылықтар бойынша 1 439 610 тең­ге айыппұл салынған.

Алматы қаласында 2022 жылдың қаңтар айында жеке тұлғаларға 26 әкімшілік құқық бұзушылық туралы ма­териалдар жасалған, ол азаматтар 165 726 430 теңге, нақты айтқанда 656 826 долларды декларацияламастан алып өтпек болған, айыппұлы – 796 380 теңге.

Мәселен, 21 қаңтарда Алматы қала­сының халықаралық әуежайында «Ал­ма­ты – Әбу-Даби» қатынасындағы әуе рейсіне кедендік бақылауды жүзеге асыр­ғаннан кейін Қазақстан азаматы тоқтатылды, оның жеке тексеру барысында 57 мың доллар мөлшерінде қолма-қол ақша табылды, бұл эквивалентте 24 765 360 теңгені құрады. Әкімшілік құқық бұзушылық туралы материал жасалып, 30 630 теңге көлемінде айыппұл салынды.

31 қаңтарда «Алматы – Дубай» әуе рейсі арқылы 99 мың доллар және 18 мың теңге (бұл 42 949 170 теңгені шамалайды) сомасында ақша қаражатын алып өтпек болған Қазақстан азаматы тоқтатылды. Материал одан әрі тергеу үшін Алматы қаласы бойынша Эко­но­микалық тергеу департаментіне бе­рілді.

Тек елордада 2022 жылдың қаңтар айында жеке тұлғаларға 11 әкімшілік құқық бұзушылық туралы материалдар жасалған, ол азаматтар 96 313 257 теңге, нақты айтқанда 222 512 долларды декларацияламастан алып өтпек болған, айыппұлы – 336 930 теңге.

Мәселен, «Нұрсұлтан Назарбаев» халықаралық әуежайында 21 қаңтарда «Нұр-Сұлтан – Ыстанбұл – Дубай» халықаралық әуе рейсімен ұшып бара жатқан жолаушылар кедендік бақылаудан өткеннен ке­йін «Әуежай-Астана» кеден бекеті қыз­мет­кер­ле­рі ҰҚК Шекара қызметінің қызмет­кер­лерімен бір­лесіп Қазақстан аза­ма­тын ұстады. Ұстау кезін­де 40 мың доллар сомасындағы дек­лара­ция­­лан­ба­ған ақша қаражаты анық­тал­ды. 25 қаң­тарда 45 765 доллар сома­сын­дағы декларацияланбаған ақша қара­жатын алып өтпек болған Қазақ­стан азаматтары ұсталған. Ал 28 қаң­тарда 38 мың доллар сомасындағы декларацияланбаған ақша қаражатын алып өтпек болған тағы бір Қазақстан азаматы ұсталған.

Түркістан облысында шетел валю­та­сын заңсыз әкетудің 7 фактісінің жолы кесілді. Заң бұзушылар 170 750 дол­ларды алып өтпек болғаны үшін 214 410 теңге мөлшеріндегі айыппұл ар­қа­лады.

Қазақстан-Өзбекстан бағытында 5-12 қаңтар аралығында «Жібек жолы» кеден бекетінде жалпы сомасы 121 050 долларды алып өтудің 4 фактісі анық­тал­ды: 5 қаңтарда 39 500 және 45 400 долларды алып өтпек болған 2 азамат ұсталды, 11 және 12 қаңтарда 25 800 және 10 350 долларды алып өтпек бол­ған 2 азамат ұсталды.

Қазақстан-Өзбекстан бағытында 3-26 қаңтар аралығында «Қазығұрт» кеден бекетінде жалпы сомасы 37 200 долларды алып өтудің 2 фактісі анық­тал­ды, 61 260 теңге айыппұл салынды.

28 қаңтарда Түркістан – Ыстанбұл рейсі, «Түркістан-КРО-Әуежай» кеден бекетінде 12 500 долларды алып өтпек болған ер адам ұсталған.

«Ақтау» халықаралық әуежайында «Әуежай-Ақтау» кеден бекетінің қыз­меткерлері ҰҚК Шекара қызметінің қызметкерлерімен бірлесіп, 15 650 доллар сомасындағы шетел валютасын «Ақтау-Кутаиси» рейсі арқылы контрабандалық жолмен алып кетуге тырысқан ер адамды ұстады. 31 қаң­тар­да «Ақтау-Дубай» рейсі арқылы кет­пек­ші болған 1987 жылы туған азаматтан жарияланбаған 10 700 доллар табылды. Екі дерек бойынша ҚР ӘҚБтК-нің 551-бабының 3-бөлігі бойынша әкімшілік іс қозғалды (Тауарларды, қолма-қол ақша қаражатын, ақша құ­рал­дарын декларацияламау немесе анық емес кедендік декларациялау, ке­ден­­­дік құжаттарда мәліметтерді анық емес мәлімдеу) және 10 АЕК мөлше­рін­­де айыппұл салынды. Ақша иелеріне қай­тарылды.

Шымкентте 18 қаңтарда «Шымкент – Ыстанбұл» бағытындағы әуе рей­сі­мен Қазақстан азаматы 10 180 дол­лар сомасындағы қолма-қол ақша қа­ра­жатын декларацияламау фактісі анық­та­лып, 30 630 теңге айыппұл салынған.

Мемлекеттік кірістер комитеті «Қа­зақ­­стан Республикасындағы кеден­дік реттеу туралы» Қазақстан Рес­пуб­ликасы Кодексінің 343-бабы 1-тарма­ғының 7) тармақшасында қолма-қол ақша қаражаты кедендік деклара­ция­лауға жататынын еске салады.

Кедендік декларациялауды жүзеге асыру өткізілетін қолма-қол ақшаның және жол чектерінің шығу тегі және мақсаты туралы мәліметтерді көрсете оты­рып, әкелінетін немесе әкетілетін қолма-қол шетел валютасының, қолма-қол ұлттық валютаның және жол чек^­те­рінің барлық сомасына жазбаша ны­санда кедендік декларация беру арқылы жүргізіледі.

Бұдан басқа, тауарларды кедендік декларациялау кезінде жеке тұлғалар 10 мың доллар баламасына тең немесе одан аспайтын жалпы сомадағы қолма-қол шетел валютасын және (не­месе) қолма-қол ұлттық валютаны (бағалы металдардан жасалған монеталарды қоспағанда) және жол чектерін кедендік декларациясыз Қазақстанға әкелуге немесе Қазақстаннан әкетуге құқылы.