Іс-шараға Премьер-Министрдің орынбасары Ералы Тоғжанов, Парламент депутаттары, Президент Әкімшілігі, Премьер-Министр Кеңсесі, Стратегиялық жоспарлау және реформалар жөніндегі агенттігі, орталық мемлекеттік органдардың өкілдері, сондай-ақ облыстар мен республикалық маңызы бар қалалар әкімдерінің орынбасарлары, Кәсіподақтар федерациясы, «Атамекен» ҰКП, халықаралық ұйымдар, ҮЕҰ өкілдері қатысты.
Жиын барысында Серік Шәпкенов өткен жылы әлеуметтік-еңбек саласын дамыту аясында министрлік Президент пен Үкімет қойған міндеттерді уақтылы және жауапкершілікпен іске асырғанын атап өтті. Оның айтуынша, 2021 жылы әлеуметтік төлемдерге 3,7 трлн теңге бағытталды, бұл республикалық бюджет шығыстарының 24%-ын құрады. Жыл сайынғы индекстеу аясында 4 млн қазақстандық үшін зейнетақы мен жәрдемақы көлемі өсті. Азаматтық қызметшілердің жалақысын кезең-кезеңімен арттыру жалғасын тапты, орта есеппен оның өсуі білім беру жүйесінде – 19%, денсаулық сақтау саласында – 20-30%, әлеуметтік салада 45%-ға дейін құрады.
Бұған қоса жұмыс істейтін қазақстандықтар сақтандыру тәуекелдері басталған кезде Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төлемдер алды. 2021 жылы төлемдер көлемі шамамен 1,1 млн адам үшін 340 млрд теңгені құрады.
Сондай-ақ министр былтыр Мемлекет басшысының тапсырмаларын орындау үшін 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап қазақстандықтардың өмір сүру сапасын арттыру бойынша жұмыс жүргізгенін айтты. Осы жылдың басынан бері 591 мың азаматтық қызметшінің (мәдениет, мұрағат ісі ұйымдарының қызметкерлері, оның ішінде техникалық персонал және т.б.) жалақысы өсті. Өсім 2025 жылға дейін жыл сайын орта есеппен 20%-ды құрайды. Сондай-ақ 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап ең төменгі жалақы мөлшері 60 мың теңгеге дейін ұлғайтылды. Бұл өсім 1 млн 650 мың жалдамалы қызметкердің табысына оң әсерін тигізеді.
Өз сөзінде С.Шәпкенов бүгінгі таңда елімізде 2,2 млн зейнеткер бар екенін, бюджеттен орташа зейнетақы мөлшері 99 937 теңгені құрайтынын (оның ішінде ынтымақты зейнетақы – 68 839 теңге, базалық зейнетақы – 31 098 теңге) еске салды. 2021 жылы Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша азаматтарға өздерінің зейнетақы жинағының бір бөлігін алу құқығы берілді. 2022 жылғы 18 ақпандағы жағдай бойынша барлығы 2,79 трлн теңгеге жуық сомаға 1 миллионнан аса өтініш мақұлданды.
– Жоғалған табысты зейнетақымен алмастыру коэффициенті ынтымақты зейнетақыдан жинақтаушы зейнетақыға көшуді ескере отырып, жыл сайын төмендейді. БЖЗҚ актуарлық есебіне сәйкес 2028 жылы зейнетақы орташа айлық жалақының шамамен 47,4%-ын ғана, 2040 жылы 39,2%, ал 2060 жылы бар болғаны 29,5%-ын алмастырады. Сондықтан зейнетақы жүйесінің тиімділігін қамтамасыз ету үшін қазіргі уақытта зейнетақы жүйесін одан әрі жаңғыртудың қолданыстағы тұжырымдамасына өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде, – деді С.Шәпкенов.
Сонымен қатар 2021 жылы 198,4 мың отбасына (оның ішінде 990,5 мың адам) АӘК тағайындалды. Бұл 2020 жылдың көрсеткішінен (184,6 мың отбасы немесе 936,2 мың адам) 7,4%-ға жоғары. Жалпы, АӘК төлеуге 65,6 млрд теңге бағытталды. Кепілдік берілген әлеуметтік топтама АӘК алатын отбасылардан шыққан 517,2 мың балаға берілді (оның ішінде 259,4 мың мектеп жасына дейінгі бала, 257,8 мың мектеп жасындағы бала). Кепілдік берілген әлеуметтік топтама төлеуге 20,5 млрд теңге қарастырылған.
Министрлік қызметкерлері 2021 жылы АӘК алушылар санының өсуіне байланысты АӘК тағайындауға көшпелі мониторинг жүргізді. Оның нәтижесінде елдің жекелеген өңірлерінде тәртіп бұзушылықтар анықталды, бұл көмек алушылардың өсуіне әкелді.
Сондай-ақ С.Шәпкенов Мемлекет басшысының жұмыспен қамту және халықтың табысын арттыру мәселелеріне қатысты тапсырмаларын қалай іске асыратыны туралы айтып берді.
– Биыл қаңтар айында Парламент Мәжілісінің отырысында Президент жұмыспен қамту және халықтың табысын арттыру мәселелеріне ерекше назар аударып, нақты тапсырмалар берді. Олардың кейбіреулері толығымен орындалды. Мәселен, жастарды жұмыспен қамту бағытында «Жастар практикасы» және «Алғашқы жұмыс орны» жобалары бойынша өту мерзімі мен жалақы мөлшері ұлғайтылды. Жастар практикасы 6 айдан 12 айға дейін ұзартылды, еңбекақы төлеу 30 АЕК-ке дейін ұлғайтылды. «Алғашқы жұмыс орны» жобасына қатысу мерзімі жалақыны 30 АЕК-ке дейін өсіре отырып, 12 айдан 18 айға дейін ұзартылды. Жастардың іскерлік бастамаларын дамыту үшін Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша грант көлемі екі есеге артты (200 АЕК-тен 400 АЕК-ке дейін немесе 612,6 мыңнан 1,2 млн теңгеге дейін). Бұған қоса 21 қаңтарда Мемлекет басшысы ірі отандық бизнес өкілдерімен кездесуде шетелдік жұмыс күшін тартуға квотаны қысқарту бойынша тапсырма берді. Тапсырма орындалды, тиісті бұйрықты қабылдадық. Квота 28 352 бірліктен 23 560 бірлікке дейін қысқартылды. Бұл шара ішкі еңбек нарығын қорғауға, сондай-ақ қазақстандық азаматтарды көптеп жұмысқа орналастыруға ықпал етеді, – деді С.Шәпкенов.